بی پی؛ افزایش تولید نفت و گاز ایران را تایید کرد

به گزارش نفت ما ،شرکت بریتیش پترولیوم (بی‌پی) در گزارش ژوئن 2016 خود اعلام کرد که ایران دارای بزرگترین ذخایر گازی جهان بوده و از نظر ذخای نفتی نیز در جهان رتبه چهارم را دارد. بر اساس این گزارش، ایران طی سال ۲۰۱۴ تولید نفت و گاز خود را افزایش داده است. این گزاش همچنین از افزایش ظرفیت پالایشگاهی ایران خبر می‌دهد. بر اساس آمارهای شرکت بی‌پی، ایران هم اکنون با داشتن ۳۴ تریلیون متر مکعب ذخایر، بزرگترین منبع گازی جهان را در اختیار دارد. 18.2 درصد ذخایر متعارف گاز جهان در ایران قرار دارد. ذخایر نفتی ثابت شده ایران نیز نزدیک به ۱۵۸ میلیارد بشکه برآورد شده است که 9.3 درصد کل ذخایر نفتی جهان است. گزارش بی پی نشان می دهد که سطح ذخایر اثبات شده ایران در پایان سال 2015، نسبت به سال 2014 تفاوتی نداشته است. روسیه با در اختیار داشتن 17,3 درصد و قطر با در اختیار داشتن 13.1 درصد از ذخایر گاز طبیعی جهان، به ترتیب رتبه های دوم و سوم را در این زمینه به خود اختصاص داده بودند. با وجود این، آمارهای منتشر شده حاکیست که ایران نتوانسته است طی سال گذشته ذخایر نفت و گاز جدید قابل توجهی کشف کند. این گزارش می‌افزاید که در سال 2015، ایران تولید گاز خود را بیش از 5 درصد افزایش داده و به 192 میلیارد و 500 میلیون متر مکعب رسانده در حالی که در سال 2014 این رقم 182 میلیارد متر مکعب بوده است. ایران در سال 2015 در کل ۹ میلیارد و ۶۰۰ میلیون متر مکعب صادرات گاز داشته (عمدتا به ترکیه) و در همین حال 6 میلیارد و ۹۰۰ میلیون متر مکعب واردات گاز (از ترکمنستان) داشته است. ایران در سال 2015، 5,4 درصد از مجموع تولید گاز طبیعی جهان را به خود اختصاص داد که سبب شد این کشور در جایگاه سوم تولیدکنندگان عمده این سوخت در جهان قرار گیرد. در سال 2015 آمریکا با تولید بیش از 767 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی، جایگاه نخست جهان را در این زمینه در اختیار داشت و پس از آن، روسیه با تولید روزانه 573 میلیارد متر مکعب، جایگاه دوم را به خود اختصاص داد. از نکات مثبت این گزارش، ظرفیت پالایشگاهی ایران است که بنا بر ارزیابی شرکت بی‌پی از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱ در رقم 1 میلیون و ۸۶۰ هزار بشکه نفت در روز ثابت باقی مانده بود، اما از سال ۲۰۱۳ شروع به افزایش کرد و در سال گذشته به رقم 1 میلیون و ۹۸۵ هزار بشکه در روز رسید. همچنین تولید نفت ایران (به همراه تولید میعانات گازی و مایعات گازی) به 3 میلیون و 920 هزار بشکه در روز رسیده که نسبت به دوران قبل از تحریم‌ها ۷۶۰ هزار بشکه کاهش نشان می‌دهد، اما نسبت به سال ۲۰۱۳ حدود ۹۰ هزار بشکه افزایش یافته است اما در مقایسه با سال 2014، 4.5 درصد افزایش داشته است. این گزارش به‌طور اخص به تولید دقیق نفت خام ایران اشاره نکرده است، اما گزارش آژانس بین‌المللی انرژی حاکی است که ایران در سال گذشته کمتر از 2 میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه تولید نفت خام داشته است. شرکت نفت و گاز بریتیش پترولیوم، بی پی، در ژوئن 2012، نیز با انتشار گزارش سالانه خود اعلام کرده بود که بر اساس برآوردهای این شرکت، ایران بزرگترین ذخایر گازی جهان را در اختیار دارد. این گزارش ذخایر گازی ایران را ۳۳٫۶ تریلیون متر مکعب عنوان کرده بود. این رقم ۱۸ درصد از کل ذخایر گازی جهان را که ۱۸۷٫۳ تریلیون متر مکعب تخمین زده شده است، شامل می‌شود. بنابراین در حال حاضر ایران به عنوان بزرگترین کشور دارنده ذخایر گازی در جهان و همچنین سومین کشور تولید کننده گاز پس از آمریکا و روسیه در دنیا شناخته می شود. در همین گزارش «بریتیش‌ پترولیوم» اذعان کرده بود که ایران با وجود تحریم‌های غرب علیه بخش نفت و گاز آن، توانسته بود جایگاه سومی تولید گاز در جهان را از آن خود کند. بریتیش‌ پترولیوم در گزارش خود اعلام کرده بود که رتبه ایران در سال 2012 ، سالی که آمریکا و اتحادیه اروپا تلاش کردند، تا با اعمال تحریمهای سخت بر بخش نفت و گاز