به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی"
نفت ما "، براساس اطلاعات منتشر شده در
کدال شرکت های تولیدی روانکار، سازمان حمايت از مصرف كننده و توليد كننده در اوایل آبان ماه سال جاری مجوز افزايش 53 درصدی نرخ روانکارهای دیزلی و 40 درصدی روانکارهای بنزینی را صادر نمود. در حالی که از اردیبهشت 1398 تاکنون مجوز افزایش قیمت روغن موتور صادر نشده بود ولی قیمت ارز سرسام آور بالا رفته و هزینه های تولید نیز به تبع آن افزایش یافته است. در افزایش قیمت اردیبهشت 98 هم فقط واسطه ها بهره مند شدند نه تولیدکنندگان روانکار.
در صنعت روانکار؛ قیمت خوراک شرکت های تولیدکننده روانکارهای صنعتی یا همان لوبکات، بخش زیادی از قیمت تمام محصول را تشکیل می دهد. با توجه به حاشیه سود اندک تولیدکنندگان روانکار، روند تولید را هم با مشکل مواجه کرده و باعث شده تا ظرفیت تولید کاهش یابد که این مساله نیز در نهایت باعث ایجاد بازار سیاه و احتکار و به وجود آمدن قیمت های نامتعارف در بازار می شود. از آنجا که لوبکات یکی از مشتقات پالایشی در ذیل تولید مازوت است، قیمت فروش لوبکات نیز در بسیاری از کشورها از جمله ایران براساس فرمول 80 درصد قیمت مازوت به اضافه 20 درصد از قیمت جهانی نفت سفید تعیین می شود، حدود ۸۵ درصد نیاز کشور به انواع روغن موتور توسط چهار شرکت بزرگ روغن سازی که در بازار سرمایه هستند، تامین می شود و تامین مابقی نیاز از طریق تولیدات شرکت های بلندینگ، تصفیه دوم و واردات صورت می گیرد.
یکی از اصلی ترین چالشهای صنعت روانکار، افزایش قیمت لوبکات و محدود شدن دسترسی شرکتهای اصلی تولید کننده روغن های موتور به این ماده اولیه است، در حالی که قیمت نهایی روغن موتور افزایش واقعی به معنای کلمه نداشته است ، باعث شده فعالیت برخی از این شرکتها با ظرفیت پایین صورت گیرد و اشتغال این واحدها و کارکنانش را تهدید می کند و حتی منجر به تعطیل شدن آنها گردد.
2 کیلو لوبکات (برش نفتی)، تقریبا 1 کیلو روغن پایه تولید می کند، لذا هر افزایش قیمت لوبکات، دو برابر باعث افزایش روغن پایه می شود و از آنجا که 85 درصد مواد اولیه روانکارها را روغن پایه تشکیل می دهد پس محصول نهایی نیز با افزایش روبرو خواهد شد و تاثیر افزایش های ارزی و مواد افزودنی وارداتی را هم باید در نظر داشت. باتوجه به نرخ فعلی خوراک علیرغم افزایش اعلام شده قیمت روغن موتور، نه تنها تولید داخلی انواع محصولات روانکار از وضعیت سوددهی خارج شده، بلکه صادرات این محصولات نیز با زیانی قابل توجه مواجه گردیده و ارزآوری شرکت های تولیدی را نیز به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد.
طبيعتا هرگونه افزايش قيمت روانکار تا ٤٠ درصد مي تواند باعث شوك گردد اما برداشت سطحي و غير حرفه اي خواهد بود كه گمان کنیم ظرف يك روز يا يک هفته اين چنين سونامي افزايش ديده شود.
قطعا این امر ناشي از متراكم شدن واكنش هاي قيمتی از قيمت گذاري دستوري دولتی بوده است، چگونه مي توان مواد اوليه كالاي توليد داخل روانکار را تا ٥٠ درصد افزايش داد ولي محصول نهايي را بدون افزايش قیمت تا ما ه ها با قيمت قبلی عرضه كرد؟!
قطعاً رابطه مستقيمي بين خريد لوبکات و قيمت روغن موتور وجود دارد، لذا بهتر است كه از مبدا عوامل تاثيرگذار را بررسي نمود و در نهايت با تكميل كليه پازل هاي تاثير گذار، با جمع بندي منصفانه ای قیمت گذاری نمود.
در حال حاضر هنوز هم علیرغم بخشنامه اخیر سازمان حمایت از مصرف کننده و تولیدکننده، قیمت ها واقعي نشده و افزايش حدود ٢٠ درصدي را در به روز رساني واقعي مي توان تصور كرد كه همه اين گرفتاري ها ناشي از افزايش افسارگسيخته مواد مصرفي در توليد خلاصه مي گردد.
تحليل و تحقيق در كليه زنجيره به هم متصل تعيین كننده قيمت روانکار مي تواند راهكار بهتري براي علت افزايش قيمت این محصول باشد.
شكي نيست که عدم افزايش قيمت ها از جمله لوبکات و روانکار مي تواند عامل ثبات كيفيت و كميت بازار فروش باشد ، ولی با توجه به افزایش قیمت ارز و افزایش هزینه های تولید، بقای صنعت روانکار نیز با تهدید روبروست و باعث خواهد شد چرخ صنعت روانکار، روان نچرخد.