خودروسازی ایران؛ متهم اول آلودگی هواست

   به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ،  وابستگي بخش حمل و نقل کشور به مصرف بنزين و تنوع پايين نوع سوخت مصرفي در اين بخش، يكي از تهديدات امنيت اقتصادي کشور است. اين عامل، در كنار پديده هايي مانند آلودگي هوا ناشي از مصرف بنزين، موجب شده است كه بسياري از كشورها درصدد تولید خودروهای کم مصرف و یا يك سوخت جايگزين باشند. متوسط مصرف سوخت خودروهای بنزینی در ایران حدود ۱۱ لیتر در روز است، در حالی که متوسط مصرف سوخت درکشورهای دیگر مانند آلمان و ژاپن 5.2 در انگلیس 3.5، در فرانسه 1.9، در کانادا 6.5 و در کشور آمریکا 7.3 لیتر در روز است.

هر ده سال یک بار میزان مصرف سوخت در ایران ۲ برابر می شود؛ اما این نرخ رشد در مقیاس جهانی 1 تا ۲ درصد بیشتر نیست و میزان سوخت مصرفی جهان در حدود هر ۵۰ سال یک بار ۲ برابر می شود. یعنی ایران در مقایسه با میانگین جهانی ۴ تا ۵ برابر بیشتر سوخت مصرف می کند.

بحث کاهش مصرف بنزین و در کنار آن جلوگیری از آلودگی هوا باعث شده تا شرکت های معتبر خودورسازی جهان به سمت تولید خودروهای با مصرف کم بنزین، خودروهای هیبریدی یا استفاده از سوخت های جایگزین همچون گاز طبیعی فشرده(CNG)، گاز طبیعی مایع شده(LPG)، گاز مایع، اتانول،‌ متانول، هیدروژن، هیدروکربن، بیودیزل، الکتریسیته، و غیره در خودروها باشند. امروزه کاربرد این سوخت ها در حال افزایش است و آمریکا، کانادا و آلمان در زمینه سوختهای پاک پیشرو می باشند.

ترکیه اخیرا از نخستین مدل C-SUV برقی رونمایی کرد که در سال 2022 در پنج مدل به بازار عرضه خواهد کرد. بدین ترتیب، ترکیه اولین سازنده SUV برقی غیر کلاسیک درون شهری در سطح اروپا می‌شود. بهره‌ برداری از این خودرو در سال 2022 آغاز خواهد شد. تا آن زمان ایستگاه‌ های شارژ و زیرساخت ‌های لازم با مدیریت کارگروه مذکور فراهم خواهد شد. رانندگان این خودرو می ‌توانند آن را در خانه، دفتر و ایستگاه ‌ها شارژ کنند.

با استفاده از امکانات تکنولوژیک و هوشمند خودرو، رانندگان همچنین به راحتی شارژ خودروهای خود را برنامه ریزی و مدیریت کنند. سرعت شارژ بالای این خودرو در مدتی کوتاه نیز از دیگر ویژگی ‌های آن است. خودروهای برقی از سیستم‌ های کوچکتری نسبت به موتورهای احتراق داخلی برخودار هستند و امکان به روزرسانی نرم افزار از طریق اینترنت را دارند. امکان دادن هشدار به راننده با اطلاعات پیشگیرانه، سبب می شود که هزینه نگهداری فنی نیز حداقل برسد.

خودرو ملی ترکیه با این ویژگی‌های اساسی، مزیت قابل توجهی نیز در هزینه تولید خواهد داشت. این اتومبیل از خودروهای هوشمند در زمینه محیط زیست است و با صفر درصد انتشار گازهای مضر از آلودگی هوا جلوگیری می ‌کند.

این مهم در حالیست که شرکتهای تولیدکننده خودروی داخلی عمدتا خودروهای بی کیفیت با مصرف سوخت بالا و آلایندگی فزاینده تولید می کنند. لذا باید دستور کار جدید برای تولید خودروهای ملی تنظیم بشود که ضمن تولید خودروهای با مصرف کم بنزین، از سوخت های جایگزین هم بتواند استفاده بکند.

