از زمانی که سیر نزولی قیمت نفت در بازارهای جهانی آغاز شد، برخی چهره ها و رسانه های مخالف دولت، وزیر نفت را متهم کردند که چرا برای دفاع از منافع ملی، درخواست برگزاری نشست اضطراری اوپک را نمی دهد؟ استدلال مخالفان – که به نظر من با منتقدان تفاوت دارند
۰
تاریخ انتشارچهارشنبه ۵ آذر ۱۳۹۳ - ۱۰:۳۲
کد مطلب : ۱۷۲۷۹
پنجشنبه، اجلاس وزیران کشورهای عضو اوپک
چرا ایران نشست عادی اوپک را به اضطراری ترجیح داد؟
از منظر بین المللی، برگزاری نشست اضطراری اوپک وقتی امکانپذیر است که همه کشورهای عضو آن را تایید کنند و در صورتی می توان در این نشست، تصمیم یکسانی اتخاذ کرد که همه اعضا، بر روی یک موضوع اجماع کامل داشته باشند. اما اختلاف نظر بین اعضای اوپک در شرایط کنونی به حدی است که حتی برخی، از پایان دوران امپراتوری اوپک سخن می گویند و رسیدن به اجماع در بین اعضای اوپک با توجه به این اختلافات، به حدی است که نمی شد امیدی به اجماع کلیه اعضای اوپک، حتی برای برگزاری نشست اضطراری داشت. در چنین شرایطی، اگر ایران درخواست برگزاری نشست اضطراری اوپک را می داد، طبیعتا بازنده بزرگ لقب می گرفت.ضمن اینکه عدم برگزاری اجلاس اضطراری اوپک پس از درخواست اعضا،به خودی خود قیمت نفت را باز هم کاهش می داد.
این موضوع از منظری ملی هم قابل بحث است. به اعتقاد من، اگر زنگنه اطمینان داشت که با درخواست ایران برای برگزاری نشست اضطراری اوپک موافقت می شود، باز هم این درخواست را ارائه نمی داد. چرا که درخواست برای برگزاری نشست اضطراری اوپک در شرایط کنونی که قیمتها سیر نزولی دارد به معنای درخواست برای کاهش تولید است و طبیعتا کشوری که درخواست برگزاری نشست اضطراری را مطرح کرده، بیش از دیگران باید به تصمیم کاهش تولید پایبند باشد. در حالیکه ایران نمی تواند و نباید به کاهش تولید تن دهد. تولید نفت ایران، از بیش از ۴ میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه در روز در سال ۱۳۸۴، طی سالهای اخیر حتی به نصف کاهش یافت و به دلیل برخی سوءمدیریتها و تحریمهای خارجی و داخلی در دولت قبل، سهم خود را از بازار جهانی نفت از دست داد. اکنون ایران از برنامه های تولید نفت خود بر مبنای برنامه پنج ساله توسعه و سند چشم انداز بیست ساله عقب افتاده و خیلی سریع باید عقب ماندگی ها را جبران کند. در چنین شرایطی دلیلی ندارد ایران تولید نفت خود را کاهش دهد چرا که نفت ایران فعلا سهم گذشته خود از بازار را طلب می کند. آیا این منطقی است که کشوری که به دنبال افزایش تولید نفت و کسب جایگاه قبلی خود در اوپک است، در تصمیمی پیشقدم شود که حاصلش کاهش تولید است که دامنگیر خودش هم می شود؟ تولید نفت ایران بسیار کمتر از کشورهایی همچون عربستان در اوپک و روسیه و آمریکا در خارج از اوپک است که می توانند تاثیرگذاری بیشتری در کاهش تولید و بهبود قیمت نفت داشته باشند. در شرایط فعلی، اولویت اصلی کشور، باید افزایش تولید باشد تا همانگونه که زنگنه اعلام کرده، جا برای بشکه های نفت ایران باز شود. هر تصمیمی که بر خلاف این هدف باشد، قطعا با منافع ملی ما سازگار نیست و هر مخالفتی هم که از منظر عدم پیشقدم شدن وزیر نفت ایران در ارائه درخواست برگزاری اجلاس اضطراری اوپک صورت گرفته، از منظری سیاسی و دریچه ذهنی مخالفان دولت فعلی قابل تحلیل است.
حمیدرضا شکوهی-مردمسالاری
