هر فرد، باید ۳۰ درصد حقوق خود را به عنوان حق بیمه، به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند. اما این ۳۰ درصد بین فرد بیمه شده و کارفرما تقسیم می‌شود. به گونه‌ای که فرد بیمه شده، تنها ۷ درصد از ۳۰ درصد حق بیمه را از حقوق خود پرداخت می‌کند و مابقی آن که ۲۳ درصد حقوق است، توسط کارفرما، به بیمه پرداخت می‌شود.
در قراردادهای عمرانی و غیر عمرانی به ترتیبی که در انتهای این تحلیل بیان می شود بین حدود 7 تا 16درصد مبلغ قرارداد به سازمان تامین اجتماعی تعلق می گیرد.
تصور نمائید یکی از شرکت های زیر مجموعه تاپیکو(زیرمجموعه شستا) بتواند سایر سهامداران را همراه نموده و یک پروژه 500 میلیون دلاری را مصوب و شروع به اجرا نمایند. تاپیکو در آن شرکت 45درصد سهام دارد و مابقی سهام متعلق به چند هلدینگ دیگر خارج از مجموعه تامین اجتماعی است.
در حین اجرای پروژه طی چهار سال حدود 2000 نفر نیروی پیمانکاری و فنی و اجرائی مشغول کار می شوند که با لحاظ متوسط حقوق و مزایای هر نفر 40 میلیون تومان جمع حقوق پرداختی در 1100میلیارد تومان می شود که هر سال 330 میلیارد تومان آن به تامین اجتماعی پرداخت می شود. تامین اجتماعی بطور غیر مستقیم 36درصد است یبا توجه به اینکه در پروژه های بزرگ حدود 40درصد آورده سهامدار و 60 درصد را بانک ها و صندوق توسعه ملی یا بانکهای خارجی پرداخت می کنند میزان سرمایه گذاری غیر مستقیم تامین اجتماعی در پروژه 500 میلیون دلاری فوق 73میلیون دلار است. سهم تامین اجتماعی در پرداخت غیرمستقیم حق بیمه این پروژه سالانه 48میلیارد تومان است و مابقی یعنی 282میلیارد تومان درآمد خالص سالانه تامین اجتماعی از محل اشتغال 2000نفر در حین اجرای پروژه می باشد.. طی چهار سل حدود 1130میلیارد تومان از این محل نصیب تامین اجتماعی می شود.
از 500 میلیون دلار پروژه بطور متوسط 30 درصد مبلغ پروژه مربوط به انواع شرکتهای پیمانکاری می باشد که از این مبلغ نیز بطور متوسط 10 درصد آن به سازمان تامین اجتماعی تعلق می گیرد یعنی حدود هزار میلیارد تومان نیز از این محل نصیب تامین اجتماعی می شود.
در مجموع طی مدت چهار سال اجرای این پروژه و قبل از بهره برداری سازمان تامین اجتماعی بیش از 2100 میلیارد تومان درآمد کسب نموده در حالی که کل سرمایه گذاری غیر مستقیم سازمان در پروژه 4700میلیارد تومان بوده که پس از بهره برداری پروژه از طریق عرضه بخشی از سهام در بورس کل سرمایه گذاری سازمان بازگشت می شود و تا 30 سال بعد از محل مشارکت غیر مستقیم تامین اجتماعی در اجرای این پروژه سالانه 280میلیارد تومان (با لحاظ تورم صفر درصد) بحساب سازمان واریز می گردد.(جمعا 8400میلیارد تومان طی 30 سال با لحاظ تورم صفر درصد) این مزایا جدای از این است که سازمان دیگر به برخی افراد بیمه بیکاری پرداخت نمی کند و با اشتغال ایجاد شده برخی هزینه های وزارت کار تعاون و رفاه اجتماعی را کاهش می دهد. طرح فوق بطور متوسط سالانه 30 درصد سود دهی دارد که از آن محل نیز سالانه حدود 50 میلیون دلار سود نصیب سازمان تامین اجتماعی می شود.
اجرای برخی پروژه های زیر بنایی از جمله اجرای خطوط ریلی برقی پر سرعت و برخی طرح های عمرانی و تولیدی ضمن سود دهی مناسب در حین اجرا، اشتغال زایی بالایی دارند لذا عمده سرمایه گذاری غیر مستقیم توسط شرکتهای تابعه، از طریق سهم بیمه دریافتی سازمان طی مدت کوتاهی بازگشت می شود و سازمان نقش موتور محرک اقتصاد ملی را ایفا خواهد نمود بنا بر این پیشنهاد می شود سازمان تامین اجتماعی شرکتهای تابعه را تشویق به سرمایه گذاری های سود آور اشتغال زا نماید خصوصا سرمایه گذاری های زیر بنایی؛ پس از به بهره برداری رسیدن طرح ها شرکتهای تابعه مکلف باشند حداکثر طی مدت سه سال سهام خود را از طریق بورس و سایر روش ها واگذار نمایند و درآمدحاصل از فروش سهام طرح های اجرا شده را در طرح های جدید با مولفه های ذکر شده سرمایه گذاری نمایند. به این ترتیب ضمن اینکه از محل ایجاد اشتغال برای صدها هزار نفر، درآمد قابل توجه و پایداری برای سازمان تامین اجتماعی ایجاد می شود سازمان به عنوان موتور محرک اقتصاد ملی و توسعه زیرساخت های کشور نقش آفرین خواهد شد.
