جلال‌پور، راه‌اندازی بازار آب را واجب‌ترین امر کشور دانست و گفت: اگر مشخص شود که قیمت آب به صورت واقعی چقدر است و بازاری هم برای مبادله آن وجود داشته باشد، آنگاه بخشی از مسائل حل خواهد شد، ضمن اینکه هرجا آب بهتر مصرف شود و آورده مناسب‌تری داشته باشد، باید همان‌ جا به مصرف برسد. اینکه آب را برداشت و فکر کنیم که چون متعلق به دولت است، باید بی‌حدوحصر مصرف شود، کار اشتباهی خواهد بود.

به گزارش نفت ما،  قدرت‌نمایی ترک‌ها در بهره‌گیری از حقابه کشورهای همسایه که حوضه آبریز مشترک دارند پیش از این نیز محرز بود. این کشور با بهره‌گیری از آب به‌عنوان ابزاری سیاسی همواره در تنشی بر سر آب با کشور همسایه خود، سوریه به‌سر می‌برد، اما گویا به قدرت‌نمایی با این کشور اکتفا نکرده و آن‌گونه که رئیس اتاق ایران می‌گوید در زمان جنگ ایران و عراق با احداث سدی، حقابه ما را به‌صورت غیرمجاز برداشت کرده و باوجود درخواست‌های دیپلماتیک، هنوز حاضر به نشستن پای میز مذاکره نیست. محسن جلال‌پور به بهانه این مسئله، پای دیپلماسی آب را به میان می‌کشد و تأکید می‌کند از وزارت امور خارجه مطالبه جدی داریم که بعد از برجام، به مسئله آب پرداخته و با کشورهای همسایه مذاکراتی را درخصوص حق و حقوق آبی کشور انجام دهد. این درحالی‌است که به گفته شریعتمدار، سرپرست ملی مطالعات راهبردی و کشاورزی آب، اتاق بازرگانی ایران از اواخر سال ٩٠ که قانون فضای کسب و کار به تصویب مجلس رسید، مکلف شد تا به مسائل آب ورود کند. از دیپلماسی آب مغفول مانده‌ایم جلال‌پور به سیاست‌های وزارت امور خارجه در این عرصه اشاره کرد و گفت: تاکنون در زمینه دیپلماسی آب هیچ حرکت جدی‌ای‌ انجام نداده‌ایم و موضوع آب باید به‌عنوان مذاکرات اصلی با کشورهای همسایه مدنظر قرار گیرد. ترکیه در زمان جنگ ایران و عراق با احداث سدی، حقابه ما را به‌صورت غیرمجاز برداشت کرد و باوجود درخواست‌های دیپلماتیک، ترکیه هنوز حاضر به نشستن پای میز مذاکره نیست. به گزارش خبرگزاری‌ها، محسن جلال‌پور در نشست خبری دیروز خود با موضوع «آب و همکاری‌های بین‌المللی»، گفت: در سال‌هایی که ایران و عراق مشغول جنگ بودند، ترکیه با بستن آب ورودی دجله و فرات، سد بزرگی ایجاد کرد و به همین دلیل هم‌اکنون اولین کشور در منطقه به‌لحاظ ذخایر آبی است؛ تا جایی که حتی برای ۵۰ سال آتی خود نیز هیچ مشکلی ندارد. هم‌اکنون ایران و عراق به‌دلیل همین اقدام ترکیه، نه تنها بحران آب دارند بلکه با ریزگردها و مسائل زیست‌محیطی به دلیل عدم ورود آب به دجله و فرات، دست‌وپنجه نرم می‌کنند. وی تصریح کرد: بر این اساس تا امروز ترکیه پای میز مذاکره ننشسته‌ و البته هنوز کار به اقدام حقوقی ایران در مجامع بین‌المللی بر علیه ترکیه نکشیده است، اما اگر کار به این روال پیش رود، اقدام حقوقی انجام خواهیم داد. بازار آب راه‌اندازی شود جلال‌پور، راه‌اندازی بازار آب را واجب‌ترین امر کشور دانست و گفت: اگر مشخص شود که قیمت آب به صورت واقعی چقدر است و بازاری هم برای مبادله آن وجود داشته باشد، آنگاه بخشی از مسائل حل خواهد شد، ضمن اینکه هرجا آب بهتر مصرف شود و آورده مناسب‌تری داشته باشد، باید همان‌ جا به مصرف برسد. اینکه آب را برداشت و فکر کنیم که چون متعلق به دولت است، باید بی‌حدوحصر مصرف شود، کار اشتباهی خواهد بود. رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در ادامه با اشاره به اظهارات رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور درخصوص محورهای برنامه ششم توسعه، خاطرنشان کرد: آب یکی از مسائلی است که به‌عنوان محور در برنامه ششم توسعه از سوی دولت لحاظ شده و در یکی از بندها دولت به صراحت به موضوع آب و محیط‌زیست پرداخته است، اما باید به این نکته اشاره کرد که آب یک مسئله مقطعی و کوتاه‌مدت نیست و باید مشکلات آن به‌صورت اساسی حل‌وفصل شود. وی به شعار سازمان ملل در موضوع آب اشاره و خاطرنشان کرد: آب و اشتغال برای ایران بیش از سایر کشورها مهم است و در هر دو مقوله مشکلاتی وجود دارد، این در حالی است که در دهه ۷۰، حدود ۲۶ درصد از اشتغال کشور در بخش کشاورزی متمرکز بود که اکنون به ١٨,٤ درصد رسیده، ضمن اینکه در بخش کشاورزی افت اشتغال داریم، اما جایگزینی هم برای آن ارائه نشده است. رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران تصریح کرد: ایران در دیپلماسی آب هنوز کار جدی‌ای انجام نداده و ما از وزارت امور خارجه مطالبه جدی داریم که بعد از برجام، به مسئله آب پرداخته و با کشورهای همسایه مذاکراتی را درخصوص حق و حقوق آبی کشور انجام دهد. در سفرها و هیأت‌های خارجی نیز تأکید جدی ما در استفاده بهینه از مسائل آبی متمرکز است. رئیس اتاق بازرگانی ایران گفت: با استفاده از آب دریاچه ارومیه دو‌میلیارد دلار کالا تولید شده؛ ولی جلوی آبی که باید به این دریاچه ریخته می‌شد، گرفته شد و در نتیجه ۲۰۰‌میلیارد دلار به کشور خسارت وارد آمد. خسارت ٢٠٠‌میلیاردی به دریاچه ارومیه ماحصل برداشت بی‌رویه آب وی در بخش دیگری از سخنان خود به تأثیر مخرب بی‌توجهی به منابع آبی کشور اشاره کرد و گفت: به‌عنوان مثال؛ آبی که باید به دریاچه ارومیه ریخته می‌شد، صرف تولید دو ‌میلیارد دلار کالا شد، اما نتیجه این کار این است که امروز ٢٠٠‌میلیارد دلار خسارت به کشور وارد شده است. به گفته جلال‌پور دو موضوع بهینه مصرف‌کردن و انتقال آب در دستور کار اصلی پارلمان بخش خصوصی برای ارائه راهکارها و مستندات قرار گرفته است. انتقال آب خلیج‌فارس به کرمان توسط بخش خصوصی وی گفت: در این راستا توانسته‌ایم با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی، نخستین آب‌شیرین‌کن‌ها را در بندرعباس مستقر کرده و آب را از خلیج‌فارس به کرمان انتقال دهیم. محمدحسین شریعتمدار، سرپرست ملی مطالعات راهبردی و کشاورزی آب، گفت: اتاق بازرگانی ایران از اواخر سال ٩٠ که قانون فضای کسب‌وکار به تصویب مجلس رسید، مکلف شد تا به مسائل آب ورود کند. ----------------------------------------------------------------- ایران به‌جای عراق باید با ترکیه مذاکره کند حجت میان‌آبادی. پژوهشگر دیپلماسی آب در طومار جهانی، ٢٧٦ حوضه آبریز بین‌المللی داریم. در بیش از ٤٥ درصد خشکی‌های زمین که بین کشورهای مختلف مشترک است، ٤٠ درصد جمعیت زمین در حوضه‌های آبریز مشترک زندگی می‌کنند. بیش از‌ هزار‌و ٦٠٠ دریاچه بین‌المللی داریم. اگر به این تاریخچه نگاه کنیم، تقریبا می‌توان گفت پنج حوضه پرتنش بین آنها وجود دارد که ایران از بین این پنج حوضه مشترک، با دو حوضه سهم مشترک دارد. حوضه دجله و فرات مشترک بین ترکیه، سوریه، عراق و ایران و حوضه آمودریا مشترک بین افغانستان، تاجیکستان، قرقیزستان، ازبکستان، ترکمنستان و ایران که باید ابعاد سیاسی، امنیتی و هیدروپلیتیکی آن را کاملا در نظر داشت. در‌این‌میان در یک هیدروپلیتیک کاملا پیچیده، در شرق کشورمان پایین‌دست و در غرب کشورمان بالادست هستیم. در غرب کشورمان در حوضه پرتنش دجله و فرات و در شمال‌شرق کشورمان در حوضه پرتنش آمودریا سهیم هستیم. در نتیجه ١٠درصد رودخانه‌های دجله و فرات از ایران سرچشمه می‌گیرد؛ اما آب به میزان درخور‌توجهی از دجله و فرات وارد ایران نمی‌شود. در واقع باید گفت ایران حقابه غیر مستقیم زیست‌محیطی از ترکیه دارد. این حقابه باید به عراق برود تا هورالعظیم در عراق خشک نشود؛ زیرا این رودخانه باعث گردوغبار در ایران می‌شود. ما باید برای حل بحران ریزگردها به‌جای مذاکره با عراق، با ترکیه به گفت‌وگو بنشینیم و اگر حقابه‌ای نیز به ‌صورت مستقیم برای ایران از ترکیه وجود داشته باشد، به ‌صورت بسیار اندک از رودخانه‌های فرعی این کشور است که سدهای کلان ترکیه در آن دخیل نیستند. رودخانه‌های ساری‌سو و قره‌سو دورودخانه مهم مرزی در غرب کشور است که در مرز ایران و ترکیه قرار دارد. پروتکل‌هایی در خصوص بهره‌برداری از آب آنها بین کشور ایران و ترکیه وجود دارد اما همواره بر سر اجرای آنها اختلافاتی با کشورهای مقابل وجود داشته است.   منبع: شرق