به گزارش نفت ما، اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز در تهران میتواند علاوه بر بررسی مسائل گازی منطقه و جهان موقعیت مناسبی را ایجاد کند تا سران کشورها در زمینه مسائل مشترک دوجانبه و چندجانبه مذاکره و تبادلنظر کرده و به حل مسائل منطقه بینجامد.
سران کشورهای صادرکننده گاز پیش از این هم جلساتی داشتهاند که به نزدیک شدن دیدگاههای مختلف کمک کرده است که نخستین جلسه در سال ۲۰۱۱م در دوحه برگزار شد. ذخایر گاز این کشورها بیش از ۷۰درصد ذخایر گاز جهان و تولید و مصرف گاز این کشورها نیز درصد قابل توجهی از کل مصرف و تولید گاز در جهان است. در شرایط کنونی جهان گاز مهمترین حامل انرژی بوده و در ۲۰سال آینده به علت پاک بودن آن در مقایسه با زغالسنگ و نفت اهمیت خود را از دست نخواهد داد. بعضی از کارشناسان معتقدند چون صادرکنندگان گاز رقیب یکدیگر در بازارها هستند همکاری آنها جدی نیست و دلایلی که منجر به ایجاد سازمان صادرکنندگان نفت در اوپک در سال ۱۹۶۰م شد در زمینه گاز وجود ندارد. قیمت گاز منطقهای در کنترل یک یا چند شرکت بینالمللی نیست که صادرکنندگان را به همکاری تشویق کند در حالی که دلایل گفته شده را نمیتوان انکار کرد ولی میتوان به همان دلایل نیز همکاری صادرکنندگان گاز را یک اقدام منطقی دانست. اجماع صادرکنندگان نه زیرفشارهای بازار، که در زمینه اوپک در اواخر دهه ۱۹۵۰م شکل گرفت، نماینده بلوغ فکری و میل به همکاری است که بدون فشارهای اقتصادی شکل گرفته است. ساختار صنعت گاز در جهان نیز با وجود آنکه گستردگی و اینکه در هر منطقه چالشها و فرصتهای خود را دارد و قیمتها هم در منطقه جداگانه شکل میگیرد، از اهمیت ویژهای برخوردار است. اجماع کشورهای عمده صادرکننده گاز نیز قرار نیست تولید، مصرف یا قیمت گاز را کنترل کند بلکه هدف تعامل تولیدکنندگان در توسعه و تجارت این عامل مهم انرژی است که احتمالا تا ۳۰سال دیگر نقش عمدهای در سبد انرژی جهان ایفا میکند. بدون شک اجماع سران کشورهای صادرکننده گاز در ایران نشانه دیگری از اهمیت ایران در منطقه و جهان است. ایران طبق برآوردهای شرکت بینالمللی «بیپی» بزرگترین ذخایر گاز در جهان را داراست. همچنین با حل شدن مسئله هستهای در ایران و ضمن تحریمها ظرفیت افزایش تولید گاز از ایران در ۱۰سال آینده بسیار زیاد است. صادرات گاز از ایران با وجود مشکلات تحریم که تولید بیشتر گاز و تعاملات سرمایهگذاری و بانکی را با چالش روبهرو ساخته بود بر مبنای اولویتهای سند چشمانداز پیگیری شده است. براساس این سند که خامفروشی را منع کرده اولویتها به ترتیب به مصرف داخلی، تزریق به حوزههای نفتی و صنایع گازسوز و صادرات اختصاص داده شده بود. صادرات گاز از ایران در شرایط پس از تحریم که افزایش سریع تولید گاز را به همراه خواهد داشت، احتمالا در مرحله نخست به کشورهای همسایه و منطقه خواهد بود. طرح گازرسانی به عراق و پاکستان از آن جمله بوده و طرحهایی نیز برای صادرات گاز به عمان و امارات متحده عربی نیز در دست بررسی است. پس از تحریم احتمال گازرسانی به هند که از ابتدا نیز مورد نظر بود قوت خواهد گرفت از سوی دیگر صادرات تدریجی گاز به اروپا از طریق ترکیه هم مدنظر قرار دارد. صادرات عمده گاز به اروپا مستلزم ایجاد خط لوله انتقال مستقل ، تعیین مسیر و توافق روی مسائل اقتصادی طرح است. صادرات گاز مایع ( الانجی) نیز از دهه ۱۳۵۰ مدنظر بوده ولی هیچگاه محقق نشده است. فناوری و مازاد ( الانجی) بهطور عمده در دست ۱۰ شرکت بینالمللی نفت و گاز است که به دلیل تحریمها دسترسی به آن میسر نبوده در حال حاضر عرضه گاز مایع به بازارها با صادرات جدید از کشورهای استرالیا موزامبیک و یکی از ۲ کشور دیگر افزایش چشمگیری داشته و در چند سال آینده نیز روند افزایش این عرصه ادامه خواهد داشت. قیمت ( الانجی) برای ارزش حرارتی یکمیلیونBIV خارج از قراردادهای درازمدت و بهصورت تکمحموله به حدود ۷دلار رسیده که نسبت به سال گذشته بیش از ۵۰درصد کاهش داشته است. اگر قرار باشد در چنین شرایطی ایران وارد بازار شود، مجبور میشود که برای فاینانس طرح و قراردادهای طولانی امتیازات زیادی به سود مصرفکنندگان بدهد. همه اینها مشکلاتی است که صادرکنندگان گاز باید در اجلاسهای مختلف خود برای آن راهکارهایی بیابند که به توسعه صادرات گاز آنها کمک کند. اجلاس سران به مسائل کلی مربوط به توسعه نقش گاز در اقتصاد کشورها، مشکلات مربوط به سرمایهگذاری در کار و صنایع گاز بر ظرفیتهای موجود و چالشهای در سر راه صادرات گاز در دهه آینده میپردازد. آینده غرب آسیا که بزرگترین ذخایر گاز جهان در آن وجود دارد نیز بدون شک مورد تبادلنظر سران کشورهای صادرکننده گاز خواهد بود. این اجلاس و نشستهای بعدی امکان برنامهریزی درازمدت برای کشورهای صادرکنندگان را مهیا میکند. تولید و تجارت پویای گاز در محیطی امن بهطور احتمالی مهمترین چالش روز سران کشورهای صادرکننده گاز خواهد بود.