فرصت اقتصادی کشور در رابطه با اتحادیه اقتصادی اوراسیایی

برخـی معتقـد هـستند اتحادیه اقتصادی اوراسیایی به دلیل سابقه ارتباطات فرهنگـی و اهمیـت ژئوپلیتیـک اعـضای آن و همچنین ضرورت توسعه اقتصادی کشور از طریق همگرایی اقتصادی منطقه ای بایـد مـورد توجـه سیاست خارجی اقتصادی جمهوری اسلامی ایـران قـرار گیـرد. برخـی دیگـر معتقـد مـی باشـند همگرایی با اتحادیه اقتصادی اوراسیایی میتواند، چالش‌هایی را برای ایران به همراه داشته و زمینه پیگیری سیاست های توسعه‌گرایی بیشتر روسیه را فراهم آورد و در نتیجه با افزایش نفوذ سیاسـی و اقتصادی روسیه در منطقه، ایران هر چه بیشتر گرفتار رقابت ژئوپلیتیـک شـود. پرسش اصلی این است که همگرایی جمهوری اسلامی ایران بـا اتحادیـه اقتصادی اوراسیایی چه فرصت های اقتصادی را برای کشورمان ایجاد خواهد کرد؟ آنچه مسلم است همگرایی مقدماتی ایران با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسـیای باعث خواهد شد، ضمن کاهش فشار تحریمی غرب، بسترهای لازم برای توسعه اقتصادی و تجارت خارجی ایران و بهره مندی از ظرفیت های اقتصادی اتحادیه فراهم آید. این در حالی است که سهم کشورهای اوراسیا از مجموع صادرات کالایی ایران طی هشت ماه ۹۹ در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۸ تغییر معناداری نداشته و فقط با حدود ۲/ ۰ واحد درصد افزایش به ۴/ ۲ درصد رسیده است. در میان شرکای تجاری عضو اتحادیه اوراسیا بیشترین ارزش صادرات ایران طی هشت ماه ۹۹ مربوط به کشورهای روسیه و ارمنستان با ارزش صادرات به ترتیب ۲۸۵ میلیون دلار و ۲۳۳ میلیون دلار بوده و بیشترین واردات ایران نیز از کشور روسیه به ارزش ۷۲۷ میلیون دلار صورت گرفته است. شایان ذکر است از کل صادرات ایران به ۵ کشور اوراسیا طی هشت ماه ۹۹ حدود ۴۲۵ میلیون تن با ارزش ۳۳۰ میلیون دلار به اقلام کشاورزی و غذایی تحت فصول یک تا ۲۲ کتاب مقررات صادرات و واردات اختصاص داشته است. سهم این اقلام از کل صادرات ایران به پنج کشور اوراسیا از حیث وزن معادل ۸/ ۲۲ درصد و از لحاظ ارزشی برابر ۶/ ۵۱ درصد است. مقاصد اصلی صادرات کشاورزی و غذایی ایران در بین کشورهای اوراسیا سه کشور روسیه با ۲۴۶ میلیون دلار، قزاقستان با ۲/ ۴۴ میلیون دلار و ارمنستان با ۶/ ۲۳ میلیون دلار هستند.