سید حسین میرافضلی
دریافتی های تامین اجتماعی از قراردادهای عمرانی:
در قراردادهای عملیاتی مثل پل‌سازی، جاده‌سازی، سد و موارد مشابه آن، حق بیمه ۶.۶ درصد است که ۱.۶ درصد آن برعهده پیمانکار و ۵ درصد برعهده کارفرما خواهد بود. این مبالغ در پایان هر صورت وضعیت، تعیین و محاسبه شده و سپس به حساب تأمین اجتماعی واریز می‌شود؛
حالت دوم برای قراردادهای مشاوره‌ای و نظارتی است که در این قراردادها حق بیمه ۱۵.۶ درصد است. ۳.۶ درصد از آن برعهده مشاور یا همان پیمانکار بوده و ۱۲ درصد از آن برعهده کارفرما خواهد بود. این مبلغ نیز در پایان هر صورت حساب تعیین و کسر شده و سپس به حساب تأمین اجتماعی واریز خواهد شد.
سهم سازمان تامین اجتماعی از قراردادهای غیر عمرانی:
خدماتی مکانیکی: این نوع قراردادها به‌صورت کامل با کمک انواع ابزارآلات مکانیکی و ماشین‌آلات مخصوص انجام می‌شود و ۷ درصد از ناخالص کل کارکرد به‌عنوان حق بیمه بیکاری در قراردادهای پیمانکاری تعیین می‌شود؛
دستمزدی و خدماتی: این قراردادها به‌صورت غیرمکانیکی انجام می‌شوند که در این قراردادها حق بیمه ۱۵ درصد از ناخالص کارکرد و به‌عنوان حق بیمه بیکاری معین خواهد شد؛
هزینه مشترک: در این قراردادها، هزینه مصالح و ابزار به‌صورت مشترک بین کارفرما و پیمانکار محاسبه می‌شود و این دو با هم شریک هستند. در این حالت ۷ درصد از سود ناخالص کل کار به‌عنوان حق بیمه بیکاری اخذ می‌شود؛
خدماتی مکانیکی و دستی: در این نوع قراردادها بخشی از کار به‌صورت مکانیکی و بخشی از آن به‌صورت دستی انجام می‌شود. در این صورت حق بیمه برای بخش مکانیکی ۷ درصد و برای بخش دستی ۱۵ درصد خواهد بود.
در قراردادهای عمرانی و غیر عمرانی به ترتیبی که در انتهای این تحلیل بیان می شود بین حدود 7 تا 16درصد مبلغ قرارداد به سازمان تامین اجتماعی تعلق می گیرد.
تصور نمائید یکی از شرکت های زیر مجموعه تاپیکو(زیرمجموعه شستا) بتواند سایر سهامداران را همراه نموده و یک پروژه 500 میلیون دلاری را مصوب و شروع به اجرا نمایند. تاپیکو در آن شرکت 45درصد سهام دارد و مابقی سهام متعلق به چند هلدینگ دیگر خارج از مجموعه تامین اجتماعی است.
در حین اجرای پروژه طی چهار سال حدود 2000 نفر نیروی پیمانکاری و فنی و اجرائی مشغول کار می شوند که با لحاظ متوسط حقوق و مزایای هر نفر 40 میلیون تومان جمع حقوق پرداختی در 1100میلیارد تومان می شود که هر سال 330 میلیارد تومان آن به تامین اجتماعی پرداخت می شود. تامین اجتماعی بطور غیر مستقیم 36درصد است یبا توجه به اینکه در پروژه های بزرگ حدود 40درصد آورده سهامدار و 60 درصد را بانک ها و صندوق توسعه ملی یا بانکهای خارجی پرداخت می کنند میزان سرمایه گذاری غیر مستقیم تامین اجتماعی در پروژه 500 میلیون دلاری فوق 73میلیون دلار است. سهم تامین اجتماعی در پرداخت غیرمستقیم حق بیمه این پروژه سالانه 48میلیارد تومان است و مابقی یعنی 282میلیارد تومان درآمد خالص سالانه تامین اجتماعی از محل اشتغال 2000نفر در حین اجرای پروژه می باشد.. طی چهار سل حدود 1130میلیارد تومان از این محل نصیب تامین اجتماعی می شود.
از 500 میلیون دلار پروژه بطور متوسط 30 درصد مبلغ پروژه مربوط به انواع شرکتهای پیمانکاری می باشد که از این مبلغ نیز بطور متوسط 10 درصد آن به سازمان تامین اجتماعی تعلق می گیرد یعنی حدود هزار میلیارد تومان نیز از این محل نصیب تامین اجتماعی می شود.
