جزییات صادرات گاز ایران به ترکیه/ تسویه از محل صادرات گاز

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، فیاض شجاعی با اشاره به نامه غلامرضا تاجگردون به دیوان محاسبات برای ارائه گزارشی درباره صادرات گاز ایران به ترکیه از سوی دیوان، گفت:رییس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، در نامه ای از دیوان محاسبات به عنوان بازوی نظارتی مجلس خواستند که به پرونده صادرات گاز به ترکیه ورود کند، البته دیوان پیش از این تاریخ به موضوع پرونده صادرات گاز به ترکیه ورود کرده بود. دادستان دیوان محاسبات، با بیان اینکه دیوان محاسبات گزارش جامعی درباره تمام زوایای پرونده صادرات گاز به ترکیه به مجلس و آقای تاجگردون ارائه کرد، افزود:یکی از مباحثی که دیوان محاسبات به آن ورود می‌کند ارجاعاتی بوده که از سوی مجلس و توسط هیئت رییسه، روسای کمیسیون‌ها و یا اعضای کمیسیون‌ها باشد. پیش بینی چگونگی تعدیل نوسانات قیمتی در قراردادهای خارجی شجاعی با اشاره به اینکه ادعاهای ترکیه در بحث صادرات گاز طبیعی است، ادامه داد: در تمام قراردادهای خارجی و بین المللی بلندمدت و طولانی‌مدت ماده‌ای گنجانده می‌شود تحت این عنوان که در زمان نوسانات قیمتی چه اقداماتی انجام شود وی یادآور شد: ممکن است در یک قرارداد 25 ساله قیمت‌ها در 3 سال نخست به یک میزان ثبات داشته و پس از آن با تاثیرپذیری از برخی مسائل قیمت‌ها پایین آمده یا افزایش زیادی داشته باشد، لذا به همین دلیل ماده قانونی در قراردادهای طولانی مدت گنجانده می‌شود، تا نوسانات تعدیل شود. امکان تجدیدنظر در قیمت ها با ایجاد نوسانات افزایشی یا کاهشی دادستان دیوان محاسبات افزود: به استناد این ماده قانونی اگر زمانی قیمت گاز افزایش قابل توجهی پیدا کند صادرکننده گاز یعنی ایران می‌تواند درخواست تجدیدنظر در قیمت را مطرح کند و اگر زمانی نوسانات سیر نزولی قابل توجهی داشته باشد ،خریدار گاز یعنی ترکیه می تواند، تقاضای تعدیل قیمت کند. وی با بیان اینکه نباید چنین مباحثی مبنی بر اینکه قرارداد صادرات گاز بین ترکیه و ایران ضعیف بوده مطرح کرد، ادامه داد: در تمامی قراردادهای طولانی‌مدت، بندی مبنی بر پیش بینی نوسانات و یا کاهش و افزایش قیمت ها وجود دارد، که در قرارداد صادرات گاز ایران به ترکیه نیز وجود داشته است. طرح ادعای عدم توان تأمین میزان گاز تعهدشده توسط ایران از سوی ترکیه شجاعی اظهار کرد: در سنوات اخیر قیمت گاز با تاثیرپذیری از قیمت نفت که سیر نزولی داشته ارزان شده است، لذا ترکیه بر همین مبنا درخواست خود برای تعدیل قیمت را به دیوان داوری بین‌المللی ارجاع داده که در دیوان به ادعاها و دفاعیات طرفین رسیدگی شده و رای مقتضی صادر شده است. وی با اشاره به ادعاهای ترکیه برای طرح در دیوان داوری بین المللی، افزود:ترکیه در ادعاهای خود ابتدا بحث عدم توان تأمین میزان گاز تعهدشده توسط ایران را مطرح کرده به این معنا که ایران توانایی صادرات به میزانی که تعهد کرده را ندارد و سپس موضوع قیمت گاز در سایر کشورها را مطرح و ادعا کرده که از کشورهای دیگر می‌تواند گاز ارزان‌تر خریداری کند. ایران برای تبدیل شدن به هاب گاز در منطقه باید به مفاد قراردادها پایبند باشد دادستان دیوان محاسبات در ادامه گفت و گوی خود با خانه ملت با بیان اینکه ادعاهای زیاد ترکیه در نهایت در دیوان داوری بین االمللی به 12.5 درصد تخفیف تبدیل شده، ادامه داد:ایران در این پرونده دفاعیات خوبی به عمل آورد، لذا مقرر شد این 12.5 درصد به جای پرداخت نقدی از محل خود قرارداد تسویه شود. وی یادآور شد:ایران برای تبدیل شدن به هاب گاز در منطقه باید به مفاد قراردادها پایبند باشد، تا اطمینان خریداران به پایبندی ایران به اجرای قراردادها جلب شود و این تخفیف در راستای قرارداد و رأی دیوان داوری بین‌المللی بوده است. فروش گاز بالاتر از نُرم جهانی به ترکیه شجاعی با بیان اینکه در بحث صادرات گاز به ترکیه ایران هیچگونه تخصیص غیرقراردادی و یا خارج از عرف قراردادی برای ترکیه قائل نشده است، افزود: 12.5 درصد تخفیف محاسبه شده به رقمی حدود یک میلیارد و 900 میلیون دلار رسیده که حدود 900 میلیون دلار از محل صادرات گاز تسویه شده است. دادستان دیوان محاسبات تصریح کرد: ایران در حالی که در گذشته این رقم را از ترکیه دریافت کرده به جای پرداخت نقدی گاز به این کشور صادر می‌کند، در واقع در گذشته گاز بالاتر از نُرم جهانی به این کشور فروخته شده که این رقم در آینده از محل صادرات گاز تسویه می‌شود.