المانیتور:چرا علی لاریجانی می تواند جای خالی آیت الله هاشمی را پر کند؟

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، المانیتورمی نویسد:«هشتم ژانویه اعلام خبر درگذشت ناگهانی آیت الله هاشمی توازن قوا در سطوح بالای نظام سیاسی در ایران را تغییر داد. آیت الله هاشمی نفوذ زیادی در میان اصلاح طلبان و بخش عمده ای از محافظه کاران داشت. او در سالیان اخیر به سیاستمداری میانه رو و مستقل و مخالف تندروها تبدیل شده بود. پیش از شکست در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۵ میلادی در مقابل احمدی نژاد، او به عنوان سیاستمداری محافظه کار دیده می شد با این حال، پس از انتخابات آن سال ایت الله هاشمی فاصله گرفتن خود از محافظه کاران را آغاز کرد و در جریان انتخابات ۲۰۰۹ میلادی و رویدادهای پس از آن به محبوب ترین چهره در میان اصلاح طلبان تبدیل شد. او در خطبه های نماز جمعه در تاریخ ۱۷ جولای ۲۰۰۹ میلادی درباره انتخابات و حوادث پس از آن سخن گفت. او اعتراضات را محکوم نکرد و از وجود یک مشکل سخن گفت که باید حل شود. او باور داشت که اعتماد مردم در روند شمارش آرا خدشه دار شده است. این موضع با انتقاد شدید از سوی محافظه کاران مواجه شد. آنان خواستار حذف سیاسی ایت الله هاشمی شدند. آخرین گام آنان در رقابت انتخاباتی سال ۲۰۱۳ میلادی بود. او در انتخابات مجلس خبرگان در نهایت بر سر کسب کرسی ریاست آن مجلس به آیت الله یزدی باخت. آیت الله هاشمی اما نقش مهمی در دور کردن تندروها از دستیابی به قدرت کامل و در متقاعد کردن اصلاح طلبان برای حمایت از روحانی ایفا کرد اقدامات او سبب شدند تا محافظه کاران نتوانند پشت سر نامزد واحدی جمع شوند». المانیتور در ادامه اشاره می کند که در میان چهره های کنونی سیاسی ایران علی لاریجانی رییس مجلس شبیه ترین فرد به ایت الله هاشمی است و به طور خاص همانند او در درصدد مهار کردن تندروها بوده است. المانیتور در این باره می نویسد:«اگرچه لاریجانی از نفوذ و محبوبیت مشابه ایت الله هاشمی در میان اصلاح طلبان برخوردار نیست با این حال، موضع ملایم تر او در مقایسه با دیگر محافظه کاران سبب شده تا احترام اصلاح طلبان را نیز به نفع خود برانگیزد». المانیتور در ادامه با اشاره به کارنامه سیاسی لاریجانی می نویسد:«لاریجانی در سال ۲۰۰۵ میلادی به مقام ریاست شورای عالی امنیت ملی رسید اما در اکتبر سال ۲۰۰۷ میلادی به دلیل منازعه با احمدی نژاد رییس جمهوری وقت از مقام خود استعفا داد او در مه سال ۲۰۰۸ میلادی به عنوان رییس مجلس انتخاب شد. در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۹ میلادی او نیز مانند ایت الله هاشمی از تندروها فاصله گرفت. او از پلیس خواست تا به خواست مردم توجه کند و حق ازادی بیان و عقاید را در نظر گیرد اگرچه او از معترضان به نتیجه انتخابات خواست تا حساب خود را از اغتشاشگران جدا کنند. در زمان ریاست او بر مجلس کمیته تحقیق درباره حمله به دانشگاه تهران در جریان اعتراضات برگزار شد اقدامی که انتقاد نمایندگان محافظه کار را موجب شد. در سال ۲۰۱۲ میلادی، لاریجانی بار دیگر به ریاست مجلس رسید و بیش از گذشته از احمدی نژاد و تندروها فاصله گرفت. او در آن زمان به شدت از سیاست های احمدی نژاد انتقاد کرد و این سیاست ها را اقداماتی «غیر قانونی» خواند. این موضوع سبب شد تا افرادی که گفته می شد از طرفداران احمدی نژاد بودند در فوریه سال ۲۰۱۲ میلادی به لاریجانی در قم حمله کرده با سنگ و کفش او را هدف قرار