به گزارش نفت ما ، بازار رقابتی شدید و افت قیمت نفت در طی دو سال اخیر، بر چالشها و مشکلات کشورهای تولیدکننده اوپک افزوده است. رقابت و سرسختی شدید در تولید و قیمت فروش، تهدیدی جدی برای اعضای اوپک محسوب می شود که تسلط و اشراف آنها را بر بازار جهانی نفت به افول کشانده است و موجب تاثیرگذاری بالای سنگهای نفتزا و فراکینگ بر بازار شده است. اوپک در طول عمر خود همیشه با بحرانهایی روبهرو بوده است که با در پیش گرفتن کارکردهای متغیر توانسته است خود را دوباره احیا سازد. اما بحران فعلی بهوجود آمده در اوپک این فرضیه را تقویت کرده که کارایی آنها مانند گذشته نیست و حتی می توان عنوان کرد که آنها به پایان خود نزدیک شده اند. به این دلیل که درآمد آنها در معرض تهدید شدید قرار گرفته است.
اهرمها و تدابیری که مانع کاهش یا افزایش سقفهای تولید و حتی قیمت آن شود، دیگر در اوپک دیده نمیشود و ایجاد بحران کنونی بیش از همه به رویکرد بزرگترین تولیدکننده اوپک یعنی عربستان بر می گردد که عملا با سیاستهای متعارف دهههای قبل این سازمان که سطح تولید خود را با تقاضای بازار تنظیم و تعیین می کرد، جدا کرده است و استدلال عربستان هم اینگونه است که با کاهش عرضه نفت بازارهای خود را از دست خواهد داد و در عوض با افزایش صادرات نفت با قیمت پایین،کاهش تولید به منظور افزایش قیمت نفت ارجحیت پیدا میکند. عربستان وضعیت اقتصادی خود را که با کسری بودجه حدود 100 میلیارد دلاری که برابر با 15 درصد توان اقتصادی خود است، بهبود می بخشد. از آنجایی که در آینده تولید روزانه عربستان از 10 میلیون و 270 هزار بشکه به بیش از 12 میلیون بشکه نفت خواهد رسید، سبب خواهد شد اعضای دیگر اوپک هم راههای جداگانه خود را طی کنند و این پایان کارایی این سازمان را نشان میدهد.
اما نباید این واقعیت را نادیده گرفت که تولیدکنندگان خارج از اوپک از قبیل روسیه، آمریکا و کانادا ظرفیتهای تولید بالایی ایجاد کرده اند که مخصوصا آمریکا به شدت استخراج نفت شیل خود را افزایش داده است و کانادا نیز سطح تولید نفت خود در ایالتی مثل آلبرتا از طریق فراکینگ افزوده و روسیه هم سطح تولید خود را بالا نگهداشته است. بر این اساس می توان بیان کرد که موقعیت تاثیر گذاری تولیدکنندگان خارج از اوپک نسبت به گذشته بهبود چشمگیری یافته است و تدابیر قیمتی اوپک که خواست خود را بر قیمت جهانی رقم میزدند دیگر کارساز نخواهد بود.
با این حال باید گفت که اوپک نفتی شکوه پیشین خود را دیگر از دست داده است و حتی توان بازگشت آنرا نخواهد داشت و در عوض با افزایش تولید گاز در جهان و مخصوصا عربستان که در طی 10سال آینده ظرفیت گازی خود را به دو برابر افزایش خواهد داد و تبدیل به رقیب جدی برای ایران و روسیه خواهد شد، شاهد آن خواهیم بود که «اوجک» یا سازمان کشورهای صادرکننده گاز ایجاد و جایگزینی بر اوپک نفتی شود.
منبع: روزنامه قانون