روزنگار نفت/هفدهم شهریور ۱۳۳۰

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، همچنین در 17 شهریور همان سال، دکتر مصدق گزارش مذاکرات با استوکس را در مجلس ارائه کرد. وی با اشاره به پیشنهاد 18 ماده‌ای طرف انگلیسی، گفت: "استوکس، شرکت نفت انگلیس و ایران را به عنوان یک شرکت خارجی که قصد دارد نفت ایران را به مدت 25 سال خریداری کند، معرفی کرد و تا اینجا ما با آن مخالفتی نداشتیم، اما استوکس پس از آن موضوع، حضور یک آژانس خارجی در ایران را مطرح کرد تا بر عملیات فروش نفت نظارت کند. من از ایشان پرسیدم که کار شرکت ملی نفت چیست؟ وقتی شما یک مقدار زیادی نفت بخرید، برای مدت 25 سال نفت می‌برید و وقتی یک آژانس اینجا برقرار کنید که تمام کارهای نفت را انجام دهد، در حکم امتیاز است. دکتر مصدق در ادامه گفت: «در روزهای آخر به ایشان عرض کردم که ما با توجه به فرمولی که مورد موافقت قرار گرفت، در 3 موضوع می‌توانیم مذاکره کنیم. یکی، مستخدمین و متخصصین انگلیسی است، دیگر، قضیه خسارت و ضرر کمپانی و سومی، منفعتی که شما می‌خواهید از این کار ببرید.» در ادامه این گزارش، دکتر مصدق از مخالفت استوکس با ریاست یک ایرانی برای اداره هیت‌ مدیره شرکت ملی نفت خبر داده و در پایان علت تعلیق مذاکره با استوکس را بیان کرد: «من پیشنهاد کردم که حالا این مسئله (ریاست شرکت) را معلق بگذاریم و روی دو مطلب دیگر، یعنی قضیه خسارت و دیگری، قضیه منفعت مذاکره کنیم. اگر آن دو مسئله حل شد، این مسئله سوم را هم حاضریم به یک صورتی که موافقت حاصل شود، حل کنیم. ایشان فرمودند من از دولت خود اجازه ندارم که تا قضیه اول حل نشده، وارد مذاکره و حل دو قضیه دیگر شوم. من هم به ایشان عرض کردم، ما هم نمی‌توانیم. ایشان فرمودند: من می‌روم ولی مذاکرات معلق خواهد بود و نه قطع شده.»