دهند. مخالفت لاریجانی با تندروها در زمان به قدرت رسیدن روحانی در سال ۲۰۱۳ میلادی نیز ادامه یافت. با ریاست جمهوری روحانی و تعامل لاریجانی با او رابطه قوه مجریه و مقننه بهبود یافت. لاریجانی از برجام حمایت کرد که اقدامی دقیقا در نقطه مقابل تصمیم محافظه کاران مخالف توافق هسته ای بود. در فوریه سال ۲۰۱۶ میلادی، در انتخابات پارلمانی او خود را به عنوان نامزد مستقل معرفی کرد که نشان می داد طیفی از محافظه کاران دیگر نمی خواستند او را در اردوگاه خود داشته باشند. اصلاح طلبان نیز محتاطانه از این موضوع استقبال کردند. لاریجانی پس از آن که کرسی ریاست مجلس را از آن خود کرد از سوی روحانی و میانه روها مورد استقبال قرار گرفت. در طول ده سال گذشته، لاریجانی به طور مداوم تلاش کرده تا با تمام جناح ها تعامل داشته باشد. او نفوذ زیادی در میان اعضای سپاه دارد و مقام عالی رهبری نیز به او اعتماد دارند. لاریجانی در میان روحانیون سنتی نیز محبوب است. در همین حال او رابطه خوبی نیز با روحانی و اعضای کابینه او دارد. در نتیجه، او از سیاستمداری محافظه کار به سیاستمداری میانه رو تبدیل شده است». المانیتور اشاره می کند که پس از درگذشت آیت الله هاشمی گزینه های دیگری چون سید حسن خمینی، علی اکبر ناطق نوری و حسن روحانی به عنوان افرادی مطرح شدند که شاید بتواند خلاء ایجاد شده پس از درگذشت آیت الله هاشمی را پر کنند و نقشی مشابه نقش او را ایفا کنند. المانیتور اما اشاره می کند واقعیت آن است که هیچ یک از افراد مذکور نفوذ بالای ایت الله هاشمی را ندارند. این سایت می نویسد:«آنان در میان محافظه کاران محبوب نیستند و برخلاف ایت الله هاشمی که به مقام عالی رهبری نزدیک بودند از چنین جایگاهی برخوردار نیستند. آنان هم چنین نفوذ مشابه ایت الله هاشمی را در میان سپاهی ها نیز ندارند. آنان تنها صاحب نفوذ در میان اصلاح طلبان بوده اند. سید حسن خمینی در فوریه سال ۲۰۱۶ میلادی رد صلاحیت شد و از شرکت در رقابت انتخابات مجلس خبرگان بازماند. هم چنین، او نتوانست جانشین ایت الله هاشمی در دانشگاه آزاد شود و مقام عالی رهبری، علی اکبر ولایتی مشاور شان در امور سیاست خارجی را در مقام ریاست هیات موسس دانشگاه ازاد منصوب کردند. ناطق نوری نیز سال هاست که از سیاست به دور بوده و فاقد نقش بسیار مهمی در عرصه سیاست ایران است. او در میان اصلاح طلبان و محافظه کاران نفوذ بالایی ندارد وبارها گفته که قصد بازگشت به سیاست را ندارد. هم چنین، محافظه کاران و سپاه بارها مخالفت خود را با روحانی و سیاست های او نیز ابراز کرده اند. بسیاری از تندروها نیز می کوشند تا از نامزدی دوباره روحانی در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو خودداری بعمل آورند». المانیتور می افزاید:«لاریجانی اما موقعیت متفاوتی دارد. او نقش مهمی در سیاست ایران در یک دهه گذشته ایفا کرده است اگرچه ضعف هایی نیز داشته است. او فاقد محبوبیت در میان طیف گسترده ای از مردم از جمله در میان اصلاح طلبان است اگرچه به نظر می رسد اصلاح طلبان و میانه رو ها برای رسیدن به اهداف شان نیازمند او هستند. برخی از اصلاح طلبان خواستار تشکیل شورایی با حضور لاریجانی، روجانی،سید حسن خمینی و ناطق نوری برای پر کردن کردن خلاء ناشی از فقدان ایت الله هاشمی بوده اند. اگرچه به نظر می رسد او بهترین گزینه برای جایگزینی نقش ایت الله هاشمی است با این حال تنها گذر زمان مشخص خواهد کرد که آیا این نقش به او محول خواهد شد یا خیر. منبع : روزنو