اختلال جدی پیش آمده در جایگاه های عرضه سوخت خودرو که رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی، علت آن را حمله سایبری عنوان کرد، بار دیگر سوالات جدی را مطرح ساخته است.
۵
تاریخ انتشارپنجشنبه ۶ آبان ۱۴۰۰ - ۰۸:۱۳
کد مطلب : ۱۴۰۶۰۴
چرا توسعه خودروهای سوخت رسان باید اولویت اول باشد؟
میثم قدیری
بی جهت نیست که سیستم سوخت رسانی، یکی از اهداف مورد علاقه در جنگ سایبری است. در صورت توقف ارائه سوخت در پمپ بنزین های یک کشور، عملاً کل چرخه فعالیت عادی روزمره در آن کشور با بحران جدی مواجه می شود.
وینستون چرچیل در جنگ جهانی دوم نیروی هوایی سلطنتی را موظف کرده بود که هدف گیری مراکز سوخت رسانی را ارجح بر اهداف نظامی بدانند. وقتی سوختی نباشد، هیچ خودرو نظامی یا غیرنظامی حرکت نخواهد کرد و این کلید پیروزی است.
در ایران هم بسیاری از مراکز نظامی لزوماً پمپ بنزین مخصوص به خود را ندارند و خودروهای سواری نظامی از شبکه عادی جایگاه داران استفاده می کنند.
اگر جنگی رخ دهد باید یک خودرو با باک پر از بنزین وجود داشته باشد تا افسران و جنگاوران را به مراکز نظامی برساند.
به همین دلیل قابل پیش بینی است که دشمنان قبل از شروع یک حمله همه جانبه زمینی از طریق حملات سایبری و جنگال، سیستم سوخت رسانی را مورد هدف قرار دهند.
پرسش این است که آیا کشور عزیز ما، برای چنین تهدیدی، برنامه ریزی کرده است؟
استارتاپی که درخشید
در جریان اخلال پیش آمده به یکباره نام یک استارتاپ موفق، به صحبت های محاوره رانندگان خودرو و شبکه های اجتماعی راه یافت؛ PIDO !
این شرکت فعال در حوزه فناوری، یک اپلیکیشن عرضه کرده است که بر روی تلفن همراه، مصرف کننده نصب می شود، راننده به سادگی و با یک کلیک درخواست سوخت می کند و خودرو سوخت رسان PIDO ، سوخت را در محل خودرو تحویل می دهد.
نکته قابل توجه این است که قیمت سوخت با همان نرخ جایگاه داران عرضه می‌شود و تنها هزینه حمل و نقل از مشتری اخذ می شود، بر اساس تحقیق خبرنگار نفت ما، این اپلیکیشن در روز بحران پمپ بنزین ها، با سونامی از درخواست ها برای سوخت رسانی مواجه شد و توانست با موفقیت بخشی از نیاز، مالکان خودرو به سوخت را پوشش دهد.
معمولاً میان مشاغل سنتی و مدرن، تعارض منافع ایجاد می شود، مثال بارز این مسئله تقابل تاکسی های آنلاین و آژانس های مسافربری بود. اما با توجه به اینکه خودروهای سوخت رسان آنلاین، بنزین خود را از نزدیکترین جایگاه، تامین می‌کنند، مالکان پمپ بنزین ها نیز با این طرح همدل هستند.
در واقع این طرح به نفع آنها نیز شده است، چون به جای ورود 40 خودرو به جایگاه آنها، تنها یک خودرو سوخت رسان PIDO وارد جایگاه می شود و خدمات دریافت می کند.
این طرح همچنین باعث، کاهش ترافیک، آلودگی هوا و صرفه جویی در وقت شده است.
این ایده برای اولین بار در سال 2015 توسط یک مجموعه آمریکایی تجاری سازی شد. به همین دلیل یک طرح جوان در دنیا محسوب می شود و کشور ما نیز جزء کشورهای پیشرو در اجرایی کردن آن محسوب می شود. با این همه نرخ رشد کمی و کیفی خودروهای سوخت رسان در کشورهای توسعه یافته بسیار بیشتر از ایران است.
این موضوع علی رغم این مسئله است که به دلیل مقابله کشور ما با تهدیدات سایبری، نیاز ایران به توسعه کمی این گونه از سامانه های برخط سوخت رسان، بسیار بیشتر است.
ایران به صورت جدی نیاز دارد تا در همه شهرهای کشور، یک گزینه دوم را برای سوخت رسانی خودرو در دسترس شهروندان قرار دهد. این گزینه به صورت خودجوش توسط یک شرکت اصفهانی ثبت اختراع شده است و بدون کمک دولت در حال اجرا است.
با این همه به نظر می رسد که توسعه آن در سراسر کشور، نیازمند کمک و پشتیبانی دولتی باشد.
با توجه به نقش خودروهای سوخت رسان در پدافند غیر عامل، باید راهی برای ارتقاء دسترسی آنها به منابع سوختی در موقع بحران و همچنین حضور حداقل یک ناوگان از آنها در هر شهری از کشور، پیدا شود.
در واقع علاوه بر کمک دولتی، باید توسعه این فناوری با کمک بودجه پدافند غیرعامل صورت گیرد.
در حال حاضر این طرح تنها در کلانشهرهایی مانند تهران، شیراز و بندعباس اجرا شده است. گسترش آن به هر محله و شهر بالای 10 هزار نفر اما، به منابع پرفشار دولتی نیاز دارد.
جالب آنکه این سامانه ها، وارداتی نیستند و در داخل خود کشور توسط شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان تولید می شوند.
در حال حاضر سامانه هایی مانند بیدود که دوچرخه در اختیار شهروندان قرار می‌دهد و به سلامتی شهروندان کمک می کنند، حمایت های بسیار خوبی از نهادهای دولتی و مدنی مانند شهرداری دریافت کرده اند. پرسش این است که چنین فناوری ضروری نیز، چرا نباید در صدر دریافت کمک قرار گیرد.
ایران اسلامی با طیفی متنوع از تهدیدات نوین رو به رو است که توسط دشمنان به آن تحمیل می شود.
عمق فاجعه تنها زمانی معلوم خواهد شد که تمام کشور را در بر بگیرد. اگر برای مثال کل سیستم سوخت رسانی کشور برای چند روز از کار بیافتد، چه اتفاقی رخ می‌دهد. در چنین حالتی سوخت در کشور وجود دارد، اما بستر سوخت رسانی به خودروها و نازل های فعال سوختگیری وجود ندارد.
خرد سلیم حکم می کند که برای چنین مواقعی یک گزینه دوم در اختیار داشته باشیم.
معلوم نیست که حمله سایبری بعدی چه هنگام رخ می دهد، به همین دلیل اجرایی کردن طرح pido در سراسر کشور باید از همین امروز در دستور کار قرار گیرد.
وزارت نفت، وزارت صمت و سازمان پدافند غیرعامل باید خیال مردم را در این زمینه راحت کنند.
