به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "نفت ما"،اگر از ظرفیت معاینه فنی در کشور به درستی استفاده شود مشکل آلودگی هوا تا حدودی برطرف می شود.
با توجه به موضوع وارونگی هوا در فصول سرد سال، تشدید آلودگی هوا  و تبعات و مخاطرات  گسترده این مسئله با ایمنی خودرو و سلامت شهروندان، به رغم سرمایه گذاری گسترده و آماده بودن زیرساخت‌های فنی، سخت افزاری و نرم افزاری، از ظرفیت بزرگ معاینه فنی خودرویی کشور به نحو شایسته ای در راستای کاهش آلودگی هوا، بهینه سازی مصرف سوخت، بهبود عملکرد خودرویی و ایمنی تردد در کشور استفاده نشده است.
در تبصره یک ماده ۶ قانون هوای پاک مبنی بر اعمال قانونی خودرو های فاقد معاینه فنی از سوی مجموعه راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی، معاینه فنی می تواند نقش برجسته ای در بهبود کیفیت عملکرد خودروها و به تبع آن بهبود کیفیت هوا، بهینه سازی مصرف سوخت و بهبود ایمنی تردد وسایل نقلیه کشور بر عهده داشته باشد.
خودروهای نو(صفر کیلومتر) برای بهره مندی از تخفیف ۳۰ درصدی عوارض طرح جدید ترافیک پایتخت، نیازمند اخذ برگه معاینه فنی برتر هستند.خودروهای نو تا چهار سال از اخذ معاینه فنی معاف هستند، این معافیت به منزله داشتن معاینه فنی برتر نیست.مالکان خودروهای نو برای بهره مندی از ۳۰ درصد تخفیف عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک و زوج و فرد تهران، باید نسبت به اخذ معاینه فنی برتر خودرو اقدام کنند.
در حال حاضر خودروهایی که فاقد معاینه فنی باشند در صورت تردد در سطح شهر تهران، پلاک آنها از طریق دوربین های مکانیزه ثبت و اعمال قانون ( بیش از۵۰ هزار تومان جریمه) می شوند.
در مورد تفاوت بین آزمون معاینه فنی معمولی و برتر باید گفت که آزمون های معاینه فنی برتر به ویژه در بخش تست های آلایندگی هوا سختگیرانه تر است.تفاوت اصلی معاینه فنی برتر با معاینه فنی عادی تنها در نوع تست آلایندگی است. تست آلایندگی معاینه فنی برتر به صورت سخت‌گیرانه‌تر، در دو دور آرام و ۲۵۰۰ انجام می‌شود.
دریافت معاینه فنی برتر در حال حاضر تنها در شهر تهران انجام می‌شود. در تهران تمامی خودرو‌ها می‌توانند برای کسب معاینه فنی برتر اقدام کنند، اما در صورتی که خودرویی نتوانست معاینه فنی برتر را دریافت کند به صورت اختیاری این امکان وجود دارد که معاینه فنی معمولی بگیرد.
در خصوص آخرین وضعیت معاینه فنی در تهران، معافیت خودروها، آلایندگی، هوای پاک، تعمیرگاه مخصوص بانوان و ....با شادی مالکی مدیرعامل و عضو هیئت مدیره شرکت ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران به گفت‌وگو نشستیم. 
 چه خودروهایی معافیت معاینه فنی دارند؟ شنیده شده قرار است طرحی آماده و به شورای عالی استان‌ها و مجلس برای کاهش زمان معافیت خودروها ارسال کنید، در این باره توضیح دهید.
برابر ماده 6 قانون هوای پاک باید وسایل نقلیه موتوری معاینه فنی داشته باشند و به صورت منظم و دوره‌ای توسط مراکز معاینه فنی تست داده تا مشکلی در عملکرد خودرو نباشد. برای وسایل نقلیه شخصی که چهار سال از عمرش گذشته باید معاینه فنی اخذ شود و وسایل نقلیه عمومی یک سال بعد از زمان تولید باید معاینه فنی اخذ کند. راهنمایی و رانندگی هم باید وسایل نقلیه‌ای که معاینه فنی ندارند را جریمه کند.
جریمه نداشتن معاینه فنی چقدر است؟
جریمه نداشتن معاینه فنی 52 هزار تومان است و دوربین‌هایی که خودروهای فاقد معاینه فنی هستند را به صورت اتومات جریمه می‌‌کنند.