البته تولید و توسعه خودورهای با مصرف کم بنزین نه سوخت اصلی، در کنار توجه ویژه به سایر سوخت های جایگزین باعث کاهش مصرف بنزین و صرفه جویی و صادرات آن شده و همچنین تحکیم امنیت سوختی کشور را در بردارد. بدیهی است که مافیای خودرو اجازه نمی دهد که خودروی با کیفیت وارد شود و خودروسازی داخلی محکوم به شکست شده است و با توجه به تحریم ها، خروجی آن همین ارابه های مرگ است.

خرید خودور‌های هیبریدی و یا الکتریکی نیاز به پرداخت هزینه بالاتری خواهد داشت، این درحالیست که خودروهای استاندارد بنزینی هم وجود دارند که با پرداخت هزینه کمتر از خودروهای هیبریدی و یا الکتریکی، می‌توانند مصرف سوخت پایین برای کارکرد 100 کیلومتر خود داشته باشند.

در ادامه در جدول مشخصات 10 خودروی مدل 2019 که در بین کم مصرف ترین خودروهای غیرهیبریدی/ الکتریکی قرار گرفته اند، آمده است.
 

 

کمپانی های بزرگ کشورهای صنعتی با توجه به هزینه بالای سوخت فسیلی و مبارزه با آلودگی هوا و حف ذخایر هیدروکربوری، خودروهای کم مصرف تولید کرده اند. می توان خودورهای با معیار مصرف کم سوخت شرکت های بزرگ خودروسازی را به جدول فوق افزود.

Nissan Leaf (۵۶۱ دلار برای تغذیه الکتریکی در سال)، Tesla Roadster (با ۵۶۲ دلار در سال قیمت مصرف سوخت)، Chevy Volt (۶۰۰ دلار در سال قیمت مصرف سوخت)، Toyota Prius (۸۸۸ دلار در سال قیمت مصرف سوخت)، Lexus CT 200h (۹۰۰ دلار در سال قیمت مصرف سوخت،  قیمت خودرو 30 هزار دلار)، Honda Civic Hybrid (۱۱۰۰ دلار در سال قیمت سوخت)، Fiat 500 (۱۱۲۵ دلار در سال قیمت سوخت؛ قیمت خودرو 15500 دلار)، Honda Insight (۱۱۰۰ دلار در سال قیمت سوخت)، Lincoln MKZ Hybrid (۱۱۳۷ دلار در سال قیمت سوخت)، Mercury Milan Hybrid (۱۱۳۷ دلار در سال قیمت سوخت).

همچنین علیرغم اینکه خودروهای شاسی بلند و سواری در جهان محبوبیت خاص خود را دارند، خودروهای کوچک و کم حجم نیز به دلایل مختلف، طرفداران خاص خود را دارد. این خودروها بیشتر مناسب افرادی است که خانواده پرجمعیتی ندارند. باید اشاره کرد که خودروهای کوچک، به دلیل استفاده از سوخت کمتر، مقرون به صرفه ‌تر بودن و همچنین برای حمل و نقل در سطح شهر، مناسب ‌تر هستند. لیست 10 خودرو کم مصرف محبوب و برتر در جهان که قیمتی از 17 هزار دلار تا 36000 دلار داشته اند به ترتیب زیر می باشند.

Nissan Sentra، Toyota Prius Prime، Subaru Impreza، Mazda3، Kia Forte، Volkswagen Golf، Hyundai Veloster، Toyota Corolla، Nissan Leaf، Honda Civic

متاسفانه خودروسازان داخلی آنطور که باید و شاید، نتوانسته اند تغییرات فنی لازم را برای کاهش مصرف سوخت در موتور خودروهای تولیدی خود انجام دهند. طبق بررسی‌های انجام گرفته، در حال حاضر حدود ۷۰ درصد خودروهای داخلی از موتورهای پرمصرف با تکنولوژی ‏های نه چندان جدید، استفاده می‌کنند. با توجه به تعداد اندک خودروهای هیبریدی در بازار ایران و نبود خودروهای برقی می توان گفت که عملا انتخاب چندانی پیش روی علاقه مندان به کاهش مصرف سوخت وجود ندارد و اغلب خودروهای تولید داخل به دلیل تکنولوژی های قدیمی و اهمال خودروسازان در به روز رسانی فناوری خود، در زمره خودروهای پر مصرف و آلاینده قرار می گیرند.

