۰
plusresetminus
تاریخ انتشارچهارشنبه ۲۷ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۱۶:۲۷
کد مطلب : ۵۹۵۹۲

از تحریمهای نفتی در دولت قبل تا افزایش تولید و صادرات در دولت یازدهم

هدف گذاری افزایش ظرفیت تولید تاحدود ۵ میلیون بشکه در روز و معاف شدن ایران در کاهش سهمیه بندی اوپک با رسیدن به صاردات تقریبا ۲.۵ میلیون بشکه ای در روز در کنار تلاشهای دولت یازدهم نشان داد که کشور ایران به دلیل موقعیت بی بدیل خود در اقتصاد انرژی جهانی، نباید و نمی تواند مانند جزیره ای از اقتصاد جهانی دور بماند، نکته ای که توسط جامعه جهانی به درستی فهمیده شد.
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، دوران تحریم آثار ناگواری بر سرمایه گذاری، تولید و فروش نفت ایران داشت. ابتدا شرکتهای بزرگ نفتی از سرمایه گذاری در میادین نفتی ایران انصراف دادند و بدین ترتیب محدودیت های مالی و فناوری مانع از توسعه میادین نفتی و جلوگیری از افت تولید نفت ایران شدند. سپس تحریم ها فروش نفت ایران را هدف گرفتند. در نتیجه سهم ایران در بازار نفت رو به کاهش گذاشت. در این مدت عراق و عربستان سعودی این کاهش عرضه را در بازار جبران کردند. تحریم نفتی ایران فرصتی استثنایی برای رقبا به وجود آورد که انگیزه جبران عقب ماندگی های چندین ساله را داشتند و کوشیدد تا جایگاه ناصواب خود را در بازار نفت بازیابد. عربستان می کوشید تا همزمان با فشار آمریکا بر مشتریان نفت ایران برای کاهش واردات خود با تعهد به تامین نفت مورد نظر این خریداران آنها را به کاهش خرید از ایران تشویق کند. علیرغم اتخاذ سیاستهای گوناگون از سوی ایران در دور زدن تحریمها، که در کوتاه مدت موثر بوده اند، تحریم‎های اقتصادی علیه ایران آثار و پیامدهای منفی متعددی در روابط سیاسی و اقتصادی ایران برجای گذاشته بود. اما با روی کار آمدن دولت یازدهم با دستیابی به توافق هسته ای موقت ژنو در نوامبر 2014 ابتدا تحریمهای نفتی معلق و سپس در قالب برجام در ژانویه 2016 به شرح زیر لغو شدند. جامعه جهانی و لغو تحریمهای نفتی ایران  ایالات متحده آمریکا طبق ضمیمه شماره ۵ (برنامه اجرای برجام)، متعهد شده است اعمال کلیه تحریمهای مرتبط هسته ای به نحو مذکور در بخشهای ۱-۴ تا ۹-  ۴ زیر را متوقف کند، و اقدام قانونی مقتضی برای لغو یا اصلاح آنها را پیگیری کند، و فرامین اجرایی شماره ۱۳۵۷۴، ۱۳۵۹۰، ۱۳۶۲۲، ۱۳۶۴۵ و بخشهای فرمان اجرایی شماره ۱۳۶۲۸ را لغو دهد. بر این اساس کلیه تحریمهای مرتبط با خدمات وابسته از جمله در بخشهای نفت، گاز و پتروشیمی لغو شده است. در نتیجه عملا هیچ تحریمی در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی، چه در مورد صادرات و واردات و عقد قرارداد و بیمه، و چه در مورد مسایل بانکی و مالی باقی نمانده و کلیه تحریمها لغو شده اند. این تحریمها عبارتند از: 1-تدابیر بانکی و مالی، 2- بیمه، 3-بخشهای نفت، گاز و پتروشیمی، 4-کشتیرانی، کشتی سازی و بنادر، 5-طلا و سایر