ایران، آن را از شکوفایی بازدارند، در میان تولیدکنندگان بزرگ گاز جهان، یک پله صعود کرده بود. بر اساس این گزارش، ایران در سال 2012 بیش از 160.5 میلیارد مترمکعب گاز تولید کرده بود که نسبت به سال 2011 از افزایش 5.4 درصدی برخوردار بوده است. در این راستا تولید گاز ایران در این سال 4.8 درصد کل گاز تولیدی جهان را تشکیل می داد. بر این اساس، ایران جایگاه سوم تولید گاز طبیعی در جهان را از آن خود کرده بود بگونه ای که بر مبنای این گزارش ایران در سال 2011 معادل 151.8 میلیارد مترمکعب گاز تولید کرده بود. همچنین در این سال، آمریکا با تولید 681.4 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی که نسبت به سال پیش از آن از رشد 4.7 درصدی برخوردار بود، بزرگترین تولیدکننده گاز جهان شناخته شد. آمریکا در سال 2011 معادل 648.5 میلیارد مترمکعب گاز تولید کرده بود. روسیه نیز با تولید 592.3 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی با کاهش 2.7 درصدی نسبت به سال قبل از آن یعنی 2011 در رتبه دوم قرار گرفت. تولید گاز روسیه 17.6 درصد کل گاز تولید جهان را تشکیل داده است. همچنین کشورهای قطر، نروژ، چین، عربستان، الجزایر، اندونزی و مالزی به ترتیب رتبه‌های چهارم تا دهم تولیدکنندگان بزرگ گاز جهان را به خود اختصاص داده‌اند. البته این برآورد ۴۵ صفحه‌ای که وضعیت منابع حامل‌های انرژی در سال ۲۰۱۲ را بررسی کرده ، می‌گوید که قرار گرفتن ایران در صدر لیست دارندگان ذخایر گازی جهان به این معنا نیست که ذخایر گازی ایران در سال ۲۰۱۲ افزایش یافته، بلکه حجم ذخایر گازی روسیه در ارزیابی جدید بسیار کمتر از ارزیابی‌های گذشته بوده است. شرکت بی پی در گزارش سال 2011 ذخایر گازی روسیه را ۴۴٫۶ تریلیون متر مکعب برآورد کرده بود، اما در ارزیابی جدید خود به این نتیجه رسید که این کشور تنها ۳۲٫۹ تریلیون متر مکعب ذخایر گازی دارد که کمتر از ذخایر گازی ایران است. قطر، شریک گازی ایران در پارس جنوبی با ۲۵٫۱ تریلیون متر مکعب، سومین دارنده بزرگ گاز در جهان است. شرکت بی پی در گزارش سال 2011 کل ذخایر گازی جهان را ۲۰۸٫۴ تریلیون متر مکعب پیش بینی کرده بود، که در گزارش جدید این رقم ۱۰ درصد کاهش یافت. این گزارش می گوید که ذخایر کنونی گاز به شرط ادامه حجم تولید گاز در سطح سال ۲۰۱۲، یعنی حدود سه تریلیون و ۳۶۴ میلیارد متر مکعب، تنها کفاف ۵۶ سال آینده را خواهد داد. در ادامه این گزارش آمده است که ایران در سال ۲۰۱۲ حدود ۱۶۰٫۵ میلیارد متر مکعب تولید گاز طبیعی و ۱۵۶ میلیارد متر مکعب مصرف گاز داشت. تولید گاز در ایران در سال 2011 نسبت به سال ۲۰۱۱ حدود ۵٫۱ درصد و مصرف گاز در همین بازه زمانی حدود ۱٫۵ درصد افزایش نشان می‌دهد. شرکت بی پی، همچنین ذخایر تثبیت شده نفت ایران را ۱۵۷ میلیارد بشکه عنوان کرده ابود که نسبت به سال 2011، ۹٫۴ درصد افزایش نشان می‌دهد. بر اساس این گزارش، ظرفیت پالایشگاهی ایران نیز با ۱٫۷ درصد افزایش در سال ۲۰۱۲ به رقم 1 میلیون و ۸۹۲ هزار بشکه در روز رسید. البته بر اساس گزارش موسسه USGS پتانسیل اکتشافی نفت متعارف جهان حدود 565,3 میلیارد بشکه (ذخایر باقیمانده کنونی جهان 1700 میلیارد بشکه) که حدود 19.7 درصد (111.2 میلیارد بشکه) آن در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا واقع شده است. پتانسیل اکتشافی گاز متعارف جهان اشاره شد؛ پتانسیل اکتشافی گاز متعارف جهان 158,7تریلیون متر مکعب است (ذخایر باقیمانده کنونی جهان 187 تریلیون متر مکعب) که حدود 16.8درصد (26.7 تریلیون متر مکعب) آن در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا واقع شده است؛ عمده صاحبان کنونی گاز جهان، همچنان پتانسیل مناسبی برای اکتشافات آتی دارند. همچنین در ادامه این بخش از گزارش، آینده اکتشافات منابع گاز در خاورمیانه تشریح و عنوان شد؛ ایران با داشتن 34 تریلیون مترمکعب گاز طبیعی در مکان اول خاورمیانه و جهان قرار دارد و بر اساس برآوردها تا سال 2025 پتانسیل کشف منابع جدید گازی را به میزان 6,2 تریلیون مترمکعب دارد. فاتیما رضایی/ نفت ما