به عنوان مثال میزان متوسط عمر خودرو در اروپا بین ۸ تا ۱۰ سال است و متوسط عمر خودروهای در حال تردد ایران بیش از ۲۰ سال است. ‌این امر نشان می دهد که خودروهای در حال تردد اروپا از نسل‌های جدید و با تکنولوژی روز هستند در حالیکه خودروهای در حال تردد ایران عمدتا با تکنولوژی حداقل ۵۰-۴۰‌سال پیش است که به شدت پر مصرف هستند. با علم به ‌اینکه هر قدر عمر خودرو بیشتر باشد مصرف آن نیز بیشتر می ‌شود، باید اذعان کرد چون عمر خودروهای در حال تردد ما حداقل ۲ تا ۳ برابرعمر خودروهای آنها است طبیعتا میزان مصرفشان نیز بالاتر است.

لذا شایسته و بایسته است که سازمان حفاظت از محیط زیست تولید خودروهایی که بیشتر از حد مجاز استاندارد یورو 2، آلایندگی ‌ایجاد کنند‌، قانونا متوقف کند.سازمان بهینه سازی مصرف سوخت نیز می‌تواند توقف شماره گذاری خودروهایی را که۲۵‌درصد بیش از مقادیر معدل استاندارد یورو۲ اروپا مصرف می‌کنند از سازمان استاندارد تقاضا نماید.

در ایران، خودروهای با مصرف سوخت کمتر از 8 لیتر به ازای هر 100 کیلومتر به عنوان خودرو کم مصرف و خودروهای با مصرف سوخت بیش از 8 لیتر به ازای هر 100 کیلومتر به عنوان خودروهای پر مصرف بازار خودرو کشور محسوب می‌شوند. از 20 خودرو پرمصرف بازار خودرو ایران می‌توان به ام وی ام 530، ام وی ام 550 دستی و اتومات، پژو پارس دوگانه سوز، پژو پارس، پژو پارس ELX، پژو 405 ELX، پژو 405 GLX دوگانه سوز، پژو 405، پژو 405 GLX، تیگو دستی و اتومات، آریزو 5 اتومات، لندمارک، آسا، لیفان X60، لیفان X50، لیفان 620، جک S5 دستی و اتومات، جک J5 اتومات، رنو ساندرو اتومات، سمند سورن و سمند LX ، تندر 90، پراید، اشاره کرد. حتی خودروهایی همچون پژو 206 تیپ 2 و برلیانس H320هم در رده خودروهای پرمصرف قرار دارند.  این خودروها دارای مصرف سوخت بالای 8  لیتر است و بهتر است خودروسازان به ازای تولید هر یک از این خودروها، یک خودرو فرسوده را اسقاط کنند.

 یکی از دلایل اصلی افزایش مصرف سوخت در کشور به تکنولوژی پایین موتورهای استفاده ‏شده در خودروهای تولید داخل برمی ‏گردد. در حالی مصرف سوخت مدام در کشور بالا رفته است که استاندارد خودروها به روز نشده است. مصرف سوخت در خودروهای داخلی به مرز نگران‏ کننده ‏ای رسیده است. به‏ طور میانگین خودروهای داخلی در هر ۱۰۰ کیلومتر حدود ۷,۵ لیتر بنزین می ‏سوزانند، در‏حالی‏که متوسط جهانی مصرف بنزین ۵.۵ لیتر برآورد می‏ شود. به نظر می ‏رسد در افزایش مصرف بنزین، نه ‌تنها مردم، بلکه خودروسازان و دولت و سازمان ‏های مختلف هم مقصر هستند.

لذا به منظور افزايش استفاده از خودورهای کم مصرف و با سوخت جایگزین باید  مشوق هاي مختلف به مصرف كنندگان براي افزايش خريد خودروهاي کم مصرف ارائه شود. در کنار آن، توليد خودروهاي باكيفيت  ،توسعه زيرساخت ها، سرمايه گذاري براي توليد خودروهاي هيبريدي و برقي در دستور کار قرار بگیرد. کاری که ترکیه توانست انجام دهد و ما هنوز نتوانسته ایم. مهمتر از همه بخشی از درآمد حاصل از آزادسازی قیمت بنزین می تواند در تولید خودروهای کم مصرف سرمایه گذاری شود و یا امکان واردات خودروهای کم مصرف و هیبریدی بیش از گذشته فراهم شود.