مروری بر صنعت نفت در سال های ۱۳۷۶تا ۱۳۸۴

به گزارش نفت ما،حجم ذخایر قابل برداشت نفت کشور در این دوره بیش از ۴۲ میلیارد بشکه افزایش یافت.
در سال های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۳ فعالیت های اکتشافی نفت خام و گاز طبیعی شامل فعالیت های زمین شناسی، ژئوفیزیک و حفاری اکتشافی- توصیفی، درگستره ای به میزان ۷۳۰ هزار کیلومتر مربع در خشکی و ۱۹۵ هزار کیلومترمربع در دریا انجام شده است که نتایج آن دراین دوره هشت ساله منجر به کشف حدود ۹۴ میلیارد بشکه نفت خام، مایعات و میعانات گازی درجای اولیه و بالغ بر ۲.۸۸ تریلیون متر مکعب گاز طبیعی درجای اولیه شد.
در نتیجه فعالیت های اکتشافی انجام شده، مجموع ذخایر قابل استحصال نفت خام و میعانات گازی کشور از ۹۶ میلیارد بشکه در سال ۱۳۷۶ به ۱۳۷ میلیارد و ۴۹۰ میلیون بشکه در ابتدای سال ۱۳۸۴ رسید که حاکی از افزایش بیش از ۴۲ میلیارد بشکه ای است.
مجموع ذخایر گازی کشور نیز در ابتدای سال ۱۳۸۴ نیز به ۲۶ تریلیون و ۷۴۰ میلیارد متر مکعب رسیده بود.
بر پایه این گزارش، در پایان دوره وزارت هشت ساله زنگنه در وزارت نفت، زمان پایان ذخایر قابل استحصال کشور در صورت کشف نشدن ذخایر جدید و برداشت سالانه (معادل سال ۱۳۸۳) برای نفت خام و میعانات گازی حدود ۸۷ سال و برای گاز ۱۷۹ سال پیش بینی شده بود.
میزان ذخایر هیدروکربوری کشور در آغاز سال ۱۳۸۴ با تبدیل ذخایر گازی به معادل نفت خام از نظر ارزش حرارتی حدود ۳۰۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون بشکه برآورد شده است.
میزان ثروت ملی کشور از ذخایر هیدروکربوری در ابتدای سال ۱۳۸۴ با درنظر گرفتن قیمت ۳۵ دلار برای هر بشکه نفت، مایعات و میعانات گازی و چهار سنت برای هر متر مکعب گاز طبیعی، معادل ۵.۸۸ تریلیون دلار پیش بینی شده بود.
با توجه به فعالیت های اکتشافی انجام شده در سال های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۳ زمینه اکتشاف هرچه بیشتر منابع نفتی و گازی به ویژه در خلیج فارس و دریای خزر فراهم شد و در این دوران رکوردهای جدیدی در عرصه اکتشاف نفت و گاز و افزایش حجم هیدروکربوری کشور به ثبت رسید.
ایران با دارا بودن مزیت نسبی در بخش گاز از سال های دور به فکر توسعه این صنعت و افزایش سهم گاز در سبد سوخت کشور بود که این موضوع در دوران وزارت مهندس زنگنه با رشدی چشمگیر از ۳۷ درصد به بیش از ۵۷ درصد افزایش یافت.
بهره گیری هرچه بیشتر از منابع گاز طبیعی و افزایش سهم آن در سبد مصرفی حامل های انرژی از طریق توسعه ظرفیت تولید، گسترش شبکه های انتقال و گازرسانی، موضوع مهمی است که سیاست انرژی کشور در بخش گاز بر مبنای آن شکل گرفت و بر همین اساس اقدام های زیربنایی نیز از سال های دور انجام شده است.
بخشی از این فعالیت ها که افزایش سهم گازطبیعی در سبد مصرف انرژی از جمله آنهاست نیز به دوره ای هشت ساله و به مقطع زمانی ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۳ باز می گردد.
در این بازه زمانی سهم حامل انرژی گاز در سبد مصرف انرژی کشور، روندی افزایشی داشته است به گونه ای که از ۳۷ درصد در پایان سال ۱۳۷۵ به بیش از ۵۷ درصد در پایان سال ۱۳۸۳ رسید.
در سال های ۱۳۷۷، ۱۳۷۸، ۱۳۷۹ و ۱۳۸۰، سهم گاز در سبد مصرف انرژی کشور به ترتیب ۴۰.۴ درصد، ۴۲.۲ درصد، ۴۴ درصد و ۴۶ درصد بوده است و این سهم تا سال ۱۳۸۳ هفت درصد افزایش یافت.
در فاصله زمانی سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۱ رشد چهار درصدی در افزایش سهم گاز در سبد مصرف انرژی کشور ایجاد شد و این سهم را به ۵۰ درصد ارتقا داد.
با توجه به سیاست های کلان بخش انرژی کشور در ایجاد افزایش سهم گاز، سهم این حامل انرژی نیز به ۵۴ درصد در سال ۱۳۸۲ و ۵۷ درصد در سال ۱۳۸۳ رسید.
این رشد مصرف گاز در سبد سوخت کشور هنگامی جالب توجه است که بدانیم در هشت سال گذشته (۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲) سهم گاز در سبد سوخت با حدود ۸ درصد رشد به مرز ۶۵ درصد رسیده است.