در مجموع طی مدت چهار سال اجرای این پروژه و قبل از بهره برداری سازمان تامین اجتماعی بیش از 2100 میلیارد تومان درآمد کسب نموده در حالی که کل سرمایه گذاری غیر مستقیم سازمان در پروژه 4700میلیارد تومان بوده که پس از بهره برداری پروژه از طریق عرضه بخشی از سهام در بورس کل سرمایه گذاری سازمان بازگشت می شود و تا 30 سال بعد از محل مشارکت غیر مستقیم تامین اجتماعی در اجرای این پروژه سالانه 280میلیارد تومان (با لحاظ تورم صفر درصد) بحساب سازمان واریز می گردد.(جمعا 8400میلیارد تومان طی 30 سال با لحاظ تورم صفر درصد) این مزایا جدای از این است که سازمان دیگر به برخی افراد بیمه بیکاری پرداخت نمی کند و با اشتغال ایجاد شده برخی هزینه های وزارت کار تعاون و رفاه اجتماعی را کاهش می دهد. طرح فوق بطور متوسط سالانه 30 درصد سود دهی دارد که از آن محل نیز سالانه حدود 50 میلیون دلار سود نصیب سازمان تامین اجتماعی می شود.
اجرای برخی پروژه های زیر بنایی از جمله اجرای خطوط ریلی برقی پر سرعت و برخی طرح های عمرانی و تولیدی ضمن سود دهی مناسب در حین اجرا، اشتغال زایی بالایی دارند لذا عمده سرمایه گذاری غیر مستقیم توسط شرکتهای تابعه، از طریق سهم بیمه دریافتی سازمان طی مدت کوتاهی بازگشت می شود و سازمان نقش موتور محرک اقتصاد ملی را ایفا خواهد نمود بنا بر این پیشنهاد می شود سازمان تامین اجتماعی شرکتهای تابعه را تشویق به سرمایه گذاری های سود آور اشتغال زا نماید خصوصا سرمایه گذاری های زیر بنایی؛ پس از به بهره برداری رسیدن طرح ها شرکتهای تابعه مکلف باشند حداکثر طی مدت سه سال سهام خود را از طریق بورس و سایر روش ها واگذار نمایند و درآمدحاصل از فروش سهام طرح های اجرا شده را در طرح های جدید با مولفه های ذکر شده سرمایه گذاری نمایند. به این ترتیب ضمن اینکه از محل ایجاد اشتغال برای صدها هزار نفر، درآمد قابل توجه و پایداری برای سازمان تامین اجتماعی ایجاد می شود سازمان به عنوان موتور محرک اقتصاد ملی و توسعه زیرساخت های کشور نقش آفرین خواهد شد.
سید حسین میرافضلی
دریافتی های تامین اجتماعی از قراردادهای عمرانی:
در قراردادهای عملیاتی مثل پل‌سازی، جاده‌سازی، سد و موارد مشابه آن، حق بیمه ۶.۶ درصد است که ۱.۶ درصد آن برعهده پیمانکار و ۵ درصد برعهده کارفرما خواهد بود. این مبالغ در پایان هر صورت وضعیت، تعیین و محاسبه شده و سپس به حساب تأمین اجتماعی واریز می‌شود؛
حالت دوم برای قراردادهای مشاوره‌ای و نظارتی است که در این قراردادها حق بیمه ۱۵.۶ درصد است. ۳.۶ درصد از آن برعهده مشاور یا همان پیمانکار بوده و ۱۲ درصد از آن برعهده کارفرما خواهد بود. این مبلغ نیز در پایان هر صورت حساب تعیین و کسر شده و سپس به حساب تأمین اجتماعی واریز خواهد شد.
سهم سازمان تامین اجتماعی از قراردادهای غیر عمرانی:
خدماتی مکانیکی: این نوع قراردادها به‌صورت کامل با کمک انواع ابزارآلات مکانیکی و ماشین‌آلات مخصوص انجام می‌شود و ۷ درصد از ناخالص کل کارکرد به‌عنوان حق بیمه بیکاری در قراردادهای پیمانکاری تعیین می‌شود؛
دستمزدی و خدماتی: این قراردادها به‌صورت غیرمکانیکی انجام می‌شوند که در این قراردادها حق بیمه ۱۵ درصد از ناخالص کارکرد و به‌عنوان حق بیمه بیکاری معین خواهد شد؛
هزینه مشترک: در این قراردادها، هزینه مصالح و ابزار به‌صورت مشترک بین کارفرما و پیمانکار محاسبه می‌شود و این دو با هم شریک هستند. در این حالت ۷ درصد از سود ناخالص کل کار به‌عنوان حق بیمه بیکاری اخذ می‌شود؛
خدماتی مکانیکی و دستی: در این نوع قراردادها بخشی از کار به‌صورت مکانیکی و بخشی از آن به‌صورت دستی انجام می‌شود. در این صورت حق بیمه برای بخش مکانیکی ۷ درصد و برای بخش دستی ۱۵ درصد خواهد بود.