شرکت ملی نفت علاوه بر افزایش صادرات نفت و بالا بردن ظرفیت تولید نفت و گاز، تا کنون ۱۰ دستاورد مهم داشته است که امضای ۹.۵ میلیارد دلار قرارداد و تفاهم نامه سرمایه گذاری برای توسعه میادین نفت و گاز یکی از این موضوعات است.
۱
تاریخ انتشارپنجشنبه ۲۲ ارديبهشت ۱۴۰۱ - ۱۶:۵۱
کد مطلب : ۱۴۵۸۱۸
بازگشت ظرفیت تولید نفت به پیش از تحریم ها
افزایش ظرفیت تولید و توسعه میادین نفت و گاز
در 9 ماهی که دولت سیزدهم بر روی کار بوده است، با انجام اقدامات جهادی از ابتدای مهرماه سال 1400 تاکنون، ظرفیت تولید نفت خام به میزان قبل از شروع تحریم ها بازگردانده شده و به 3,838,000 بشکه در روز رسیده است.
در همین مدت صادرات نفت کشور ۴۰ درصد بیشتر شده و صادرات میعانات گازی نیز با رشدی ۳۵۰ درصدی در مقایسه با دولت دوازدهم افزایش یافته است.
با روی کارآمدن دولت سیزدهم و با وجود تحریم ها، دسترسی به پول نفت نیز رشد ۳۰۰ درصدی داشته است. وصول درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی، گاز طبیعی، فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی در این مدت افزایش چشمگیری داشت. از سوی دیگر، بیش از ۱۸۰ هزار تن میعانات گازی در بورس انرژی با ارزش ریالی بیش از ۱۹.۷ هزار میلیارد ریال فروخته شد.
افزایش صادرات نفت، راه‌اندازی و عملیاتی شدن ردیف نفت خام سبک صادراتی تلمبه‌خانه غرب کارون، صادرات ریلی نفت خام به کشورهای شمالی دریای خزر برای اولین بار و گشایش دروازه های جدید صادراتی نفت در دولت سیزدهم و در شرکت ملی نفت انجام شده است.
دولت سیزدهم جهت افزایش ظرفیت صادرات نفت در کشور اقدام به راه اندازی ۴ مخزن ذخیره سازی ال پی جی پارس جنوبی و انجام صادرات ال پی جی، افزایش ۳ میلیون بشکه ای ظرفیت ذخیره سازی نفت خام کشور و طراحی نرم افزار سیستم سوپروایزری میترینگ جهت افزایش دقت اندازه گیری نفت خام صادراتی کرده است.
در کنار افزایش صادرات نفت خام، صادرات فرآورده های نفتی شامل نفت کوره، گازوئیل، بنزین و میعانات گازی با توجه به محدودیت های بین‌المللی و تحریم های ظالمانه نیز تداوم داشته، که در تامین ارز کشور نقش مهمی داشته است.
دولت سیزدهم در راستای افزایش ظرفیت تولید نفت کشور اقدامات چاه محور از جمله عملیات ترمیمی و تعمیری بر روی چاه‌های تولیدی نفت با انجام حدود ۱۸۰۰ عملیات درون‌چاهی، عملیات حفاری و به مدار تولید آوردن ۱۳ حلقه چاه در میدان آزادگان جنوبی و رساندن تولید این میدان از ۸۰ به ۱۰۳ هزار بشکه در روز، تعمیرات اساسی تاسیسات سطح الارضی تولید نفت و گاز و آمادگی کامل جهت بازگشت به تولید حداکثری با انجام حدود ۲۵۰ مورد تعمیرات اساسی، تعمیرات اساسی خطوط انتقال نفت خام مربوط به ۲۳۰۰ کیلو متر خط لوله، نصب پمپ های درون چاهی در میادین آبان، پایدار غرب، سروش و نوروز، بهینه سازی سیستم فرازآوری با گاز برای ۸۰ حلقه چاه در غرب کارون و بازسازی و تعمیر خطوط لوله جریانی انتقال نفت از چاه ها به مبادی مصرفی پالایشگاه های داخلی و ترمینال های صادراتی را برنامه ریزی و اجرایی کرده است.
رکورد تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی شکست
یکی از مشکلاتی که دولت های مختلف با آن دست و پنجه نرم می کرده اند، به مساله کمبود گاز در فصل سرما باز می گردد. دولت سیزدهم با برنامه ریزی هایی که در این زمینه داشته است، تولید از میادین گازی را افزایش داده و با رکوردشکنی تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی کشور توانست، زمستان سال ۱۴۰۰ را بدون قطعی گاز و خاموشی پشت سر بگذارد. به عبارت دیگر، وزارت نفت ازطریق تامین پایدار گاز در زمستان ۱۴۰۰ از کمبود گاز در کشور جلوگیری کرده است.
