به گزارش نفت ما، حمایت دولت از بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در صنایع پایین‌دستی پتروشیمی از جمله ظرفیت‌های پنهان و تقریبا دست نخورده در اقتصاد ایران است. از این‌رو دولت هم‌اکنون با توجه ویژه به این بخش تلاش می‌کند با حمایت از بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در صنایع پایین‌دستی پتروشیمی موج جدید اشتغالزایی را در کشور ایجاد کند؛ به همین دلیل بخش خصوصی می‌تواند مطمئن باشد که در سرمایه‌گذاری‌های خود در صنایع پایین‌دستی نفت، گاز و پتروشیمی، رقیب دولتی نخواهد داشت.در این میان قیمت خوراک در صنعت پتروشیمی بسیار نقش‌آفرین است. بهمن‌ماه سال ۹۲ با موافقت نمایندگان مجلس ایران و برای تامین نظر شورای نگهبان، بند «ج» تبصره الحاقی ۲۱ به ماده واحده لایحه بودجه سال ۹۳ کل کشور به این شرح اصلاح شد: قیمت پایه خوراک گاز واحدهای پتروشیمی در چارچوب قانون هدفمند کردن یارانه‌ها به‌گونه‌ای تعیین می‌شود که از ۱۳ سنت در هر مترمکعب کمتر نشود.دولت مصمم است برای کمک به حضور قشر کم‌درآمد در طرح‌های سودآور آتی صنعت پتروشیمی نسبت به ایجاد صندوق توسعه سرمایه‌گذاری پتروشیمی با محوریت سازمان بورس اقدام کند. صنعت پتروشیمی از صنایع مادر و اشتغالزاست که به‌عنوان تغذیه‌کننده دیگر بخش‌های صنعت می‌تواند به‌عنوان موتور حرکت اقتصاد کشورهای در حال توسعه نقش اساسی ایفا کند.به نظر می‌رسد برای دستیابی به درصد رشد بالا و دست یافتن به ارزش‌افزوده بیشتر در این بخش لازم است نسبت به سرمایه‌گذاری، توسعه و تکمیل زنجیره ارزش محصولات پتروشیمی و خوشه‌های مشتق شده از محصولات بالادستی ازجمله خوشه‌های متانول و اتیلن و تولید محصولات با ارزش‌افزوده بالاتر اقدام شود. البته در این زمینه کارهایی انجام شده است ولی با توجه به ظرفیت‌های صنعت نفت و گاز ایران کافی به نظر نمی‌رسد.
بستر لازم برای جهش دوم
شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در یک‌سال گذشته رفع موانع پیشروی جهش دوم برای افزایش تولید و صادرات محصولات پتروشیمی را در دستور کار خود قرار داده است. هم‌اکنون دستیابی به ارزش تولید محصولات پترشیمی به رقم ۸۰ میلیارد دلار (۲۵میلیارد دلار فعلی + ۵۵میلیارد دلار ارزش آتی) حداکثر تا سال ۱۴۰۰ یکی از اهداف اصلی صنعت پتروشیمی ایران به‌شمار می‌آید، همچنین تامین خوراک مورد نیاز واحدهای پتروشیمی جدید در مرحله نخست از اتان تولیدی در فازهای جدید پارس‌جنوبی در دستور کار شرکت ملی صنعت پتروشیمی قرار دارد.در همین راستا ایجاد واحدهای مرتبط با تامین خوراک واحدهای جدید پتروشیمی با سرمایه‌گذاری بخش‌های غیردولتی و تعیین سرمایه‌گذار مربوطه برای بیشتر آنها، حل مشکلات مجتمع‌های پتروشیمی در زمینه تامین خوراک موردنیاز، همکاری با دولت و مجلس در قیمت‌گذاری خوراک و روند تغییر آن در طول زمان و بازسازی فرآیند جذب سرمایه‌گذاران و امکان تامین مالی برای اجرای پروژه‌های توسعه‌ای صنعت پتروشیمی از مهمترین فعالیت‌های انجام شده توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران بوده است.دولت یازدهم در یک سال گذشته طرح‌هایی مانند پلی‌اتیلن سنگین ایلام (پتروشیمی ایلام) یوتیلیتی متمرکز فجر ۲ (پتروشیمی فجر) و واحد بوتن یک (پتروشیمی لرستان) را به بهره‌برداری رسانده است و هم‌اکنون نیز، تعدادی از طرح‌های صنعت پتروشیمی نظیر فاز دوم طرح الفین یازدهم (پتروشیمی کاویان)، ایزوسیاناتها – فاز دوم (پتروشیمی کارون) و پلی‌اتیلن سنگین / سبک خطی (پتروشیمی لرستان) در مرحله پیش راه‌اندازی و راه‌اندازی قرار دارند.
خام‌فروشی بلای جان اقتصاد
یکی از محورهای اصلی سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی در همه بخش‌ها، جلوگیری از خام‌فروشی است، بلایی که بیش از ۱۰۶ سال است که گریبان این صنعت بزرگ را گرفته است. سال‌هاست که دانسته‌ایم، آن چیزی که غیر از نفت خام ما را از تک محصولی و ضربه‌پذیر بودن دور و در حاشیه امن اقتصاد جهان قرار می‌دهد، توسعه پایدار یعنی، ایجاد ارزش‌افزوده و تن به کار گروهی دادن و از همین داشته‌های محدود بیشترین و ماندگارترین صرفه را به جامعه تزریق کردن است.در این میان صنعت پتروشیمی می‌تواند بیشترین خدمت را به جامعه اقتصادی ایران بکند، صنعت پتروشیمی این توانایی و امکان را دارد که تا با فرآوری، تولید و عرضه محصولاتی با ارزش‌افزوده بسیار زیاد نقش مهمی در ارتقای جایگاه اقتصادی ایران، رفع بیکاری و اشتغالزایی و درآمدزایی بازی کند. کسب سود بیشتر از طریق ایجاد بازار دائمی برای محصولات پتروشیمی، ارائه محصول متناسب با ذائقه بازار و کسب سود بیشتر، کمک به برنامه‌های کلان ملی و اشتغالزایی پایدار در کشور، ارائه مدل جایگزین توسعه صنایع مکمل پتروشیمی به‌جای توسعه صنایع بالادستی پتروشیمی در نقاط مختلف کشور، زمینه‌سازی برای مشارکت بیشتر بخش خصوصی در برنامه‌های توسعه کشور و کمک به اجرایی‌شدن اصل۴۴ قانون اساسی، لزوم مدنظر داشتن صنایع مکمل در سبد شرکت پتروشیمی به‌صورت غیرمستقیم و کاهش مخاطرات و کاستی‌های احتمالی ناشی از تحریم‌های بین‌المللی را می‌توان از جمله مزایای توسعه صنایع مکمل پتروشیمی در ایران برشمرد. با به پایان رساندن حدود ۶۰ طرح نیمه‌تمام باقیمانده از دولت‌های گذشته که بین ۱۰ تا ۹۰ درصد پیشرفت دارند، می‌توان ظرفیت فعلی تولید سالانه محصولات پتروشیمی را به ۱۲۰میلیون تن در سال افزایش داد، همچنین با اجرای ۳۶ طرح جدید که به ۴۱میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد، ظرفیت تولید سالانه از ۱۸۰میلیون تن در سال فراتر خواهد رفت. امسال با به بهره‌برداری رسیدن ۴ طرح از طرح‌های ۶۰گانه نیمه‌تمام، ۲میلیون تن به ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی در کشور افزوده می‌شود.
منبع: آرمان
