باوجود بیش از نیم قرن سابقه فعالیت فروشگاه‌های زنجیره‌ای در ایران؛ اما به دلیل اینکه این فروشگاه‌ها غالبا به شکل دولتی اداره می‌شدند آن طور که باید نتوانسته‌اند نقش موثری در بازار عرضه کالا ایفا کنند و بخش بسیار زیادی از توزیع کالاهای اساسی به شکل سنتی و از سوی خرده‌فروشی‌ها صورت می گرفت.
۰
تاریخ انتشارشنبه ۴ تير ۱۴۰۱ - ۱۰:۴۰
کد مطلب : ۱۴۶۶۲۸
توزیع عادلانه کالا به همت فروشگاه های زنجیره ای
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "نفت ما"، در یک دهه اخیر با راه اندازی فروشگاه‌های زنجیره‌ای توسط بخش خصوصی، تحولی چشمگیر در نظام توزیع کالای اساسی به وجود آمده و ارائه قیمت کالای مصوب در سرتاسر کشور، توزیع بین تمامی شهروندان، وفور کالا و دسترسی محلی که از جمله مزایای شکل‌گیری فروشگاه‌های زنجیره‌ای بخش خصوصی است سامان بهتری یافته است.
بررسی ها نشان می دهد مهم‌ترین دلیل استقبال شهروندان از فروشگاه‌های زنجیره‌ای به زنجیره تامین و توزیع مربوط است؛ در گذشته، زنجیره تامین و توزیع از واحد تولیدی آغاز و با گذر از عمده فروش، خرده‌فروش و سایر واسطه‌ها به مصرف‌کنندگان ختم می‌شد که با فعالیت فروشگاه‌های زنجیره‌ای زنجیره تامین و توزیع کوتاه‌تر شده است. به نوعی می توان گفت کالا از تولید کننده مستقیما به مصرف کننده می‌رسد و موجب کاهش قیمت که همان تخفیفات کالا است می شود. این امر باعث اعتماد مصرف کننده به فروشگاه‌های زنجیره‌ای و استقبال مردم از این فروشگاه‌ها شده است به نحوی که امروزه فروشگاه زنجیره‌ای مانند افق کوروش که متعلق به بخش خصوصی است و بیش از سه هزار شعبه در سراسر کشور دارد با همین رویکرد یعنی حذف واسطه‌ها و کوتاه‌تر کردن زنجیره توزیع، مشتریان زیادی را جلب کرده و روزانه به صورت میانگین نزدیک به یک میلیون فاکتور فروش صادر می کند.
شاید بتوان گفت که فروشگاه‌های زنجیره‌ای نوعی شبکه مویرگی نظام توزیع هستند که در مرفه‌ترین نقاط شهری تا انتهایی‌ترین و دور افتاده‌ترین نقاط مناطق محروم و کم برخوردار وجود دارند و باعث شده‌اند تا احساس آرامش روانی از حیث وفور کالا در بازار ایجاد شود. نظارت و کنترل راحت نهادهای نظارتی بر فروشگاه‌های زنجیره‌ای دلیل دیگر استقبال شهروندان از فروشگاه‌های زنجیره‌ای است.
ایجاد شبکه توزیع مناسب و کارآمد که موجب رفاه و آسایش خاطر مشتریان می‌شود، موضوعی است که هم برای تولیدکننده و هم برای مصرف کننده بسیار حائز اهمیت است. فروشگاه‌های زنجیره‌ای به دلیل خرید در مقیاس بالا از تولیدکنندگان، حذف واسطه ها، تنوع کالایی گسترده و تخفیف های همیشگی زمینه مناسبی برای تامین مایحتاج روزانه مردم هستند. از سوی دیگر، مکانیزه بودن صندوق های فروشگاهی و امکان نظارت دقیق بر این فروشگاه‌ها، آن را به بهترین محل برای توزیع کالاهای اساسی در میان مردم تبدیل کرده است. برای نمونه در توزیع کالاهای تنظیم بازار مانند گوشت، مرغ، روغن، برنج و...کارنامه توزیع این فروشگاه ها به مراتب بهتر از سایر روش های توزیع کالاهای اساسی بوده و رضایت نسبی مراجعیت و مردم را به دنبال داشته است.
در نهایت می توان گفت فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ به دلیل تعداد زیاد شعب و پراکندگی جفرافیایی شعب خود که امکان دسترسی بخش زیادی از مردم را فراهم می‌کنند نقش موثری در تنظیم بازار دارند. سهولت در فروش کالا و امکان کنترل و قابل رصد بودن عملیات فروش فروشگاه‌های زنجیره‌ای و امکان پایش و سنجش فعالیت آنها بر اساس استانداردهای مشتری مداری و ساختار فروش منظم و شفاف موجب گسترش روزافزون فروشگاه‌های زنجیره‌ای شده است.
