جزئیات مهار واژگونی نفتکش در پایانه نفتی خارگ

همزمان با برنامه افزایش تولید و صادرات نفت خام کشور ، روزهای پایانی اولین ماه از سال جاری خبری با عنوان " جلوگیری از بروز واژگونی نفتکش در پایانه نفتی خارگ " در پهلوگاه شماره 9 اسکله شرقی( اسکله تی) منتشر شد ، این حادثه که می توانست در روند بکارگیری و تحویل نفت خام اختلال ایجاد کند پس از چهار ساعت با مدیریت بحران و شناسایی روش های موثر رفع شد. رئیس پایانه های نفتی خارگ در گفت و گو با آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " در این خصوص گفت: یک فروند نفتکش بنام SEALANDSORT در تاریخ 30/1/95 جهت بارگیری یک میلیون بشکه نفت خام سبک در ساعت 30/2 بامداد در پهلوگاه شمارۀ 9 اسکلۀ شرقی پهلو داده شد. بارگیری کشتی ساعت 24/5 شروع شد. در ساعت 54/00 تاریخ 31/1/95 بنا به درخواست نفتکش، بارگیری متوقف شد با حضور تیم کارشناسی در پهلوگاه و بر روی کشتی مشخص شد که کشتی بصورت نامحسوس یک تا دو درجه به سمت Port Side دارای لیست هست در این مورد از ناخدا سوال شد و ناخدا اظهار نمود که درصد رفع این موضوع هست ولی تلاش های ناخدا و خدمۀ کشتی مؤثر واقع نشد. عباس اسدروز ادامه داد: بنابراین بمنظور جلوگیری از ایجاد آسیب به پله و بازوهای بارگیری ساعت 06/4 دقیقه بازوها جدا شدند و بلافاصله با هماهنگی راهنمایان پله نیز از روی کشتی برداشته شد، بعد از بازشدن بازوها LisT تدریجاً افزایش یافت تا به 8 درجه رسید. وی عنوان کرد: در این زمان رؤسای ادارات عملیات صادرات، عملیات دریایی و ایمنی بر روی کشتی حاضر شدند و با انجام محاسبات وزن، Draft، بررسی غواصی زیر کشتی، بررسی وضعیت طنابها و پایداری کشتی، LiST با روشهای مختلف و ترفندهای گوناگون 2 درجه کاهش یافت خطری که در اینجا کشتی را تهدید می کرد به گل نشستن کشتی بود که همانطور که اشاره شد تیم عملیات دریایی به همراه تیم غواصی گزارشی از مقدار آب موجود در کف کشتی تهیه و اعلام کردند که آب موجود در کف کشتی به مقدار تقریبی سه متر وجود دارد، بنابراین خطر به گل نشستن کشتی را تهدید نمی کند. رئیس پایانه های نفتی خارگ با بیان اینکه همه کشتی ها بمنظور حفظ تعادل باید مقداری آب در مخازن که بهمین منظور اختصاص یافته داشته باشند تا تعادل کشتی موقع حرکت حفظ شود گفت: در زمان بارگیری این آب توازن بتدریج تخلیه می شود تا کشتی بتواند در مخازن اصلی کالا و یا محموله مورد نیاز را جاسازی کند، این آب توازن بوسیلۀ پمپ مکنده و تخلیه کننده شارژ و دیس شاژر می شود. اسد روز تصریح کرد: در سیستم تخلیه آب توازن کشتی پیش آمده، پمپهای کشتی قادر به تخلیه آب توازن موجود در کشتی نبوده اند، در این مورد تیم کارشناسی بلافاصله وارد عمل شدند و اولین اقداماتی که صورت گرفت اطمینان از وجود آب کافی در محوطۀ اسکلۀ نسبت به آب خور کشتی و اطمینان از عدم به گل نشستن کشتی بود تیم عملیات دریایی و غواصی دست به کار شدند و با ارزیابی و اندازه گیری آب موجود در زیر کشتی اعلام شد که حدود سه متر آب زیر کشتی وجود دارد و این مقدار آب برای مانورهای بعدی کافی بود. وی اظهار داشت: ناخدای کشتی درخواست کرد تا چهارساعت زمان در اختیار او و همکارانش قرار گیرد تا نسبت به بازگرداند زوایه List به حد نرمال اقدام کند، تیم کارشناسی پس از بررسی شرایط آب ـ شرایط کشتی و جمیع جهات این زمان را در اختیار کشتی قرار دادند ولی زوایه List از 8 تنها به 6 کاهش یافت و در نهایت ناخدا اعلام کرد که پمپهای تخلیه آب عمل نمی کنند و قادر به بازگرداندن زوایه List به حد نرمال نیست، در این موقع بود که تیم کارشناسی اقدام به بازکردن کشتی و هدایت آن به نقطه امن در لنگرگاه نمودند. اسد روز با بیان اینکه فرآیندهای شرکت پایانه های نفتی ایران در جزیرۀ خارگ عبارتند از :دریافت، ذخیره سازی، اندازه گیری و صادرات نفت خام صادراتی کشور افزود: هر کدام از این فرآیندها خود شامل زیرمجموعه هایی هستند که در مجموع یک کلیت منسجم، پیچیده و بهم وابسته ای را تشکیل می دهند، این فرآیندها در نهایت به حلقۀ نهایی صادرات اتصال پیدا می کنند که مهمترین صنعت کشور را به اقتصاد جهانی پیوند می دهند. رئیس پایانه های نفتی خارگ ادامه داد: همه این فرآیندها حلقه های فنی، پیچیده و عملیاتی را تشکیل می دهند که در نهایت یک طرف رابطه تأسیسات ما است و طرف دیگر رابطۀ خریدار است، در اینجا از طریق مخازن ذخیره سازی خود محمولۀ دریافتی را پس از ایزوله کردن به مدت زمان لازم آزمایش و اندازه گیری و به مشتری تحویل می دهیم وسیلۀ دریافت محموله در خارگ کشتی های تانکر هستند. اسد روز با تاکید بر اینکه کشتیهای تانکر و یا اساساً هر نوع کشتی یک مجموعه واحد مستقل و ساختار پیچیده ای است حتی به لحاظ حقوقی دارای یک تعریف کامل است و زیر نظر ناخدای کشتی انجام وظیفه می کند بیان داشت: این شخصت حقوقی و یا آنچه اینجا میتوانیم طرف تقاضا اطلاق کنیم و دارای امکانات و منابع لازم برای دریافت محمولۀ مورد تقاضا است و چنانچه هرنوع ایراد و اشکالی در فرآیندها و تأسیسات و امکانات کشتی قبل از بارگیری حین بارگیری و یا بعد از بارگیری رخ دهد مسئولیت آن بر عهدۀ آن واحد خواهد بود و البته برای تأسیسات صنعتی بزرگ عظیم و پیچیده مانند شرکت پایانه های نفتی ایران و همینطور طرف تجاری یعنی کشتی ها ممکن است حوادثی از این قبیل پیش بیاید. وی تصریح کرد: ولی آنچه حائز اهمیت است ایناست که این حوادث و سوانح به حداقل ممکن تقلیل داده شود و ثانیاً خسارت جانی و مالی در بر نداشته باشد و در نهایت تحت کنترل در آید،در مورد این حادثه بخصوص، اختلال در سیستم تخلیه آب توازن کشتی رخ داده است وظیفه تعبیه بار و محموله در مخازن کشتی بنحوی که تعادل کشتی محفوظ بماند و همچنین تخلیه آب توازن از تعهدات خود کشتی است و هر گاه در اثر ضعف عملکرد دستگاههای مشکلی بروز کند و یا خطای انسانی موجب بروز حادثه باشد هم باز خود کشتی جوابگو است. وی عنوان کرد: به محض اولین نشانه های بروز خطر تیم عملیاتی شرکت در اسرع وقت در محل حادثه حاضر شد بررسی های فنی و یا محاسبات دقیق بعمل آمد و همه گزینه های موجود بلافاصله مورد بحث و بررسی قرار گرفت و خوشبختانه بدون اینکه کوچکترین خسارتی به تأسیسات و یا حتی خود کشتی و یا نیروهای انسانی وارد شود عملیات جداسازی صورت گرفت. اسد روز گفت: همه اعضای تیم با تجربه و دارای دانش فنی و مهارتها و قابلیت های بسیار بالایی هستند و تصمیم گیری در این قبیل موارد بصورت مشارکتی است و نظرات مختلف از بالاترین تا پایین ترین سطوح مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. وی با اشاره به اینکه اصل مشتری مداری و تکریم ارباب رجوع یکی از اصول اساسی در شرکت پایانه های نفتی ایران است که هر چه بازار رقابتی و فشرده تر می شود ضرورت پای بندی به این اصل بیشتر خود را نشان می دهد اظهار کرد: بر همین اساس ما رضایت مندی مشتریان شرکت ذی نفعان کلیدی را در همه حوزه ها به عنوان یکی اصل خدشه ناپذیر برای خود قرار داده ایم، حتی در زمانی که در اثر بروز یک حادثۀ طبیعی مشکلی برای مشتری بروز نماید ما بر پایۀ اصول اساسی خود را مکلف به کمک و یاری به انسانهای گرفتار و دردمند می بینیم. رئیس پایانه های نفتی خارگ افزود: همه ساله در فصول مختلف سال در حوالی جزیرۀ خارگ شناورها در اندازه های مختلف دچار حوادثی می شوند که شرکت پایانه ها تنها به عنوان رعایت اصول انسانی به کمک آنها می شتابد، حتی بدون در نظر گرفتن ملیت کارکنان آن شناورها برای نجات انسانهای گرفتار ما آنچه بتوانیم انجام می دهیم.