صنعت پتروشیمی در سالهای اخیر با تکیه بر توان داخلی و به رغم وجود شرایط تحریمی، دستاوردهای مهمی در زمینه تولید و توسعه محصولات با نگاهی به مسئولیتهای اجتماعی در حمایت از محیط زیست داشته است.
۶
تاریخ انتشارچهارشنبه ۲۰ بهمن ۱۴۰۰ - ۰۹:۴۴
کد مطلب : ۱۴۳۸۱۶
بابایی در گفتگو با نفت ما خواستار تسهیل قوانین در صنعت پتروشیمی شد؛
گاز فلر را به سرمایه گذار نمی دهیم اما براحتی می سوزانیم!
دولت به چه شکل می تواند در توسعه صنعت پتروشیمی نقش ایفا کند؟
سیاست گذاریهای کلان نقش بی بدیل در هموارسازی راه توسعه صنعت پتروشیمی دارد خصوصا سیاستهای حمایتی در عرصههایی که سرمایه گذاران بدون وجود مشوقهای لازم، رغبتی به حضور ندارند.
در پاسخ این سوال، به بحث بسیار مهم ممانعت از فلر شدن و بیهوده سوختن گازهای همراه اشاره می کنم. توان و امکان آن را داریم که به جای فلر شدن گاز محصول تبدیل کنیم یا شرایطی فراهم کنیم که مورد استفاده قرار گیرد، و این وقتی اتفاق میافتد که کارگزار دولتی بتواند تسهیلگر این امر باشد، در قوانین موجود این قبیل سیاست های تشویقی نه تنها اعمال نمی شود، بلکه به محض آنکه از کارگزار مرتبط خواسته میشود که گاز فلر را در اختیار سرمایهگذاران قرار دهد، از سرمایه گذار مطالبه هزینههای کلان و قید و شرطهای سختی عنوان میشود، در حالی که این گاز میسوزد و برای طبیعت و زندگی انسان ها مشکل ایجاد می کند. در صورتیکه سازمانهای دولتی باید از این طرحها استقبال و از هدر رفت منابع در طرحهای اجرایی شبکههای فلر و جلوگیری از آلودگی محیط زیست همکاری کنند، پیشنهاد میکنم پروژههایی تعریف و به شرکتهای علاقمند در این حوزه اعلام شود که طرح پیشنهادی خود برای مصرف گاز فلر ارایه دهند تا دولت پس از ارزیابی و در صورت مناسب بودن آن را در اختیارشان بگذارد. بنابراین، قانون گذار و دولت باید وارد حوزههای صنعت شود یعنی در میادین به شکل واقعی حضور پیدا کنند و مشکلات و مطالبات را مستقیما از زبان صنعت کاران بشنود تا بتوانند اقدام موثری به شکل تسهیل گیری انجام دهند. در حال حاضر ما اگر بخواهیم فلر را به جای سوزاندن در اختیار یک مصرف کننده قرار دهیم، فرآیند این واگذاری به اندازه ای دشوار و طولانی است که از موضوعیت خارج می شود. این وضعیت در حالی است که در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، پدیده ای به اسم فلرینگ مگر بنابر ملاحظات ایمنی و در مقیاسی محدود وجود ندارد. حل این مسایل مستلزم رفع خود تحریمی و همکاری همه حوزهها، سازمانها و نهادهای دولتی میباشد به این ترتیب که به جای تصمیم گیری در تهران، سازوکارهای مناسبی در نظر گرفته شود و کسانی که در سطح کلان برای صنعت نفت، گاز و پتروشیمی تصمیمگیری می کنند، قوانینی را تدوین کنند که فراخور وضعیت فعلی کشور و در کمیتههای که در مناطق عملیاتی مانند عسلویه، مناطق نفت خیز، ماهشهر و هر جایی که ضروری است تصمیم گیری و از هدر رفت هر مقداری از گاز که میتواند به محصول تبدیل و در توسعه کشور نقش داشته باشند حمایت کنند.