در همین مدت، تولید روزانه ۷۰۵ میلیون متر مکعب گاز از میدان مشترک پارس جنوبی برای اولین بار رخ داده است و افزایش تولید روزانه گاز به میزان یک میلیارد و ۳۶ میلیون متر مکعب رسیده است. برای رسیدن به این رکورد تولید، راه‌اندازی تاسیسات جانبی و ردیف اول پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی با اقدامات عمیلیاتی فشرده انجام شد.
شروع بهره برداری از پروژه مرکاپتان زدایی از میعانات گازی پالایشگاه فازهای ۲ و ۳ پارس جنوبی جهت افزایش صادرات میعانات گازی، بهره برداری از فاز نخست اسکله صادراتی گاز مایع با ظرفیت بارگیری ۵ هزار متر مکعب بر ساعت در بندر سیراف، شروع اجرای طرح فشار افزایی فازهای میدان مشترک پارس جنوبی با انجام مطالعات پایه و مفهومی، جلوگیری از سوزانده شدن گاز مشعل به ظرفیت ۹۲ میلیون فوت مکعب در روز و آغاز پروژه احداث خط لوله انتقال گاز میدان کیش جهت تولید ۲۸ میلیون متر مکعب در روز از جمله مواردی بوده است که دولت سیزدهم برای جبران کمبود گاز در کشور انجام داده است.
چشم انداز سرمایه گذاری ۱۶۰ میلیارد دلاری در صنعت نفت
دولت سیزدهم با تدوین برنامه جامع ۸ ساله تولید نفت و گاز از سال ۱۴۰۱ تا سال ۱۴۰۸، سرمایه گذاری ۱۶۰ میلیارد دلاری را در دستور کار خود قرار داده است.
بر اساس برنامه جامع ۸ ساله تولید نفت و گاز، برنام ه‌ریزی در جهت شروع عملیات توسعه میدان مشترک آرش، استفاده از توان مالی بخش پتروشیمی جهت سرمایه گذاری در بخش بالادستی، اتخاذ تصمیم نهایی برای توسعه میدان گازی پارس شمالی، اخذ مصوبه طرح توسعه میدان نفتی چنگوله با هدف دستیابی به تولید ۱۵ هزار بشکه نفت خام در روز و برنامه ریزی و پیشبرد احداث سامانه‌های فشار افزایی پارس جنوبی مورد توجه قرار دارد.
به نظر بسیاری از کارشناسان صنعت نفت، اغلب میادین نفتی و گازی ایران در نیمه دوم عمر خود قرار دارند و اگرچه سرمایه گذاری و استفاده از تکنولوژی های روز می تواند ضریب برداشت از این میادین را افزایش دهد، اما حفظ ظرفیت موجود تولید نفت و گاز و به دنبال آن ارتقا این ظرفیت، نیازمند اکتشافات جدیدی در کشور خواهد بود. به همین منظور، دولت ها در کشور باید بخشی از این افزایش ظرفیت را از طریق اکتشاف منابع هیدروکربنی با پایبندی به توسعه پایدار و حضور در تعاملات بین المللی محقق کنند.
وزارت نفت در دولت سیزدهم نیز استراتژی های اکتشاف نفت و گاز در کشور را تغییر داده است استراتژی جدید وزارت نفت شامل شناسایی و کشف پتانسیل های نفت و گاز در تمام حوضه‌ه ای رسوبی کشور در خشکی و دریا، مدیریت کارآمد بر تعریف و اجرای مطالعات جامع و پکپارچه در عملیات‌های اکتشافی با هدف افزایش ضریب موفقیت اکتشافی، حداکثرسازی ضریب جایگزینی نفت و گاز تولیدی و فراهم نمودن زمینه توسعه میادین جدید کشور برای حفظ و ارتقای تولید از طریق کشف منابع جدید و تسریع و تکمیل پروژه‌های اکتشاف نفت و گاز در مناطق استان‌های خوزستان، فارس، بوشهر، کهکیلویه و بویر احمد، گلستان، اردبیل و خراسان که در مجموع ۳۸ پروژه خاتمه یافته و ۵۹ پروژه نیز در حال انجام است که تعداد پروژه‌های اکتشافی را به ۹۷ پروژه می‌رساند، خواهد بود.
