طبق تخمین ها ظرفیت تولید نفت ایران ظرف مدت ۱ سال پس از لغو تحریم ها ۱.۳ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت. ایران همچنین حدود ۱۰۰ میلیون بشکه ذخیره نفت آماده عرضه به بازار دارد.
۱
تاریخ انتشاريکشنبه ۱ اسفند ۱۴۰۰ - ۱۲:۱۲
کد مطلب : ۱۴۴۰۷۱
بلومبرگ: آیا نفت ایران به دادمان خواهد رسید؟
در حالی که قیمت نفت در بازار جهانی به بالاترین میزان خود در 7 سال گذشته رسیده است، چشم امید بازار جهانی در شرایط بحران و تنش بین اوکراین و روسیه که ممکن است به صعود بیشتر قیمت نفت بینجامد، به مذاکرات وین و بازگشت نفت ایران به بازار جهانی در صورت احیای برجام است.
خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ با انتشار گزارشی در این باره نوشت: بازگشت سریع نفت ایران به بازار جهانی و در پی آن جلوگیری از روند افزایشی قیمت نفت و فراورده های نفتی، می تواند به کمک مصرف کنندگان آمریکایی بیاید.
ممکن است شاهد عرضه نفت ایران به بازار باشیم. حداقل این امیدی است که پیرامون نتایج احتمالی مذاکرات وین با هدف احیای برجام پدید آمده است.
تحریم‌های ایران برای اولین بار در سال 2016 و پس از منعقد شدن توافقی برای محدود کردن برنامه هسته‌ای این کشور کرانه خلیج فارس برداشته شد، اما زمانی که دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری سابق آمریکا در سال 2018 از این توافق خارج شد، دوباره برقرار شد. اگر تحریم ها یک بار دیگر برداشته شوند، این کشور می تواند تولید نفت خود را افزایش دهد و موجی از بشکه های ذخیره شده در مخازن خشکی و نفتکش های سرگردان در سراسر جهان، روانه بازار جهانی شود.
این می تواند به معکوس کردن روند افزایش اخیر قیمت نفت خام کمک کند و فشار را از روی رانندگان آمریکایی که با بالاترین قیمت سوخت در بیش از 7 سال گذشته مواجه شده اند، کاهش دهد.
هنوز در روند مذاکرات موانع سیاسی اساسی وجود دارد. مهمترین این موارد تضمینی است که ایران از دولت آمریکا می خواهد تا در صورت تغییر دولت ها در واشنگتن، واشنگتن همچنان به برجام متعهد بماند. اما این چیزی است که جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا، یا هر رهبر دیگر ایالات متحده نمی‌توانند قول بدهند، به‌ویژه زمانی که انجام توافق با ایران برای بسیاری از اعضای هر دو حزب اصلی کنگره نامحبوب است. ایران اگر خواهان توافق است، باید واقع بین باشد. تهران باید تصمیم بگیرد که آیا رسیدن به توافقی که دستکم 3 سال طول خواهد کشید، ارزش دارد یا نه.
اگر توافقی انجام شود، می‌تواند پیامدهای بزرگی برای بازارهای نفت و تاثیری کاهنده بر قیمت سوخت داشته باشد.
زمانی که تحریم‌های ایران در قالب برجام اولیه از ابتدای سال 2016 کاهش یافتند، ایران تولید نفت خود را بسیار سریع‌تر از پیش‌بینی‌ها افزایش داد. بیشتر تحلیلگران پیش بینی می کردند ایران ظرف مدت 1 سال پس از رفع تحریم ها تولبد نفت خود را 500 هزار بشکه در روز افزایش دهد اما در واقع ایران در کمتر از 4 ماه به این رقم دست یافت و پیش از پایان سال نزدیک به 1 میلیون بشکه به ظرفیت تولید قبل از رفع تحریم ها افزود. دلایلی وجود دارد که ممکن است ایران دوباره همین کار را انجام دهد.
بر اساس آمار سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، ایران قبل از همه‌گیری جهانی کرونا حدود 1.8 میلیون بشکه نفت در روز مصرف می‌کرد. مصرف داخلی پایه محکمی برای صنعت نفت کشور فراهم می کند، حتی بدون صادرات به بازارهای خارجی - و صادرات نفت ایران به بازارهای خارجی با وجود تحریم ها هرگز به طور کامل صفر نشدند.
ایران همچنان به ارسال محصولات خام و پالایش شده به چین و سوریه و همچنین میعانات گازی به ونزوئلا ادامه داده است. بیشتر این تجارت بر روی کشتی هایی انجام شده است که بدون ارسال سیگنال موقعیت یاب حرکت می کنند و ردیابی و تخمین دقیق حجم واقعی تجارت را بسیار دشوارتر می کند.
به نظر می رسد تحلیلگران در مورد بازیابی دوباره توان صادراتی ایران در صورت لغو تحریم ها امیدوارند. "سیتی‌گروپ" می‌گوید در صورت پایان تحریم‌ها، ایران می‌تواند تولید خود را در ماه آوریل یا می 500 هزار بشکه و تا پایان سال 1.3 میلیون بشکه در روز افزایش دهد. این پیش بینی است که در سال 2015 عجیب به نظر می رسید، اما اکنون بسیار محتمل به نظر می رسد.
و البته نفتی که ایران قبلا از زمین استخراج کرده و در مخازن ذخیره سازی و روی کشتی ها گذاشته است، می تواند به سرعت روانه بازارها شود. تخمین ها از این مقدار نفت ذخیره ایران بسیار متفاوت است، از حدود 85 میلیون بشکه تقسیم شده بین خشکی و دریا تا ظرفیت 85 میلیون بشکه ای نفت فقط ذخیره شده روی دریا.
در سال 2016، خریداران در هند و اروپا به سرعت خرید نفت خام ایران را افزایش دادند. با کمبود نفت کنونی و قیمت های بالای 90 دلار در هر بشکه، احتمالا این کشورها به همان اندازه 6 سال پیش مشتاق خواهند بود که با توجه به فرصت، این کار را دوباره انجام دهند.
در تحریم های دور قبلی (پیش از برجام) مشتریان آسیایی ایران از معافیت‌های تحریمی برخوردار شدند که به آنها اجازه می‌داد به واردات نفت خام خود در مقادیر کاهشی ادامه دهند و آن بازارها هرگز به طور کامل برای ایران از دست نرفتند.
این بار اما فرق می کند و بسیاری از مشتریان سابق ایران بیش از 3 سال است که نفتی از ایران وارد نکرده و در این مدت روابط خود را با سایر تامین کنندگان برقرار کرده و یا عمیق ترکرده اند. شاید به همین دلیل است که مقامات ایرانی از هم اکنون و در حالی که هنوز نتایج مذاکرات وین معلوم نشده، با مشتریان سابق در کره جنوبی - بازار مهمی در کنار امارات متحده عربی برای صادرات میعانات گازی ایران – برای ازسرگیری دوباره صادرات نفت، ملاقات کرده اند.
اگر توافق هسته‌ای ایران بتواند احیا شود، بشکه‌های اضافی که به بازار جهانی عرضه می‌کند، در زمان مناسب می‌آیند و به سرعت تاثیر خود را در بازار خواهند گذاشت.
با وجودی که گروه تولیدکنندگان نفت "اوپک پلاس "در تلاش است تا تولید خود را به همان اندازه که وعده داده است افزایش دهد، و عرضه "نفت شیل" تگزاس هم هیچ نشانه ای از کمک به نجات را نشان نمی دهد؛ این بار ممکن است این دشمن دیرینه یعنی "ایران" باشد که به کمک رانندگان آمریکایی بیاید.
