به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی"نفت ما "، یکی از چالشهایی که همواره بازار داخلی قیر با آن مواجه بوده مربوط به این موضوع است که چرا با وجود آنکه کشور برخوردار از ذخایر نفتی بوده و همچنین پالایشگاههای کشور نیز از ظرفیت کافی و یا حتی مازاد تولید وکیوم باتوم برخوردار می باشند به نحوی که از مجموع شش میلیون تن وکیوم باتوم تولیدی کشور، سالانه کمتر از دو میلیون تن آن ظرفیت مصرف داخل می باشد؛ قیمت وکیوم باتوم که ماده اولیه تولید قیر می باشد برای مصارف داخلی تابعی از قیمت نفت کوره سنگین فوب خلیج فارس و نرخ خرید و فروش ارز در سامانه نیما شده است.
به این معنا که چرا باید قیر مورد نیاز آسفالت معابر بین شهری، روستاها و شهرها تحت تاثیر نوسانات قیمت نفت در بازارهای بین الملل و یا نرخ دلار در سامانه نیما باشد به نحوی که نرخ قیر از اردیبهشت سال 1399 تا آبان 1400 حدودا 10 برابر گردد.
البته توجه به این موضوع ضروری است که بازار قیر دارای دو وجه کاملا متمایز داخلی و صادراتی است به گونه ای که تطابق قیمتهای صادراتی با قیمتهای بازار بین الملل ضروری و لازم می باشد و بایستی تمامی تمهیدات در جهت نزدیک نمودن نرخهای فروش صادراتی به نرخهای بین المللی با لحاظ نمودن کرایه های حمل و تعرفه های ترجیحی به منظور ایجاد امکان رقابت پذیری در نظر گرفته شود و خوشبختانه ملاحظه می گردد در روزهای اخیر فاصله نرخهای فروش صادراتی ایران با سایر بازارها به کمترین میزان ممکن رسیده است.
اما روی دیگر سکه بازار قیر مربوط به بازار داخل می باشد که شرایطی بسیار متفاوت از بازارهای بین المللی دارد چراکه بالغ بر 95 درصد مصارف قیر کشور مربوط به آسفالت و کمتر از 5 درصد آن مرتبط با سایر مصارف قیر می باشد. همچنین از مجموع مصارف آسفالت نیز بیش از 95 درصد آن مرتبط با زیرساختها و راههای بین شهری، درون شهری و روستاها می باشد و بایستی با توجه به محدودیت بودجه های عمرانی و همچنین لزوم استفاده از منابع داخلی در ایجاد و نگهداری راهها با پایین ترین قیمت ممکن در اختیار دستگاههای اجرایی قرار گیرد به نحوی که تنها در بخش راهداری ، عدم تامین به موقع قیر به دلیل محدودیت منابع، باعث افزایش تصاعدی هزینه های نگهداری در سالهای آتی خواهد شد.
این روزهای شنیده می شود مسئولین مرتبط در وزارت صمت و ستاد تنظیم بازار در حال تهیه و تصویب طرحی هستند که بر اساس آن قیمت وکیوم باتوم مستقل از قیمت نفت کوره فوب خلیج فارس و نرخ دلار در سامانه نیما تعیین گردد و ساز و کار حراج باز بورس کالا تعیین کننده نرخ وکیوم باتوم و به تبع آن قیر در بازار باشد.
فارغ از اینکه این طرح چه محاسن یا معایبی دارد، در نگاه اول نحوه تنظیم روش اجرایی آن در بورس کالا بسیار حائز اهمیت بوده و همچنین قیمت وکیوم باتوم در این روش به شدت متاثر از میزان عرضه آن توسط پالایشگاهها خواهد شد.
لذا انتظار می رود مسئولین ذیربط قبل از تصمیم گیری در این خصوص با تشریح جزئیات آن با ذینفعان بازار ، کلیه اثرات این تصمیم مهم را بررسی نمایند.