با نگاهی اجمالی اما دقیق به شرکتهای پیمانکاری در حوزه پروژه های صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و البته دیگر صنایع میتوان آنها را از نظر تخصصی و تکامل در طول حیاتشان به چند گروه تقسیم کرد . بخشی از آنها مشاور، اعم از طراح یا MC و یا بازرس و ناظر بوده و برخی مجری(ساختمان و نصب)، و برخی نیز سازنده می باشند. در تقسیم بندی از نگاهی دیگر آنها را در رده های E و P و C میتوان متمایز نمود. به گونه ای که برخی فقط در بخش E ،P،C ، و برخی در بخش EP و تعدادی نیز در تقسیم بندی EPC می گنجند . در این میان سوابق انجام پروژه ها در منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر و نیز عسلویه که نسبتا موفق و به تولید رسیده است به وضوح نمایان این واقعیت را نمایان می کند که آنها که در پروژه های با ساختار قراردادی از نوع EPC فعالیت داشتند، تقریباً و تحقیقاً همگی فعالیت تخصصی خود را حتما" با E (مشاور مهندسی یا مشاور مدیریت طرح) آغاز نموده بودند و در دوره تکامل خود بخش های P و سپس C (البته بعضاً در این بخش شریک ساختمان نصب انتخاب نموده اند) را بخود افزوده اند . اینگونه شرکتها طرحهای عمده ای از صنایع را در قالب EPC باتمام رسانده اند. عامل اصلی در موفقیت آنها بنیه مهندسی که پایه و اساس اصلی برای اقتصادی کردن و بهینه نمودن فنی هر نوع پروژه های نفت و گاز و دیگر صنایع عظیم است، می باشد.
این ترکیب ساده به نظر می رسد. اما حقیقتی پر معنا را با خود بهمراه دارد. بطوریکه مسیر برعکس آن در میان شرکتها، هرگز طی نشده است . توضیح آنکه (تقریباً) هرگز شرکتی که کار خود را با ساختمان و نصب (C) آغاز نموده، نتوانسته فعالیت E را در سازمان خود به خوبی جای دهد و رتبه بندی EPC را از سازمانهای مربوطه اخذ نماید. و اگر استثنایی در آنها باشد، هرگز توفیق عقد قرارداد EPC با کارفرما را نداشته و در انجام پروژه های محوله توفیق چندانی نداشته اند. به بیان دیگر نتوانسته اند در کسوت مشاور مهندسی و یا MC ظاهر شود. اما همانگونه که در میدان صنعت می بینیم شرکتهای مهندسی در کسوت های EP و حتی EPC به وفور ظاهر شده و به ارائه خدمات پرداخته اند.
انجام طرح های عمده ای با کپی کاری در فازهای مختلف عسلویه و ماهشهر برای احداث واحدهای الفینی، HDPE، متانول و... که همگی حاصل مشارکت کارفرمایان با شرکتهایی اینچنینی در قالب EPC یا EPCC بوده است، گواهی بر این مدعاست. علیهذا کارفرمایان بخش دولتی و خصولتی که عمده کارفرمایان اینگونه طرح ها هستند می بایست در انتخاب شریک خود برای انجام پروژه های بزرگ، این مهم را مورد تأمل بیشتر قرار داده و از طرفی پیمانکاران بزرگ بخش C در کشور، نسبت به نقص خود در هنگام اعلام آمادگی برای شرکت در مناقصات EPC آگاهی لازم را داشته و به رفع نقیصه جدی و تاثیر گذار مزبور اقدام نمایند.
زاویه دیگری از این مقوله آنستکه کارفرمایان نیز بهتر است در انتخاب مدیران طرح ها برای سپردن مسئولیت انجام پروژه های بزرگ،افراد با تجربه و با زمینه کاری در بخش های مهندسی و خدمات فنی را برگزینند. زیرا اینگونه کارشناسان در راهبری پروژه ها، بر آنانکه تجربیات تعمیرات یا بهره برداری دارند، ارجحیت داشته و نتیجه بهتری را در راهبری پروژه ها رقم خواهند زد.
در نهایت و با توجه به برهه زمانی پسا تحریم که در پیش است، پیش بینی می شود که سرمایه گذاری در بخش نفت و گاز، پتروشیمی و دیگر صنایع در دستور کار دست اندرکاران و کارفرمایان قرار گیرد. از این رو و به منظور نیل بهتر به اهداف پروژه ها درانتخاب پیمانکاران و در تعیین مدیران طرح توجه ویژه به پایه و توان مهندسی میتواند راهگشا باشد.