آیا مدیران ناکارآمد و آسانسوری نفت و پتروشیمی تغییر می کنند؟! 

 به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "نفت ما"،   اخیرا حجت الاسلام خطیب، وزیر اطلاعات در همایشی با حضور دادستان های کشور از «عزم این وزارتخانه برای ورود به حوزه ناکارآمدی» خبر داد. این خبر که توسط رجا نیوز اعلام شد، از آن جهت حائز اهمیت است که مقوله «ناکارآمدی و سوء مدیریت» را نیز به مجموعه وظایف رصد و نظارتی این نهاد اضافه می نماید. این سخنان از همان ابتدا با استقبال برخی کارشناسان و مدیران قدیمی کشور مواجه شد و اظهار نظرهای مختلفی را در عرصه رسانه ای و فضای مجازی کشور در پی داشت.  
وزارت نفت، صنعت پالایش و پتروشیمی کشور نیز از جمله عرصه هایی است که نارضایتی از عدم شایسته سالاری، برگزیدن مدیران ناکارآمد و ترک فعل، بسیار بالا است. با توجه به اهمیت بسیار حیاتی حوزه نفت و انرژی برای کشور، این عرصه می تواند زمینه خوبی برای آغاز ماموریت مهم وزارت اطلاعات باشد. 
 مدیر کارآمد
 شاخص های تعیین کارآمدی و ناکارآمدی یک مدیر به ویژه در زیرمجموعه های صنعت نفت و پتروشیمی چه می تواند باشد، متفکران بزرگ مدیریت، مانند ریچارد برانسون چند فاکتور برای این مسئله تعریف کرده اند که مهمترین آنها شامل ؛۱- توان مدیریتی و ۲- تخصص مدیریتی است. 
توان مدیریتی از شخصیت و کاراکتر فرد نشات می گیرد، طبیعتاً هر شخصی با هر میزان سواد ممکن است قدرت روحی و روانی اداره منابع انسانی خصوصا در یک محیط صنعتی یا اداری را نداشته باشد. چه بسا مدیران بسیار با تجربه ای که به دلیل نداشتن قدرت رهبری و ضعف شخصی خسارت های بزرگی را به سازمان خود تحمیل کردند.  تخصص نیز از دو منبع تجربه و تحصیلات آکادمیک سرچشمه می گیرد، بسیاری بر این باور هستند که برای برخی مناصب مانند مدیریت یک واحد پتروشیمی حداقل یک دهه تجربه مرتبط موثر و عملیاتی نیاز است.  
 انگیزه 
 انگیزه و عطش لازم برای ایجاد تحول و به دست گرفتن عنان کار از جمله حلقه های مفقوده در مدیریت صنایع مختلف کشور به ویژه صنعت انرژی محسوب می شود، چه بسیار مدیران بی انگیزه ای که با ترک فعل و کم کاری و کٌند کاری در حال حاضر و در مجموع ضررهای چند میلیارد دلاری به اقتصاد کشور تحمیل می کنند.  
 سلامت اخلاقی
 یک مدیر باید از سلامت مالی و اخلاقی برخوردار باشد، کشف سالانه دهها پرونده فساد از نبود این مسئله سرچشمه می گیرد، در کنار فساد تکنوکرات های اصلاح طلب، کم نیستند افراد غیر مذهبی اما یقه بسته متظاهر به دین و ظاهر الصلاحی که تشخيص آنها نیز چندان راحت نیستند و پرونده های فساد بزرگی را نیز رقم زدند، محمودرضا خاوری نمونه بارزی در این زمینه محسوب می شود. 
 سوء استفاده از جوانگرایی
 سوء استفاده از مبحث جوانگرایی نیز به یکی دیگر از آفات مدیریت کشور بدل شده است، برنشاندن منصوبین جوان مسئولین به جای مدیران متعهد و دلسوز با رزومه های فیک و یک شبه، بدون قدرت و توان مدیریت لازم، از جمله آسیب های عرصه مدیریت کشور به ویژه در چند سال اخیر بدل شده است که نیاز به عارضه یابی دارد.  
ترک فعل و اجرایی نشدن قوانین بالادستی کشور خصوصاً سیاست های ابلاغی رهبری در صنعت نفت و پتروشیمی مشهود است.  
ما هنوز شاهد قوانینی هستیم که اگر اجرا شوند تأثیرات بزرگ و البته سریعی را بر معیشت مردم خواهند گذاشت اما به هر دلیلی اجرا نمی‌شوند و کسی هم به سبب این "ترک فعل" مؤاخذه نشده است. 
سازمان های اطلاعاتی بزرگ دنیا مانند CAI هر ساله بخش عمومی اطلاعات خود را منتشر می کنند، برای مثال می توان به گزارشات سالانه اقتصادی سی آی ای امریکا اشاره کرد که هر سال به صورت عمومی منتشر می شود. 
با توجه به عدم انتشار این اطلاعات غیرمحرمانه در ایران، برخی بر این باور هستند که ماموریت جدید وزارت اطلاعات می تواند فتح بابی بر این موضوع باشد.  
این نهاد می تواند سطح کارآمدی، شاخص های آن، درجه موفقیت نهادهای مختلف به ویژه در صنعت نفت و انرژی کشور را گزارش داده و از طریق عارضه یابی چالش ها، به پیشرفت کلی صنعت کمک نماید.  
در حال حاضر نیز کم نیستند مدیران بسیار نالایقی که زیرساخت صنعتی آنها فرسوده است اما در اورهال تعلل می کنند، هیچ پلن مشخصی برای ایجاد تحول در فروش محصولات ندارند و رانت و فساد در مجموعه آنها بیداد می کند، با توجه به نرم افزاری بودن رصد اطلاعاتی ناکارآمدی، این رسانه در کنار دیگر فعالین رسانه ای که سال ها است این عرصه را رصد کرده اند، آمادگی دارد تا در این زمینه دانسته های رسانه ای را منتقل نماید و پلی باشد برای انتقال نظر صدها کارشناس دلسوز صنعت نفت، گاز و پتروشیمی کشور که از کم کاری ها و ترک فعل ها به شدت گله مند هستند.
رهبری به درستی اشاره کردند که «تحول اقتصادی با پرهیز از تکرار اشتباهات پیشین» مقدور خواهد شد، اما متاسفانه در این دولت نیز به نظر می رسد همان رویه مدیریتی دولت های قبل در برخی بخش ها و نهادها به صورت زیر پوستی دنبال می شود و همان پروتکل های مدیریتی در حال اجرا است.
انتظار می رود در آستانه برگزاری مجامع شرکتهای بورسی مدیران ناکارآمد و رانتی جای خود را به مدیران مجرب و موفق بدهند و شایسته است که رسانه ها به عنوان نمایندگان افکار عمومی در معرفی مدیران ناکارآمد به دولت و به خصوص وزارت اطلاعات در اجرای این مهم یاری کنند.