پیش بینی تداوم بحران در بازار جهانی نفت

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی"نفت ما "، کاهش اخیر قیمت نفت نشاندهنده پایان روند افزایش قیمت این حامل انرژی است که از دهه 2000 میلادی شروع شد.
برای کشورهایی که همچنان به درآمدهای حاصل از صادرات نفت وابسته هستند سقوط اخیر قیمت نفت به افزایش بی‌ثباتی سیاسی منجر شده است.
در طول شیوع ویروس کرونا تقاضا برای نفت در جهان به شکل قابل توجهی کاهش یافت که شروع این کاهش از چین بود. چرا که این کشور در ماه ژانویه برای کنترل شیوع کرونا محدودیت‌های جدی را اعمال کرد. سپس در ماه‌های فوریه و مارس شاهد اعمال محدودیت‌های مشابه در کشورهای اروپایی، آمریکا و آمریکای لاتین بودیم.
تقاضا به قدری در ماه آوریل کاهش یافت که قیمت نفت آمریکا به زیر صفر دلار رسید چرا که دیگر جایی برای ذخیره نفت و نگهداری از آن باقی نمانده بود و شرکت‌ها مجبور شدند، در مقطعی اگرچه کوتاه برای فروش نفت خود به خریداران حتی پول هم بدهند.
اگرچه انتظار می‌رفت این مسئله کوتاه مدت باشد اما ممکن است شاهد ادامه تبعات آن باشیم.
از طرف دیگر شاهد موج ورشکستگی شرکت‌های نفتی به خصوص در آمریکای شمالی بوده و هستیم.
ارزیابی‌ها حاکی از آن است که حدود 400 شرکت نفتی وگازی فقط طی چند ماه سپری شده از سال 2020 اعلام ورشکستگی کرده‌ا‌ند.

*جنگ نفتی روسیه و عربستان
پس از آنکه شاهد اعمال محدودیت در فعالیت‌های اقتصادی در بسیاری از شهرهای جهان برای کنترل کرونا بودیم برای بسیاری از تولید کنندگان نفت منطقی بود که عرضه خود را کم کرده و مشکل کمبود جا برای انبار نفت را حل کنند.
گروه اوپک پلاس تاثیر قابل توجهی بر قیمت گذاری نفت در بازار جهانی دارد و این گروه که شامل اعضای اوپک و دیگر تولید کنندگان اصلی نفت نظیر روسیه است حدود نیمی از کل نفت جهان را تولید می‌کند.
بالا گرفتن اختلاف بین روسیه و عربستان و ورود دو کشور به جنگ بر سر قیمت نفت در ماه مارس به کابوسی برای جهان تبدیل شد.
روسیه در نشست اوپک پلاس از کاهش عرضه خودداری کرد و در عوض عربستان تصمیم گرفت تا عرضه نفت به بازار جهانی را افزایش دهد.
در آن زمان روسیه وعربستان در حالی که شاهد سقوط سنگین تقاضا در بازار بودیم تا توانستند نفت به جهان عرضه کردند.
در ماه آوریل کار به جایی رسید که قیمت در بازار جهانی سقوط کرد و شرکت‌های نفتی مجبور شدند برای عرضه نفت خود حتی پول هم بدهند.
در ماه آوریل کشورهای اوپک پلاس از جمله روسیه وعربستان توافق کردند تا عرضه نفت به بازار جهانی را مجموعا 9.7 میلیون بشکه در روز کاهش دهند و این رقم در حدود ماه ژوئن به 7.7 میلیون بشکه در روز کاهش یابد و تا پایان سال ادامه پیدا کند.
از ابتدای سال 2021 نیز این کشورها 5.8 میلیون بشکه از تولید خود پایین نگه خواهند داشت و این توافق تا آوریل 2022 پابرجا خواهد بود.
اوپک تمام تلاش خود را کرده است تا برای متعادل کردن قیمت نفت تا آنجا که می‌تواند از عرضه به بازار بکاهد اما این تلاش‌ها کافی نبوده است.
برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کردند که در نیمه دوم سال 2020 شاهد بهبود V شکل قیمت در بازار نفت باشیم، اما این به شرطی بود که طی ماه‌های آینده شاهد عادی شدن اوضاع باشیم.
تداوم شیوع ویروس کرونا و سرعت گرفتن افزایش تعداد مبتلایان در جهان می‌تواند شرایط بسیار متفاوتی را نسبت به آنچه انتظار می‌رفت ایجاد کند
از نظر تاریخی بارها شاهد بالا و پایین شدن قیمت نفت در بازار جهانی بوده‌ایم.

*تاریخ نوسان سنگین قیمت نفت
طی 30 سال گذشته 5 بار قیمت نفت حدود 30 درصد و یا حتی بیشتر در دوره‌های هفت ماهه سقوط کرده که این اتفاقات همزمان با شکل گیری تغییرات جدی در اقتصاد جهانی و بازار نفت رخ دادند.
بنا به گزارش بانک جهانی که در سال 2015 منتشر شد در اوایل دهه 1980 میلادی قیمت نفت سقوط شدیدی را تجربه کرد.
بحران بزرگ اقتصادی در سال 2008 هم باعث شد تا روند افزایشی قیمت نفت متوقف شود، اما در سال 2011 شاهد افزایش شدید قیمت بودیم.
در نیمه دوم سال 2014 هم قیمت نفت سقوط کرد و در سال 2016 نیز به قیمت متوسط 43.73 دلار در هر بشکه رسید.
کاهش شدید قیمت با حداقل 30 درصد سقوط همواره بسیار قابل توجه بودند اما این بار قیمت نفت به کف رسید و صد درصد یا بیشتر از ارزش خود را از دست داد و حتی به زیر صفر درصد رسید.
طی ماه‌های گذشته تغییرات جدی در رفتار مصرف کنندگان در جهان ایجاد شده و انتظار می‌رود این تغییرات در دنیای پساکرونا تداوم داشته باشند.
در حالی که ما منتظر تولید واکسن کرونا هستیم صنعت حمل و نقل هوایی جهان که یکی از بزرگترین مصرف کنندگان نفت محسوب می‌شود، همچنان با مشکل پایین بودن شدید مسافر دست و پنجه نرم می‌کند و این مسئله در بسیاری از حوزه‌های دیگر اقتصادی جهان به چشم می‌خورد.
اخراج ده‌ها میلیون نفر باعث شده تا درآمد خانوارها پایین آمده و قدرت خرید آنها کم شود و بهبود این اوضاع مدت‌ها زمان خواهد برد.
بعید به نظر می‌رسد به این زودی‌ها شاهد بهبود اوضاع در بخش‌های مرتبط با نفت به خصوص صنعت حمل و نقل هوایی باشیم چرا که علیرغم آنکه چین نخستین کشوری بود که درگیر کرونا شد و زودتر از همه هم روند بهبود اوضاع اقتصادی را آغاز کرد اما صنعت هواپیمایی این کشور همچنان درگیر پایین بودن مسافر بوده و هیچ نشانه‌ای ناشی از بهبود اوضاع وبازگشت سریع تقاضا وجود ندارد.
قیمت نفت یکی از عوامل مهم در سلامت اقتصاد جهانی است. پایین ماندن قیمت نفت تبعات جدی را برای رشد و تورم در اقتصاد جهانی خواهد داشت. سقوط اخیر قیمت نفت همچنین می‌تواند بر نرخ بهره در جهان اثر گذار باشد.

منبع: فارس