فلزات گرانبها،6-نرم افزار و فلزات،7-بخش خودروسازی، 8-فهرستها و سایر فهرستهای تحریمی، 9- اقدامات مرتبط با منع اشاعه تسلیحات هسته ای،10-سایر تدابیر مرتبط با تجارت از جمله لغو تحریم فروش هواپیماهای تجاری یا مسافربری و قطعات و خدمات مربوط به ایران از سوی امریکا اجرایی می‌شود و مجوز صادرات فرش و مواد غذایی از جمله پسته و خاویار از مبدا ایران به امریکا صادر می‌شود. رفع تحریم توسط آمریکا در  بخشهای نفت، گاز و پتروشیمی ایران عبارتند از: 1-تلاشها برای کاهش فروش نفت ایران شامل محدودیتها بر مقدار فروش نفت خام ایران و کشورهایی که می توانند نفت خام ایران را بخرند؛  2– تحریم سرمایه گذاری، شامل مشارکت در سرمایه گذاریهای مشترک، کالاها، خدمات، اطلاعات، فناوری و دانش و کمک فنی برای بخشهای نفت، گاز و پتروشیمی 3– تحریم خرید، تحصیل، فروش، حمل و نقل، یا بازاریابی نفت، فرآورده های پتروشیمی و گاز طبیعی از ایران 4– تحریم صادرات، فروش یا عرضه فرآورده های نفتی تصفیه شده و فرآورده های پتروشیمی به ایران 5-تحریم معامله با بخش انرژی ایران شامل معامله با شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی نفتکش ایران، شرکت بازرگانی نفت ایران (نیکو)، شرکت ملی نفتکش ایران 6– تحریم خدمات وابسته برای هریک از دسته تحریمهای فوق آثار و پیامدهای رفع تحریم توسط آمریکا در  بخشهای انرژی و پتروشیمی عبارتند از: اشخاصی که جزئی از بخش انرژِی ایران باشند؛ یا خرید، تحصیل، فروش، حمل و نقل، یا بازاریابی نفت و فرآورده های نفتی (شامل فرآورده های پالایش شده نفتی)، فرآورده های پتروشیمی، یا گاز طبیعی (شامل گاز طبیعی مایع) به یا از ایران؛ ارائه کمک، سرمایه گذاری (از جمله از طریق مشارکت)، کالا، خدمات (شامل خدمات مالی)، و فناوری که می تواند در رابطه با بخش انرژی ایران یا توسعه منابع نفتی آن یا تولید داخلی فرآورده های نفتی پالایش شده و فرآورده های پتروشیمی مورد استفاده قرار گیرند؛ یا فعالیت در بخش انرژی ایران شامل شرکت ملی نفت ایران، شرکت بازرگانی نفتیران (نیکو) و شرکت ملی نفت کش ایران.   همچنین بر اساس ابلاغیه اتحادیه اروپایی، این اتحادیه و دولتهای عضو آن متعهد می شوند مطابق با پیوست شماره ۵۵ (برنامه اجرا)، کلیه مفاد آئین نامه اجرایی شماره 2012/267 شورای اتحادیه اروپایی را با اصلاحات بعدی، که همه تحریمها یا اقدامات محدودکننده مذکور در بخشهای زیر را اجرایی می کنند، و کلیه مفاد تصمیم ۲۰۱۰/۴۱۳/CFSP شورای اتحادیه اروپایی را، با اصلاحات بعدی لغو و قوانین اجرایی ملی را نیز لغو یا حسب نیاز اصلاح کنند. بر این اساس، در بند 99 ابلاغیه لغو تحریمهای ایران توسط اتحادیه اروپایی نیز در فهرست اشخاص حقیقی، حقوقی یا نهادهای ایرانی که به دلیل تحریمها مشمول توقیف دارایی و ممنوعیت صدور روادید شده بودند، کلیه تحریم های مرتبط با بخش های نفت، گاز و پتروشیمی، چه در مورد نهادها و چه در مورد افراد مختلف لغو شده است. 1-تدابیر مربوط به