عدم وصول درآمدهای نفتی، گلوگاه اقتصاد ایران

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، بانک مرکزی ایران اخیراً تدابیری را برای پیشگیری از سقوط ارزش ریال ایران در بازار ارز اعلام کرد. این بانک در بیانیه رسانه ای خود اعلام کرد برای مدت دو هفته، بانک های ایران مجاز هستند سپرده های ریالی یک ساله با نرخ بهره ٢٠٪، در مقایسه با نرخ پیشین ١٥٪، افتتاح کنند. این اقدام به منظور تشویق مردم ایران برای نگهداری سرمایه خود به شکل ریال به جای خرید دلار یا سایر ارزهای خارجی طراحی شده است. در شش ماه گذشته، ریال حدود ٢٥ درصد از ارزش خود را در برابر دلار آمریکا از دست داده است. چندین روز، کاهش ارزش پول ملی ایران با افزایش شدید تقاضا برای دلار از سوی ایرانیانی همراه شد که پس از سقوط ریال بسیار نگران قدرت خرید خود شده بودند. بانک مرکزی همچنین فروش سکه های طلا به مبلغ قابل توجهی را اعلام کرد تا بتواند بخشی از تقاضای دلار را به سمت این فلز گران بها به عنوان پناهگاهی امن و برتر سوق دهد. همچنین پلیس تهران ١٠٠ فروشنده ارز خارجی را به اتهام ایجاد اختلال و خرابکاری در بازار ارز دستگیر کرد. مقامات همچنین حساب های بانکی ٧٧٥ "اخلالگر بازار ارز" را که دربرگیرنده نقل و انتقال سرمایه به مجموع ٢٠٠ هزار میلیارد ریال (کمی بیش از 4میلیارد دلار) بوده، مسدود کرده اند. پس از دستگیری ها و اقدامات اعلام شده از سوی بانک مرکزی، ارزش ریال روز پنجشنبه نسبت به دلار اندکی افزایش یافت و در پایان روز یک دلار به ازای حدود ٤٧٢٠٠ ریال در مقایسه با ٤٨٤٠٠ ریال در روز پیش از آن معامله می شد. در سال ٢٠١٠، یک دلار ارزشی برابر ١٠ هزار ریال داشت، اما تشدید تحریم های آمریکایی و اروپایی علیه برنامه هسته ای ایران در پایان سال ٢٠١١ ارزش پول ایران را کاهش داد. محمد باقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه از مشکلات دولت برای بازگرداندن تمامی ارزهای خارجی دریافت شده از صادرات نفت این کشور سخن گفت. وی اعلام کرد:"برخی از کشورها مانند هند و چین برای ما شرایطی را به منظور دریافت بخشی از درآمدهای نفتی ما در قالب محصولات این کشورها مطرح کرده اند. به طور کلی، اوضاع چندان خوب و آسان نیست، اما وضعیت بهتر از زمان تحریم ها می باشد." وی گفت: "مشکل اصلی ما اینست که جو بسیار سنگینی حاکم بر بانک های اروپایی است که از سوی آمریکا به وجود آمده و در نتیجه آن، این بانک ها جرات همکاری با ما را ندارند." توافقنامه بین المللی بر سر برنامه هسته ای ایران که در ژوئیه سال ٢٠١٥ منعقد شد، با به تعلیق درآوردن بخشی از تحریم های خارجی علیه ایران، امیدهایی را برای بهبود وضع اقتصادی، ورود سرمایه گذاران خارجی و به ویژه افزایش ارزش پول ملی به وجود آورده بود. به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در ژانویه ٢٠١٧ که دائما توافق هسته ای را محکوم می کند و موضع این کشور علیه تهران را سختگیرانه تر کرده، سرمایه گذاران خارجی و بانک های بزرگ بین المللی را به شدت از همکاری با ایران دلسرد کرده است. مقامات دولتی، از جمله رئیس جمهور حسن روحانی، در هفته های اخیر تلاش کرده اند تا به مردم در مورد ارزش برابری ریال اطمینان و آرامش دهند، اما مقامات خود به علت انفعال و خودداری از اتتخاذ تدابیر ملموس، مورد انتقاد قرار گرفته اند.