آیا در حوزه ممانعت از فلرینگ اقدامات جدید و موثری انجام شده؟
بله، در طی اجرای پروژه های آماک، ولی حجم و گاز زیادی (بجای سوزانده شدن) در مناطق مناطق نفت خیز جمع آوری شد. اصولاً با احداث «ان جی الها»، منابع غنیِ گاز همراه به خوراک پتروشیمی ها اختصاص مییابد و گاز خشک آن به دیگر مصارف داخلی و صادرات تعلق میگیرد. میدانید براساس معاهده بین المللی پاریس نیز ایران متعهد به کاهش تولید 38 میلیون تن از گازهای گلخانهای میباشد هم اکنون بخش عمدهای از آن (400 میلیون فوت مکعب در روز) با تعریف و اجرای پروژه بهسازی و احداث تاسیسات جمعآوری گازهای مشعل در پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس به خوراک آن مجتمع بزرگ تبدیل میشود.
طرحهای دیگری که می تواند به استفاده بهینه از گازهای همراه منجر شود اختصاص این گازها به واحدهایی است که زیر ظرفیت کار می کنند. مدیریت فلرینگ و ممانعت از سوختن گازهای ارزشمند کاری است شدنی، اما نکته مهم اینجاست که در مدیریت فلر نباید فقط به دنبال پروژه های عظیم باشیم. باید ابتدا منبع مصرف برای فلر مورد نظر را پیدا کرده و سپس آن را با قدرت به مصرف برسانیم تا با درآمدزایی و ایجاد اشتغال به حفظ محیط زیست نیز بپردازیم و همچنین منافع نسلهای آینده کشور را نیز لحاظ کرده باشیم.
آیا همان طور که مکرر گفته می شود، توسعه صنعت پتروشیمی محیط زیست و حیات انسان ها را تهدید می کند؟
این فرضیه به نظر من اساسا اشتباه است. منظور من البته این نیست که صنعت پتروشیمی آلاینده نیست و نمی تواند محیط زیست را آلوده کند؛ منظور این است که با نظارت درست بر عملکرد شرکتها و بازنگری طرح هایی که برای توسعه صنعت ارایه می شود، میتوان ایجاد هر گونه آلودگی را حذف نمود.
واقعیت این است که ما در خلال کارمان بدون پایش، هیچ چیزی را دورریز نمی کنیم. در بسیاری از موارد حتی پایش های بر خط ما مستقیما به سازمان محیط زیست مخابره میگردد. البته محتمل است که در مرحله اجرا، پیمان کار یا ناظری که مسول نظارت بر عملیات پایش است، کوتاهی کرده باشد اما این به آن معنا نیست که صنعت پتروشیمی آلوده کننده محیط زیست است. این صنعت نباید بدنام شود. ما در صنعت پتروشیمی در طراحی یک مجتمع و یا عملیات تولید موظفیم استانداردهای بین المللی را رعایت کنیم و رویکرد استانداردهای بین المللی برکاهش مخاطرات چه انسانی و چه زیست محیطی است. مشاوران محیط زیست هم که مستقیما تحت نظارت خود سازمان محیط زیست کار می کنند و مجوز و رتبه می گیرند، می توانند به راحتی عملیات پایش را انجام دهند؛ یعنی ما ملزم هستیم در هر پروژه ای که طراحی می کنیم، یک نسخه را در اختیار محیط زیست قرار دهیم کما اینکه این کار سالها است انجام می شود. بنابراین، در مراحل مختلف طراحی و سفارشات خرید و اجرای پروژه مسایل ملزم به رعایت مسایل محیطی هستیم؛ اگر در اجرا و یا عملیات تولید این ملاحظات صورت نگیرد، سازمان محیط زیست به جدیت برخورد می کند. در زمانی که تعهد داده شده آب برگشتیِ مجموعه صنعتی با مشخصات تعریف شده در عمق هزار متری دریا دورریز شود، اگر امکان این کار به هر دلیل وجود نداشته باشد، محیط زیست مانع ساخت واحد پتروشیمی می شود. استانداردهای بین المللی و الزامات محیط زیست کشور برای خروجی فاضلاب یا پساب های صنعتی مشخص شده است و ملزم به رعایت این استانداردها هستیم. بنابراین لازم است با همکاری و هماهنگیهای تنگاتنگ صنعت توسعه یابد و اگر تخلفی صورت گیرد با خاطی برخورد شود نه اینکه صنعت ارزشمندی چون پتروشیمی را بدنام کنیم و یا زحمات همکاران در سازمان محیط زیست را نادیده بگیریم.