میزان مراجعات در سال 1402 به مراکز معاینه فنی چقدر بوده است؟
با توجه به ارقام به دست آمده 285 هزار دستگاه خودرو به مراکز معاینه فنی مراجعه کردند که در مقایسه با سال گذشته 5 درصد مراجعات افزایش یافته است. 227 هزار دستگاه خودرو مراجعه اول داشته‌اند که برخی از آنها دارای نقص آلایندگی، کمک‌فنر و تست ترمز بودند، برخی هم مشکل وضعیت ظاهری داشتند. نواقص احصاء  و به رانندگان اعلام شد. در نهایت رانندگان ملزم هستند برای اخذ معاینه فنی، نواقص موجود در خودروهای خود را برطرف کنند، سپس به معاینه فنی مراجعه کنند.
42 هزار خودرو از ابتدای سال معاینه فنی برتر اخذ کرده اند
از ابتدای سال تاکنون 217 هزار دستگاه خودرو گواهی معاینه فنی دریافت کردند که 42 هزار خودرو معاینه فنی برتر دریافت کردند. حدود 19 درصد خودروهایی که مراجعه کردند معاینه فنی گرفتند. 
چند درصد از خودروهای غیرمشمول از ابتدای سال به مراکز معاینه فنی مراجعه کردند؟ بفرمائید عمده مشکل این خودروها چه بوده است و برای چه امری به مراکز مراجعه کردند؟
از ابتدای سال 22 درصد خودروهای غیرمشمول برای دریافت معاینه فنی برتر به مراکز مراجعه کردند. ما در 11 مرکز معاینه فنی برتر صادر می‌کنیم. این مراکز جزو مراکز منتخب هستند که براساس ضوابط قانونی، گواهینامه معاینه فنی برتر را صادر می‌کنند.
خودروها می‌توانند به صورت اختیاری برای دریافت معاینه فنی برتر (در صورتی که هنوز مشمول معاینه فنی نیستند) به مراکز مراجعه کنند. افرادی که معاینه فنی برتر را دریافت می‌‌کنند می‌توانند 30 درصد تخفیف در عوارض طرح ترافیک بگیرند.
معاینه فنی برتر مختص چه خودروهایی است؟
معاینه فنی برتر مختص خودروهای انژکتوری است، چرا که خودروهای کاربراتوری میزان آلایندگی بالاتری دارند. تفاوت معاینه فنی برتر و معمولی از فرایند آزمون آلایندگی خودروست اما هزینه هر دو معاینه یکسان است.
برخی از خودروهای غیرمشمول در هنگام دریافت معاینه فنی برتر رد شدند/ نقص سیستم ترمز یکی از مشکلات اساسی خودروها
یکسری از خودروها به دلیل سنی که دارند از دریافت معاینه فنی معاف هستند، اما برای اخذ معاینه برتر می‌آیند، اما همین خودروها وقتی مراجعه می‌کنند در معاینه فنی رد می‌شوند. بخشی از این خودروها که مشمول معاینه فنی هم نبو دند دارای نقص سیستم ترمز بودند. ببینید کوچکترین نقص در ترمز باعث بروز تصادف می‌شود.
طبق قانون، وسایل نقلیه شخصی چهار سال از دریافت معاینه فنی معاف هستند، اما گارانتی خودروها حدود دو سال است. بعد از دو سال که از گارانتی خودرو خارج شده برای اخذ معاینه فنی مراجعه می‌‌کند و حدفاصل زمان گارانتی تا مراجعه برای معاینه فنی یک گپ دو ساله است. اگر خودروها در زمانی که گارانتی دارند به مراکز مراجعه کنند و مشکل کشف شود می‌توانند از گارانتی استفاده کرده و بدون پرداخت هزینه‌ای مشکل خودرو را برطرف کنند پس دریافت معاینه فنی خارج از بحث حاکمیتی، برای شهروندان مفید است. همین جا می‌گویم که 22 درصد خودروهای غیرمشمول در هنگام دریافت اخذ معاینه فنی رد شدند.
در یکی از سؤالها از شما سؤال کردم که قرار است لایحه‌ای به شورای عالی استان‌ها بدهید، امکان دارد توضیح دهید که این لایحه به کجا رسیده است؟
لوایح تنظیم شده و قرار است به زودی به شورای عالی استان‌ها و مجلس شورای اسلامی ارسال شود، چرا که این امر باعث منفعت مردم است و برای رفع نواقص خودروها هزینه کمتری باید پرداخت کنند. از سوی دیگر، وقتی خودرویی معاینه دریافت می‌کند، به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کند. ایمنی در تردد خودروها هم بسیار مهم است. حدود 50 هزار خودروی غیرمشمول دریافت معاینه فنی دارای نقص ترمز بودند که این خودروها در حال تردد در شهر هستند. ما به دنبال این هستیم که زمان معافیت خودروها را کاهش دهیم.
