بحران بزرگ تامین گاز کشور در١٠ سال آینده

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ،عمده گاز تولیدی در بخش خانگی مصرف می شود در فصل سرما بین ٦٠ تا ٨٠ درصد گاز تولیدی در بخش خانگی مصرف می شود، ٥ سال پیش مصرف گاز کشور حدود ٥٠٠ میلیون متر مکعب در سال بود، مصرف گاز خانگی ایران با رشد عجیب و کم نظیری در جهان هر سال رو به افزایش است . در فصل تابستان نیز مصرف گاز بسیار شدید است البته بصورت غیر مستقیم،، حدود ٤٥٠ میلیون مکعب گاز در نیروگاه ها جهت تولید برق مصرف می شود که برق تولیدی در سیستم سرمایشی خصوصا کولرهای گازی مصرف می شود.بخش زیادی از گاز تولیدی به نیروگاه های حرارتی بابهره وری ٣٥ درصد تحویل می شود و این بدان مفهوم است که بخش عمده گاز تولیدی در نیروگاه ها هدر می رود. چنانچه قیمت گاز تحویلی به نیروگاه ها همانند شرکتهای پتروشیمی بر پایه قیمت های جهانی تعیین شود قیمت تمام شده هر کیلو وات ساعت بالغ بر ٢٠٠ تومان خواهد شد. وزارت نفت، گاز را به قیمت حدود ١٣٠ تومان بر مترمکعب به نیروگاه ها می فروشد اما به سختی قادر است بخشی از قیمت فروش را دریافت نماید چرا که وزارت نیرو، برق را به قیمت اندک به مصرف کنندگان خانگی می فروشد و این چرخه معیوب و پر هزینه همچون گلوله برفی در سرازیری هر سال رو به افزایش است. مردم گاز زیادی در خانه ها مصرف می کنند چون گاز ارزان است و با گاز ارزان فرهنگ مصرف گرایی و اصراف طی سالهای گذشته در بین مردم جا افتاده و نهادینه شده است. مردم در اوج سرمای زمستان در خانه ها لباس تابستانی می پوشند و دمای خانه ها را به حدی افزایش می دهند که مجبور می شوند پنجره ها را برای خنک کردن خانه باز کنند در حالی که در کشورهای توسعه یافته و مترقی در مصرف انرژی بصورت جدی صرفه جویی می کنند و زمستان ها در خانه ها لباس گرم می پوشند اما ملت ما برعکس کشورهای مترقی عمل می کنند.! میزان اصراف گاز در فصل سرما حدود ٤٠ درصد است یعنی از حدود ٦٠٠ میلیون متر مکعب گاز مصرفی روزانه حدود ٢٤٠ میلیون متر مکعب ان در خانه ها هدر می رود که ارزش ان در ماه برابر ٢ هزار میلیارد تومان است. مردم به اشتباه تصور می کنند گاز برای همیشه موجود است در حالی که این توهمی دروغین و خسارت بار بیش نیست طی ٥ تا ٧ سال اینده ،تولید گاز میدان پارس جنوبی روند نزولی را اغاز و طی ١٢ تا ١٥ سال آینده میزان تولید میدان گازی پارس جنوبی ٤٠ تا ٥٠ درصد کاهش خواهد یافت و طی ٢٠ سال اینده تولید این میدان به حدود ٣٠٠ میلیون متر مکعب در سال خواهد رسید دولت و ملت در 10 تا ٢٠ سال اینده با این واقعیت چگونه مواجه خواهند شد چگونه می توان فرهنگ اصراف و وابستگی به مصرف گاز را که طی سال های گذشته نشر داده ایم به یکباره اصلاح نمود؟! آیا در آن زمان با بحران مواجه نخواهیم شد؟ وزارت نفت برای ایجاد تاخیر در افت تولید میدان گازی پارس جنوبی بین ٣٠ تا ٥٠ میلیارد دلار هزینه نماید اما وزارت نفت چنین درامدی ندارد .با سپردن بار سنگین تامین یارانه ها به وزارت نفت و عدم پرداخت مطالبات وزارت نفت از وزارت نیرو و قیمت یارانه های گاز تحویلی به مصارف خانگی و نیروگاه ها توانی برای وزارت نفت برای سرمایه گذاری های ضروری و اساسی که لازمه استمرار بیشتر تولید و کاهش سرعت افت مخزن است، باقی نمانده است. چنانچه بجای پرداخت ماهیانه حداقل 3000 میلیارد تومان یارانه انرژی سالانه چند صد میلیارد تومان صرف فرهنگ سازی مصرف عاقلانه و منطقی انرژی در مصارف خانگی می شداز تولید سالانه ٢٥٠ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در ایران که حدود ١٠ تا ١٢ میلیارد متر مکعب ان یعنی حدود ٤ درصد در پتروشیمی ها مصرف می شود و این درحالی است که کل مصرف پتروشیمی ها حدود ده درصد گازی است که در مصارف خانگی و نیروگاه ها اتلاف شده و به هدر می رود. ای کاش حساسیتی که روی خوراک اندک پتروشیمی ها وجود دارد بر روی اتلاف بی رویه و لجام گسیخته گاز در مصارف خانگی و نیروگاهی نیز وجود داشت تا شرکت های پتروشیمی که اکنون با آمار صادرات بالا ، تامین کننده ارز مورد نیاز کشور هستند و بخشی از تامین کنندگان اشتغال مستقیم و غیر مستقیم کشور نیز محسوب می شوند که پشتوانه اقتصاد ملی و ارتقا دهندهGDPکشور و بهترین مشتری وزارت نفت در این حوزه می باشند با شرایط یکسان خوراک خود را دریافت می کردند . مسابقه ویرانگر ایران و قطر در برداشت سریع از ذخایر ارزشمند میدان گازی پارس جنوبی در واقع تاراج سرمایه نسل های آینده است و در تضاد با منافع بلند مدت دو کشور و در راستای تهی دست کردن کشورهای منطقه و منافع بلند مدت قدرت های برنامه ریز و زیاده خواه جهانی است. انعقاد تفاهمنامه مدیریت و برنامه ریزی تولید میدان بزرگ پارس جنوبی ضرورتی فوری و اجتناب ناپذیر است.نگارنده معتقد است چنانچه به چند توصیه علمی و فنی فوق کم توجهی شود و اگر مصرف لجام گسیخته و خسارت بار گاز در مصارف خانگی و نیروگاه ها کنترل نشود و دستگاه های مربوطه برای کاهش مصرف گاز در کشور برنامه ریزی، فرهنگ سازی ، اصلاحات ساختاری و تغییر الگوهای مصرف را انجام ندهند و تفاهمنامه برنامه ریزی و مدیریت تولید گاز پارس جنوبی بین ایران و قطر طی این مدت منعقد و اجرایی نشود پیش بینی می شود که در ١٠ سال آینده خسارت های جبران ناپذیر و سهمگین این کم توجهی را به عینه و با حسرت و اندوه شدید ناظر خواهیم بود. منبع: روزنو