امور مالی، بانکی و بیمه، 2- بخشهای نفت، گاز و پتروشیمی، 3- بخش های کشتیرانی، کشتی سازی و حمل و نقل، 4- طلا، سایر فلزات گرانبها، اسکناس و سکه،ذ 5- تدابیر مرتبط با اشاعه هسته ای، 6- فلزات، 7- نرم افزار، 8- تسلیحات، 9- فهرست اشخاص حقیقی، حقوقی یا نهادهای ایرانی (توقیف دارایی و ممنوعیت صدور روادید)، 10 سایر مقررات. تحریمهایی که در بخشهای نفت، گاز و پتروشیمی توسط اتحادیه اروپایی لغو شده اند عبارتند از: 1– تحریمهای مربوط به واردات نفت و گاز از ایران 2– تحریمهای مربوط به واردات فرآورده های پتروشیمی ایران 3– تحریمهای مربوط به صادرات تجهیزات کلیدی بخشهای نفت، گاز و پتروشیمی 4-تحریمهای مربوط به سرمایه گذاری در بخشهای نفت، گاز و پتروشیمی 5-تحریمها مرتبط با خدمات وابسته برای هر یک از گروههای فوق. آثار رفع تحریمهای اقتصادی و مالی اتحادیه اروپایی در بخشهای نفت، گاز و پتروشیمی عبارتند از: 1-واردات، خرید، سوآپ یا حمل و نقل نفت خام، فرآورده های نفتی، گاز طبیعی یا فرآورده های پتروشیمی ایران و تامین تسهیلات اعتباری مربوطه، 2-فروش، عرضه یا نقل و انتقال تجهیزات یا فناوری، کمک فنی و آموزش مورد استفاده در بخشهای نفت، گاز و صنایع پتروشیمی در ایران، مشتمل بر اکتشاف، تولید و پالایش نفت و گاز طبیعی، از جمله مایع سازی گاز طبیعی، به هر شخص ایرانی در داخل یا خارج ایران یا برای استفاده در ایران، 3– اعطای هرگونه وام یا تسهیلات اعتباری به هر شخص ایرانی که در بخش های نفت، گاز و پتروشیمی در داخل ایران یا خارج از ایران فعالیت می کنند و همچنین سرمایه گذاری در این صنعت و یا سرمایه گذاری مشترک با آنها.   سخن پایانی بی شک اگر تلاش دولت تدبیر و امید در دستیابی به توافق هسته ای نبود هم اکنون صادرات نفت کشور با توجه به تمدید استثنا سازی کشورها وارد کننده به مدت شش ماه به دویست هزار بشکه در روز می رسید و شرایطی همچون ونزوئلا را باید می گذراند. تلاشهای دولت یازدهم در سایه برجام منجر به آزادسازی دلارهای نفتی بلوکه شده، تجهیزات توقیف شده صنعت نفت و تسریع در راه اندازی فازهای پنجگانه پارس جنوبی و افتتاح پالایشگاه بنزین ستاره خلیج فارس بندرعباس خود را نشان داد. هدف گذاری افزایش ظرفیت تولید تاحدود 5 میلیون بشکه در روز (هم اکنون 4 میلیون بشکه در روز) و معاف شدن ایران در کاهش سهمیه بندی اوپک با رسیدن به صاردات تقریبا 2.5 میلیون بشکه ای در روز در کنار تلاشهای دولت یازدهم نشان داد که کشور ایران به دلیل موقعیت بی بدیل خود در اقتصاد انرژی جهانی، نباید و نمی تواند مانند جزیره ای از اقتصاد جهانی دور  بماند، نکته ای که توسط جامعه جهانی به درستی فهمیده شد. فاتیما رضایی/نفت ما
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی


اکسیداسیون کاتالیزوری، روشی در حال تکامل جهت گوگرد زدایی
ساسان طالب نژاد/دکتری مهندسی شیمی و کارشناس توسعه کسب و کار در حوزه پتروشیمی و‌پالایش
پتروشیمی صنعت بی سردار!
عبدالرسول دشتی