در خصوص راه‌اندزای خطوط سیار معاینه فنی توضیح دهید.
ظرف یک تا دو ماه آینده 8 خط سیار معاینه فنی اضافه می‌شود، با این کار دسترسی شهروندان به خدمات معاینه فنی بیشتر می‌شود. به دنبال این هستیم که در محلات واحدهای سیار را افزایش دهیم، همچنین اولین مرکز تخصص معاینه فنی تاکسی هم راه‌اندازی می‌شود که البته رایگان است و در کنار آن هم خدمات تعمیری به تاکسی‌ها با سوبسید ویژه ارائه می‌شود.
قرار بود دومین تعمیرگاه مخصوص بانوان در تهران راه‌اندازی شود، کار به کجا رسید؟
شعبه دوم تعمیرگاه بانوان به زودی راه‌اندازی می‌شود، البته اولین شعبه آن در  غرب تهران در بهمن سال گذشته راه‌اندازی شد. میزان مراجعات بالا بود و شهروندان خواستار توسعه این مراکز شدند. برخی از خانم‌هایی که متخصص در زمینه خودرو بودند، با راه‌اندازی این تعمیرگاه‌ها برای آنها اشتغال ایجاد می‌شود. به طور متوسط روزانه 40 مراجعه به تعمیرگاه مخصوص بانوان وجود  دارد. شعبه دوم تعمیرگاه بانوان در شرق تهران راه‌اندازی می‌شود. البته این تعمیرگاه برای عموم آزاد است. همه خانم‌ها در تهران می‌توانند خودروهای خود را به این مراکز ببرند. دو نفر در این تعمیرگاه در حال ارائه خدمت‌کسانی هستند، از تغییر لنت ترمز تا تعویض روغن و... را انجام می‌دهند.
آیا مراکز اینترنتی معاینه فنی را افزایش داده‌اید؟
در حال حاضر 10 مرکز معاینه فنی به صورت اینترنتی در 28 خط مکانیزه خدمت رسانی می‌کنند. شهروندان می‌توانند با مراجعه به سامانه تهران من و با تعیین وقت قبلی نسبت به تعیین وقت اقدام کنند. بقیه مراکز هم به صورت حضوری و اینترنتی هستند. شهروندان بهتر است 10 روز قبل از اینکه معاینه فنی خودرویشان به اتمام برسد، برای اخذ معاینه فنی اقدام کنند. البته ما هم پیامکی برای آنها چند روز قبل از اتمام معاینه فنی ارسال می‌کنیم.
قرار بود  خدمات خودرویی در مراکز معاینه فنی ارائه شود، کار به کجا رسید؟
یکی از این اقدامات راه‌اندازی کارواش  در مراکز بود. مزایده در این زمینه برگزار شده است. همچنین قرار است کارشناس رنگ و بدنه هم داشته باشیم. فراخوان دادیم تا تمام متقاضیان پای کار بیایند. برای مزایده در روزنامه هم آگهی دادیم. بعد از اتمام زمان مزایده و مشخص شدن پیمانکار، مراکز راه‌اندازی می‌شود. هدف این دوره مدیریت شهری این است که خدمات مرتبط با خودروها در مراکز معاینه فنی ارائه شود. وقتی فردی وارد مراکز معاینه فنی می‌شود هر مشکلی که دارد بتواند مرتفع کند. حتی قرار است خرید و فروش خودرو هم در مراکز راه‌اندازی شود. در حال حاضر در روزهای جمعه خودروی دست‌دوم در برخی مراکز توسط شرکت ساماندهی مشاغل شهر تهران به فروش می‌رسند. ان‌شاءالله در دو مرکز معاینه فنی هم این اقدام صورت می‌گیرد.
معاینه فنی کنار جاده‌ای به کجا رسید؟‌ آیا این امر مستمر است؟
ما برای اینکه دسترسی محلات به مراکز معاینه فنی راحت‌تر باشد خطوط سیار را راه‌اندازی کردیم، اما خطوط سیار کنارجاده‌ای هم داریم. قبل از عید این خدمات ارائه می‌شد، البته بعد از عید هم در یک بازه یک ماهه این خدمات ارائه شد. البته این خدمات به صورت مستمر نیست.
دریافت معاینه فنی چه تأثیری در هوای پاک تهران دارد؟
راه‌اندازی خطوط معاینه فنی و کاهش دوره معافیت می‌تواند در کاهش آلودگی هوا تأثیر داشته باشد. وقتی که دوره معافیت کاهش پیدا می‌کند و خودروها به مراکز معاینه فنی مراجعه می‌کنند سریع‌تر مشکلات احصا و میزان آلودگی در هوا کم می‌شود.
 
منبع: فارس