رشد سودآوري شخارک روي دور تند

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "نفت ما"،درحالي شاهد افزايش حاشيه سود شخارك هستيم كه متانول سازان به دليل نوسانات منفي نرخ متانول و همچنين قطعي گاز در زمستان روزهاي سختي را پشت سر گذاشتند.
پتروشیمی خارک در ابتدا تولید کننده محصولات گوگرد، پروپان، بوتان و پنتان با ظرفیت اسمی ۴۳۰ هزار تن در سال بود؛ در واقع این واحد پتروشیمی درراستای تصفیه گاز سنگین در جزیره خارک تاسیس شده است. سپس عملیات اجرایی طرح متانول اول با ظرفیت ۶۶۰ هزار تن در سال ۱۳۷۸ به بهره‌برداری رسید و در حال حاضر ظرفیت تجمیعی محصولات شرکت مبتنی بر بهینه‌سازی‌های صورت‌گرفته حدود یک میلیون و ۱۳۵ هزار تن است. این شرکت خوراک گاز ترش را از چاه‌های نفت فلات قاره سالیانه به میزان یک میلیون و ۴۰۲ هزار تن دریافت می‌نماید. پس از شیرین‌سازی خوراک، در واحد نم زدایی؛ خوراک‌های پروپان، بوتان و پنتان تفکیک می‌گردد و گاز متان حاصله در واحد متانول مصرف می‌گردد.
از مزایای قابل توجه این پتروشیمی، نزدیکی به آب های جنوب و امکان صادرات محصولات با هزینه های حمل کمتر می باشد. هچنین خوراک دریافتی پتروشیمی خارک به واسطه ترش بودن و ماهیت غیرقابل حمل آن، از جمله خوراک‌های ارزان قیمت می‌باشد. این پتروشیمی، گاز ترش را از واحدهای عملیاتی بهره‌برداری نفت فلات قاره شامل ابوذر، فروزان، درود ۱ ،۲ و ۳ دریافت می‌نماید. از سوي ديگر وابسته نبودن به شبکه سراسری گاز، ريسك قطعي خوراك در اين مجتمع را به صفر رسانده است.
لازم به ذکر است که فروش شرکت به طور کامل صادراتی است و در نتیجه قیمت تمامی محصولات وابسته به قیمت‌های جهانی می‌باشد. کشور های هدف صادرات محصولات شرکت، چین و هند می باشد به طوری که ۸۶ درصد از محصولات خود را در بازار چین و ۱۴ درصد باقیمانده را به هند صادر کرده است.
همانطور که در نمودار ترکیب تولید و فروش محصولات مشخص است، بیش از نیمی از درآمد و مبلغ فروش شرکت به فروش متانول اختصاص دارد.



در ادامه نگاهی داریم به صورت های مالی پتروشیمی خارک، که طبق آخرین صورت سود و زیان منتشر شده توسط شرکت، که مربوط به پایان سال مالی 1401 می باشد، مبلغ فروش در سال مذکور نسبت به سال 1400 رشد 20 درصدی را نشان می دهد. با وجود نوسانات شدید نرخ متانول در سطح جهانی به ویژه در منطقه شرق آسیا و چین، به نظر مي رسد پتروشیمی خارک با ذخیره سازی محصولات تولیدی، زمانبندی عقد قرارداد ها،  فروش خود را مدیریت نموده و در بازه های زمانی که بازار متانول در سطح جهان با افت مقطعی عرضه مواجه شده است، مقدار فروش خود را كاهش دهد و از این رو درآمد خود را با شیب مناسبی افزایش دهد. به طور مثال در مهر ماه سال گذشته که نرخ متانول با افزایش مواجه شد شخارک بیشترین مقدار فروش ماهانه در سال 1401 را به ثبت رساند.


در سوی دیگر، در پایان سال مالی قبل رشد نرخ متانول و همچنین نرخ ارز موجب شد تا نرخ فروش محصولات تا 50 درصد فراتر از میانگین نرخ فروش در کل سال را تجربه کند. نرخ های فروش در فروردین ماه تایید کننده استمرار این شرایط برای سال جاری بوده و به نظر می رسد نرخ ارز با شیب ملایمی به روند افزایشی خود ادامه دهد. با افزایش نرخ ارز، نرخ گاز دریافتی و به دنبال آن بهای تمام شده نیز افزایش می یابد اما این رشد فروش و مواد اولیه، موجب بیشتر شدن فاصله یا اصطلاحا اسپرد آن ها از هم شده که سود شرکت را متورم می کند. طبق گزارشات فصلی شخارک در سه ماهه پایانی سال گذشته حاشیه سود ناخالص شرکت 51 درصد بوده که نسبت به دو کوارتر ماقبل خود که به ترتیب 25 و 35 درصد را ثبت کرده است، افزایش 40 درصدی را نشان می دهد.


فاكتور ديگري كه سبب افزایش درآمد و سودآوری شده، سایر درآمد های عملیاتی می باشد که به دلیل رشد نرخ ارز حاصل از فروش های صادراتی با نرخ های جدید تسعیر شده و حدود 20 درصد به سود شرکت افزوده است یعنی چیزی در حدود هزار میلیارد تومان به مجموع سود ناخالص شرکت اضافه شده است. در ادامه نیز در قسمت درآمدهای غیر عملیاتی شرکت با فروش ضایعات بخش پالایشگاه و همچنین برخی قطعات مستعمل انبار شده، مبلغ 145 میلیارد تومان را در صورت سود و زیان خود شناسایی نموده است. با توجه به انتظار صعودی بودن نرخ ارز در سال 1402، درآمد شرکت در دو بخش ذکر شده رو به رشد خواهد بود و این امر سود خالص پتروشیمی خارک را برای سال مالی پیش رو جذاب تر می نماید.
گفتني است در بخش هزینه ها، یکی از اصلی ترین فاكتورها که می تواند سود شرکت را تحت تاثیر قرار دهد، هزینه های عمومی و اداری است. در طی سه سال گذشته شرکت در راستای کنترل هزینه های خود سعی کرده است تا مانع رشد هزینه های عمومی اداره شده به طوری که در طی سه سال گذشته یعنی از سال 1399 تا سال 1401 مبلغ این بخش از صورت سود و زیان افزایش نداشته و ثابت بوده است که این امر کیفیت درآمد را در این سال ها حفظ کرده است.
نكته قابل توجه اينكه شخارک برای سال مالی 1401 مبلغ 652 تومان به ازای هر سهم سود شناسایی کرده است. در صورتی که شرایط تولید و فروش در سال پیش رو برابر با سال گذشته بوده و نرخ های فروش نیز برابر با نرخ های فروردین ماه باشد (که با رشدی بودن نرخ ارز نرخ های فروش فراتر از فروردین نیز خواهد بود) پیش بینی می شود مبلغ سود به ازای هر سهم برای سال مالی 1402 حدود 70 درصد رشد خواهد کرد.