وجود هزاران شعبه فروشگاه‌های زنجیره‌ای در سرتاسر کشور و حتی مناطق دور افتاده این بستر برای دولت و سایر دست اندرکاران شبکه توزیع کالای کشور مهیا نموده است که به دلیل ناکارآمدی بخش سنتی که در گذشته موجب نابسامانی روند توزیع اقلام اساسی در کشور شده بود بتواند با استفاده از ظرفیت فروشگاه‌های زنجیره‌ای به سهولت و به صورت هدفمند، کالاهای اساسی مورد نیاز هموطنان را در اختیار آنها قرار دهند.
بررسی ها نشان می دهد مهم‌ترین دلیل استقبال شهروندان از فروشگاه‌های زنجیره‌ای به زنجیره تامین و توزیع مربوط است؛ در گذشته، زنجیره تامین و توزیع از واحد تولیدی آغاز و با گذر از عمده فروش، خرده‌فروش و سایر واسطه‌ها به مصرف‌کنندگان ختم می‌شد که با فعالیت فروشگاه‌های زنجیره‌ای زنجیره تامین و توزیع کوتاه‌تر شده است. به نوعی می توان گفت کالا از تولید کننده مستقیما به مصرف کننده می‌رسد و موجب کاهش قیمت که همان تخفیفات کالا است می شود. این امر باعث اعتماد مصرف کننده به فروشگاه‌های زنجیره‌ای و استقبال مردم از این فروشگاه‌ها شده است به نحوی که امروزه فروشگاه زنجیره‌ای مانند افق کوروش که متعلق به بخش خصوصی است و بیش از سه هزار شعبه در سراسر کشور دارد با همین رویکرد یعنی حذف واسطه‌ها و کوتاه‌تر کردن زنجیره توزیع، مشتریان زیادی را جلب کرده و روزانه به صورت میانگین نزدیک به یک میلیون فاکتور فروش صادر می کند.
شاید بتوان گفت که فروشگاه‌های زنجیره‌ای نوعی شبکه مویرگی نظام توزیع هستند که در مرفه‌ترین نقاط شهری تا انتهایی‌ترین و دور افتاده‌ترین نقاط مناطق محروم و کم برخوردار وجود دارند و باعث شده‌اند تا احساس آرامش روانی از حیث وفور کالا در بازار ایجاد شود. نظارت و کنترل راحت نهادهای نظارتی بر فروشگاه‌های زنجیره‌ای دلیل دیگر استقبال شهروندان از فروشگاه‌های زنجیره‌ای است.
ایجاد شبکه توزیع مناسب و کارآمد که موجب رفاه و آسایش خاطر مشتریان می‌شود، موضوعی است که هم برای تولیدکننده و هم برای مصرف کننده بسیار حائز اهمیت است. فروشگاه‌های زنجیره‌ای به دلیل خرید در مقیاس بالا از تولیدکنندگان، حذف واسطه ها، تنوع کالایی گسترده و تخفیف های همیشگی زمینه مناسبی برای تامین مایحتاج روزانه مردم هستند. از سوی دیگر، مکانیزه بودن صندوق های فروشگاهی و امکان نظارت دقیق بر این فروشگاه‌ها، آن را به بهترین محل برای توزیع کالاهای اساسی در میان مردم تبدیل کرده است. برای نمونه در توزیع کالاهای تنظیم بازار مانند گوشت، مرغ، روغن، برنج و...کارنامه توزیع این فروشگاه ها به مراتب بهتر از سایر روش های توزیع کالاهای اساسی بوده و رضایت نسبی مراجعیت و مردم را به دنبال داشته است.
در نهایت می توان گفت فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ به دلیل تعداد زیاد شعب و پراکندگی جفرافیایی شعب خود که امکان دسترسی بخش زیادی از مردم را فراهم می‌کنند نقش موثری در تنظیم بازار دارند. سهولت در فروش کالا و امکان کنترل و قابل رصد بودن عملیات فروش فروشگاه‌های زنجیره‌ای و امکان پایش و سنجش فعالیت آنها بر اساس استانداردهای مشتری مداری و ساختار فروش منظم و شفاف موجب گسترش روزافزون فروشگاه‌های زنجیره‌ای شده است.
وجود هزاران شعبه فروشگاه‌های زنجیره‌ای در سرتاسر کشور و حتی مناطق دور افتاده این بستر برای دولت و سایر دست اندرکاران شبکه توزیع کالای کشور مهیا نموده است که به دلیل ناکارآمدی بخش سنتی که در گذشته موجب نابسامانی روند توزیع اقلام اساسی در کشور شده بود بتواند با استفاده از ظرفیت فروشگاه‌های زنجیره‌ای به سهولت و به صورت هدفمند، کالاهای اساسی مورد نیاز هموطنان را در اختیار آنها قرار دهند.