امضای ۳.۷ میلیارد دلار قرارداد برای توسعه میادین نفتی
شرکت ملی نفت از ابتدای روی کارآمدن دولت جدید تا کنون قراردادها و تفاهم نامه‌های سرمایه‌گذاری با ارزش ۹.۵ میلیارد دلار را منعقد کرده است. قراردادهای توسعه میادین نفتی با ارزشی بالغ بر ۳.۷ میلیارد دلار در این دولت امضا شده که زمینه را برای افزایش تولید از این میادین به ویژه میادین مشترک فراهم می کند.
انعقاد ۸ قرارداد جمع آوری گازهای مشعل با شرکت‌های EPC داخلی به ارزش ۵۴۵ میلیون دلار نیز در زمستان سال گذشته انجام شد که علاوه بر منافع اقتصادی، اثرات مثبت زیست محیطی را نیز برای کشور به دنبال خواهد داشت.
اگرچه افزایش ظرفیت تولید و صادرات نفت از مهمترین اولویت‌های صنعت نفت در دولت سیزدهم بوده اما در این مسیر، استفاده حداکثری از تولید داخل فراموش نشده است تا آنجا که تولید و تحویل بیش از ۸۰۰ مجموعه قلم/تجهیز از محل اجرای پروژه‌های ساخت داخل ۱۰ گروه کالایی شامل تجهیزات سرچاهی، رشته تکمیلی درون چاهی، پمپ‌های سرچاهی و مته‌های حفاری به ارزی ۴.۲۹۰ هزار میلیارد ریال و جلوگیری از خروج ارز از کشور در دولت سیزدهم محقق شده است.
یکی از مهمترین اقدامات، تحقق ۱۰۰ درصدی بومی‌سازی و ساخت داخل تجهیزات سرچاهی و درون‌چاهی است.
بر اساس اعلام شرکت ملی نفت ایران، اکنون ۸۶ درصد اقلام تجهیزات سرچاهی، ۹۴ درصد اقلام رشته‌های تکمیلی درون‌چاهی، ۱۳ درصد اقلام پمپ سرچاهی، ۳۴ درصد اقلام لوله‌های cra و ۵درصد اقلام مته حفاری داخلی‌سازی شده است.
حمایت از ۷۰ شرکت دانش بنیان و فناور در طرح های وزارت نفت
شرکت ملی نفت در ماه های گذشته بر استفاده از شرکت‌های دانش‌بنیان تاکید بسیاری داشته است. تا آنجا که سال گذشته فراخوان احیای چاه‌های کم بازده با استفاده از شرکت های دانش‌بنیان منتشر شد. بر این اساس تا کنون در دولت سیزدهم، حمایت مالی از ۷۰ شرکت دانش بنیان و فناور در طرح احیای چاه های غیرفعال و کم بازده با ظرفیت قراردادی به ارزش ۷۵۰ میلیون دلار انجام شده است.
همچنین تشکیل ستاد تحول و پیشرفت فناوری‌های دانش بنیان در راستای اجرای منویات مقام معظم رهبری و به منظور ترسیم نقشه راه دانش‌بنیان کردن اقتصاد نفت و گاز در شرکت ملی نفت ایران از دیگر اقدامات در ارتقا شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور در صنعت نفت است.
از دیگر اقدامات می توان به انعقاد قرارداد فناورانه با جهاد دانشگاهی به ارزش ۲۷۰ میلیون دلار، نیازسنجی فناوری‌های دانش‌بنیان در شرکت ملی نفت ایران و انتشار فراخوان مربوط به طرح‌های تولید گاز هلیوم و کارخانه‌ها با مقیاس کوچک برای مایع‌سازی گاز طبیعی اشاره کرد.
توسعه فناوری با هدف افزایش ضریب برداشت از ۲۰ میدان نفتی
همچنین انجام مطالعات پژوهشی و فناورانه به منظور توسعه فناوری در جهت بهینه‌سازی فرآیندهای تولید و افزایش ضریب برداشت از ۲۰ میدان نفتی آزادگان، سروش، دارخوین، کوپال، گچساران، بی بی حکیمه، منصوری، اهواز، کرنج، مسجد سلیمان، بینک، مارون، رگ سفید، یادآوران، الوند، اسفند، نوروز، دورود، فروزان، تنگ بیجار و میادین اقماری آن نیز صورت گرفته است.
امضای تفاهم‌نامه همکاری با ارزش بیش از ۲۷۵ میلیون دلار و انعقاد قرارداد با ارزش ۱۶ میلیارد تومان با جهاد دانشگاهی کشور در راستای حرکت در مسیر فناوری تنها طی چند ماه از آغاز دولت سیزدهم نیز شاهد دیگری بر این مدعا است.
