سید جلال ساداتیان در گفتگو با نفت ما گفت: در بازار نفت هم موقعیت روسیه و هم موقعیت آمریکا را میدانیم که در چه شرایطی هستند. همچنین شرایط عربستان و کشورهای عربی منطقه هم پیش روی ما است. در واقع مجموعه کشورهایی که چینیها با آنها مراودات تجاری دارند، میتوانند این کشور را به لحاظ نفتی تامین کنند. با این توضیح که چین جز معدود کشورهای خریدار از ایران به شمار میرود. همچنین با در نظر گرفتن اینکه چینیها حدود ۱۷۰ روز ذخیره نفتی اش را افزایش داده اند، خیلی طبیعی است که تلاش میکنند تا بتواند نفت ایران را با مقدار تخفیف بالاتری خریداری کنند. ایران تا کنون از ۱۳ دلار تا ۱۷ دلار در هر بشکه به چینیها تا به امروز تخفیف داده است. اما چینیها با علم به محدودیتهای ماندگار ما دنبال تخفیف بیشتر هم هستند تا بحث مطالبه ایران برای تخفیف کمتر به کل منتفی شود.
سفیر سابق ایران در انگلیس در ادامه گفت: البته اینکه برخی رسانهها از تخفیف بیشتر روسها اطلاع رسانی میکنند، امری بعید است. برای اینکه روسیه موقعیت خودش را از طریق اوکراین تا حد زیادی بهبود بخشیده و وضعیت بهتری نسبت به سال گذشته دارد. پس میتوان نتیجه گرفت که دلیلی ندارد روسها به چین یا هر کشور دیگری تخفیفهای غیرمتعارف بدهند. ضمن اینکه این کشور هر سه ماه یکبار متناسب با فصل قیمت شان را اعلام میکنند که در بهار و تابستان تحفیف بیشتری نسبت به پاییز و زمستان میدهند. همچنین باید گفت، چین و هند برای خرید نفت به سمت عربستان هم گرایش پیدا کرده اند که این امر میتواند بازار ایران را تحت تاثیر قرار دارد. در واقع بازار نفت الان وضعیتی است که روسها هم در جهت افزایش قیمت تلاش میکنند. همچنین به دلیل اینکه تولید آمریکاییها هم به روزی ۱۷ ملیون بشکه رسیده است، چینیها نمیتوانند تخفیف بالای ۲۰ دلار بگیرند.
او افزود: اگر بحث نفت را کنار بگذاریم، مساله این است که سیاستهای کلی ایران با آنچه در نظام بین الملل جاری و ساری است، در حالت تضاد قرار دارد. در واقع باید بدانیم، دنیای امروز دنیایِ ژئواکونومی است و حتی از این هم گذر کرده است. در واقع دنیا حالتی را تجربه میکند که انواع مسائل را به اقتصاد گره زده است. به این معنی که اقتصاد تعیین کننده بسیاری از موارد است. به عنوان مثال وضعیت چین نشان میدهد که از نظر توانمندی به جایی رسیده است که در آستانه تبدیل شدن به قدرت اول دنیا است که این توفیق نتیجه تلاش و سعی همه جانبه در کار اقتصادی است و به همین دلیل است که در تجارت با ایران و خیلی از کشورهای دیگر دستِ بالا را دارد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: دولت مستقر در ایران دولتی است که به مناسبات جهانی بی تفاوت است و اگر ما مجبوریم، نفت مان را که اصلیترین منبع درآمدی به شمار میرود، با تخفیفهای آنچنانی به چین و کشورهای دیگر بفروشیم، ریشه در بی نظمی تصمیم گیری در سطح کلان و گریز از واقع بینی در برنامه ریزیهای نظام حکمرانی دارد.
ساداتیان در پایان گفت: ما در حالی چین را کعبه آمال خود میدانیم که این کشور به هیچ وجه حاضر نیست حتی درصدی از منافع ملی اش بگذرد. در واقع مشکل بزرگ ایران چیزی جز این نیست که اصرار به غرب ستیزی داریم تا فضا برای سوءاستفاده شرقیها کاملا مهیا شود.