به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "نفت ما"، کاتالیست و الکترود گرافیتی، از جمله محصولات استراتژیک در صنایع مختلف از جمله صنعت فولاد و نفت و گاز می باشد. معطوف به منویات رهبری در راستای خودکفایی صنعتی و مشارکت بیشتر شرکت های دانش بنیان در بومی سازی تولید محصولات استراتژیک و همچنین ضرورت مشارکت بیشتر بخش خصوصی در عرصه دانش بنیان، «شرکت دانش بنیان گسترش فناوری خوارزمی» به عنوان یکی از اعضاء «انجمن تولید کنندگان جاذب و کاتالیست ایران» موفق شد تولید انواع کاتالیست ها را بومی سازی کرده و کشور را از وابستگی شدید به واردات این محصولات برهاند.
در حال حاضر اعضاء انجمن مشتمل بر بیش از 10 عضو، کاتالیست های مورد نیاز صنایع که بالغ بر 100 نوع کاتالیست و جاذب با ظرفیت تولید 120 هزار تن در سال می باشد را در داخل تولید می نمایند. این محصولات مهم برای تولید دامنه گسترده ای از فرآورده های حاصل از تصفیه و تبدیل گاز و نفت خام، تولید سوخت های مورد نیاز در حمل و نقل، تولید محصولات پلمیری، اسیدها و مواد شیمیایی، صنایع بهداشتی، غذایی و خودرو به کار می روند. است. شرکت دانش بنیان گسترش فناوری خوارزمی به همراه دیگر اعضاء انجمن با تولید کاتالیست در داخل، شرایطی فراهم کرده که سالانه 700 میلیون دلار صرفه جویی ارزی در حوزه صنعت رقم بخورد.
دستاورد شرکت گسترش فناوری خوارزمی، از این حیث حایز اهمیت است که در صورت تداوم وابستگی کشور به واردات محصولاتی چون کاتالیست در شرایط تحریم، توقف و تاخیری جدی در رشد و توسعه صنایع کشور رخ می داد. بومی سازی تولید کک سوزنی و الکترود گرافیتی نیز به اندازه کاتالیست ها دارای اهمیت است زیرا صنایع فولاد و آلومینیوم کشور شدیدا به این دو محصول وابسته اند. پس از تاکید رهبری بر بومی سازی کک سوزنی و الکترود گرافیتی، شرکت گسترش فناوری خوارزمی در حوزه توسعه دانش فنی تولید کک سوزنی ورود کرد. در همین رابطه سال 1398، شرکت گسترش فناوری خوارزمی دست به کار شد و در کمال ناباوری در کمتر از 6 ماه موفق به ایجاد دانش فنی، تاسیس پایلوت ها و انجام تست ها و گرفتن مجوزها و تاییدیه های لازم برای تولید این محصول شد.
در همان سال تفاهم نامه ای بین ایمیدرو و وزارت نفت برای تولید کک سوزنی و اسفنجی در پالایشگاه ها و همچنین تولید الکترود گرافیتی توسط شرکتهای فولادی، منعقد گردید که پس از گذشت دو سال، متأسفانه نتیجه مطلوبی حاصل نشده است.
با توجه به مزیت نسبی کشور، از لحاظ در اختیار داشتن خوراک، که در حال حاضر به عنوان سوخت مصرف می شود و ارزش پایین و آلایندگی زیست محیطی بالایی دارد، و نیز داشتن دانش فنی کاتالیست برای حذف سولفور از خوراک های سنگین نفتی که حلقه گمشده تولید انواع کک است، درخصوص این کالای حیاتی نیز از همان مدل موفق تولید کاتالیست ها توسط شرکت های دانش بنیان بخش خصوصی، می بایست بهره گیری شود.
امید است که دولت جدید از شرکت های دانش بنیان حمایت کرده و شرایطی فراهم کند که شرکت گسترش فناوری خوارزمی بتواند همانند بومی سازی تولید کاتالیست، پروسه تولید کک سوزنی را نیز به فرجام رساند.