به کارگیری روش‌های نوین فرآورش نفت خام با استفاده از تجهیزات سریع‌الاحداث و ایجاد مشوق جهت بازارسازی محصولات دانش‌بنیان توسط شرکت‌های تابعه شرکت ملی نفت ایران با استفاده از انعقاد تفاهم‌نامه‌هایی مشتمل بر تامین ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار که پیشتر با صندوق نوآوری و شکوفایی امضا شده بود، از جمله فعالیت‌های صورت گرفته برای اولویت بخشی به فعالیت‌های پژوهشی و فناورانه است.
ورود شرکت‌های پایین‌دستی در طرح‌های نفت و گاز
سرمایه‌گذاری و ورود شرکت‌های پایین‌دستی در طرح‌های نفت و گاز با هدف تامین خوراک این واحدها نیز در دستور کار قرار گرفته است.
بر این اساس فرصت سرمایه‌گذاری سیستم بانکی کشور و موسسه‌های مالی بدون در نظر گرفتن شرایط تحریم و غیرتحریم، فرصت سرمایه‌گذاری هلدینگ‌های پتروشیمی و شرکت‌های فرعی صنعت نفت در طرح‌های شرکت ملی نفت ایران و امکان سرمایه‌گذاری شرکت‌های دانش‌بنیان در بالادست حوزه نفت و گاز و ایجاد مشوق‌های سرمایه‌گذاری بر اساس ظرفیت‌های قانونی فراهم خواهد شد.
برنامه‌ریزی جهت تهیه بانک اطلاعات طرح‌ها و پروژه‌های سرمایه‌گذاری شرکت ملی نفت ایران جهت ارائه به متقاضیان سرمایه‌گذاری، برگزاری نشست‌های معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری از طریق فراخوان عمومی، تشریح جذایت‌های ساختاری و ساز و کار سرمایه‌گذاری در صنعت نفت با رویکرد صادرات‌محور و تشریح روش‌های متنوع سرمایه‌گذاری با مشارکت مردمی از دیگر اقدامات برای حضور سرمایه‌گذاران در صنعت نفت خواهد بود.
اختصاص ۴۷۰ میلیون یورو برای جمع‌آوری گازهای همراه
با هدف حفاظت از محیط زیست، قرارداد ۸ طرح جمع‌آوری گازهای مشعل به ارزش ۴۷۰ میلیون یورو با شرکت‌های ایرانی در راستای اجرای طرح بهسازی و احداث تاسیسات جمع‌آوری گازهای مشعل شرق کارون امضا شد.
با اجرای این طرح‌ها، روزانه حدود ۴۰۰ میلیون فوت مکعب گاز سبک در اختیار شرکت ملی نفت ایران قرار می‌گیرد که برای تزریق به میدان‌های نفتی و یا تامین سوخت کشور استفاده خواهد شد.
همچنین پیگیری اجرای مزایده طرح جمع‌آوری گازهای مشعل منطقه مسجد سلیمان و سکوی سلمان با حجم ۱۹۵ میلیون فوت مکعب در روز در دستور کار است.
تکمیل ۳۸۵ پروژه عام‌المنفعه با اعتبار ۵۵۶ میلیارد تومان
۳۸۵ پروژه عام‌المنفعه مرتبط با مسئولیت اجتماعی با اعتبار بالغ بر ۵۵۶ میلیارد تومان و تحویل آن به دستگاه‌های بهره‌بردار ذینفع در استان‌ها انجام شده است.
همچنین تصویب بیش از ۷ هزار میلیارد تومان در هیات مدیره شرکت ملی نفت ایران مربوط به سفرهای استانی رییس‌جمهوری نیز صورت گرفته است.
تسریع در تکمیل ۱۲۴۶ پروژه از طرح‌های عمرانی در دست اقدام به ارزش بیش از ۲۸ هزار میلیارد ریال به صورت جهادی در دولت سیزدهم، پیش‌بینی اعتبار ۶۰ هزار میلیارد ریالی برای انجام طرح‌های مسئولیت اجتماعی در راستای حمایت و محرومیت زدایی از مناطق محروم پیرامون تاسیسات نفتی شرکت ملی نفت ایران در دولت سیزدهم و اختصاص ۴ درصد از سرمایه‌گذاری ها در طرح‌های نفت و گاز به پروژه‌های مسئولیت اجتماعی از دیگر اقدامات شرکت ملی نفت برای اجرای پروژه‌های مسئولیت های اجتماعی در کشور است.
منبع:فارس
