چالشهای قیمت گذاری قیر صادراتی ایران

با بررسی روند هفتگی قیمت قیر ایران با کشورهای بحرین، سنگاپور و کره جنوبی که توسط نشریه آرگوس اعلام می گردد، ملاحظه می شود، علاوه بر اختلاف فاحش قیمت قیر صادراتی ایران با کشورهای یاد شده، یک نوع ناهمگونی در روند قیمتهای هفتگی نیز وجود دارد به نحوی که در مقاطعی علیرغم افزایش قیمت در سایر کشورها، قیمتهای صادراتی قیر ایران نه تنها افزایش نداشته بلکه کاهش قابل توجهی نیز داشته است.




با ملاحظه این روند، نکات زیر قابل توجه می باشد:
با توجه به اینکه در بازارهای صادراتی قیر ایران، صادرکنندگان علاوه بر اینکه باید با تولیدکنندگان محلی رقابت نمایند، قیمتهای صادراتی بایستی با سایر کشورهای صادرکننده رقیب نیز متناسب باشد لذا از طریق بکوارد کردن قیمتهای کشورهای سنگاپور و کره جنوبی در کشورهایی نظیر هند و چین و همچنین لحاظ نمودن برخی تعرفه های ترجیحی به خصوص در کشورهای آسه آن، ملاحظه می گردد با لحاظ نمودن کرایه های حمل از این کشورها به کشورهای مقصد، بازهم اختلاف زیادی در قیمتها وجود دارد.
تولیدکنندگان و صادرکنندگان قیر ایران به دلیل وجود تحریم های ظالمانه غرب که موضوعات نقل و انتقال پول، بیمه، کشتیرانی و سایر موضوعات لجستیک را تحت تاثیر قرار داده مجبور به ارائه قیمتهایی پایین تر در بازارهای صادراتی می باشند. این موضوع مختص به مقطع کنونی نبوده و خریداران خارجی نیز به دلیل پذیرش ریسکهای ناشی از تحریم، قیمتهای پایین تری را درخواست می نمایند.
بر اساس موارد یاد شده معمولا اختلاف 50 دلاری بین قیمتهای قیر ایران با بحرین (صرفا به عنوان یک شاخص ؛ چراکه قیمت و قیر بحرین رقیب قیر صادراتی ایران نمی باشد) و حدودا 80 دلاری بین قیمت قیر ایران با سنگاپور در سنوات گذشته مورد پذیرش خریداران بوده است.
در هفته های اخیر ملاحظه می گردد فاصله قیمت قیر ایران با کشورهای مورد مقایسه به شدت افزایش یافته است.



با توجه به تعداد زیاد شرکتهای تولیدکننده و صادرکننده قیر در ایران، رقابت در فروش به منظور بقا و ماندگاری در کسب و کار، باعث شده واسطه های خارجی از این فرصت بهره برداری کامل نموده و با تشدید رقابت بین شرکتها، قیر را ایران را با کمترین قیمت ممکن خریداری نمایند.

واسطه های خارجی به دلیل اشراف کامل بر مکانیزم قیمتگذاری وکیوم باتوم در ایران و همچنین ساز و کارهای معاملاتی بورس کالا، قیمت قیر را به قیمت وکیوم که بصورت ریالی در بورس کالا معامله می شود گره زده و علاوه بر آن، از نوسانات نرخ تسعیر ارز نیز حداکثر استفاده را نموده و قیمت قیر صادراتی ایران را مدیریت می نمایند!
در شرایطی که ترکیه به عنوان یکی از بازارهای صادراتی قیر ایران بدون هیچگونه دلیل منطقی مرزهای خود را به روی قیرهای تولیدی ایران بسته است، ایران به راحتی زمینه صادرات قیر عراق را از مرزهای کشور فراهم نموده و علاوه بر آن تسهیلات صادراتی نیز برای ایشان ایجاد نموده است !با توجه به موارد یاد شده:
امید است تولیدکنندگان و صادرکنندگان قیر ایران با درک کامل از ظرفیتها و پتانسیلهای قیمتی قیر ایران در مقایسه با رقبا در کشورهای هدف، تحت تاثیر سوداگری واسطه های خارجی قرار نگرفته و از حداکثر ظرفیتهای قیمتگذاری قیر ایران استفاده نمایند تا منافع حاصل از صادرات این فراورده نفتی عاید شرکتهای ایرانی شده و به جیب دلالان خارجی سرازیر نگردد.
 همچنین انتظار می رود دولت منتخب با اشراف به اهمیت موضوع صادرات قیر به عنوان یک فراورده نفتی ارزآور که می تواند بخشی از نیاز کشور به ارز را تامین نماید، تحلیل واقع بینانه ای از شرایط صادرات داشته باشد و در تنظیم روابط تجاری با کشورها به گونه ای عمل گردد که از ظرفیتهای صادراتی ایشان استفاده شده و صرفا تسهیلات و امکانات صادراتی محصولات این کشورها در اختیارشان قرار نگیرد.
عدم پایبندی و تعهد برخی از شرکتهای صادرکننده قیر به بازگشت ارز در سامانه نیما و محاسبه قیمتها بر اساس نرخ های آزاد نیز یکی دیگر از دلایل بی نظمی در قیمتها می باشد.
متاسفانه موضوع قیرهای ترانزیتی از عراق نیز به عنوان یک رقیب خود ساخته باعث تضعیف قیمتهای قیر صادراتی ایران گردیده است به نحوی که صادرکنندگان قیر عراق بدون در نظر گرفتن هیچگونه ملاحظه ای، قیر صادراتی خود را حداقل بیست دلار زیر قیمت قیر ایران قیمتگذاری نموده و برای مشتریانی که مشخصات کیفی قیر (بخصوص تست لکه) اهمیتی ندارد، جذابیت قیمتی ایجاد نموده اند.