۰
۱
plusresetminus
تاریخ انتشارشنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۵ - ۱۱:۲۳
کد مطلب : ۵۱۸۷۸
عربستان با نفت ایران از روسیه انتقام می گیرد

بازی هایی با بوی نفت خاور میانه

نازنین (سمیه) مقدم
کاهش سطح تولید،آخرین راهکار تنظیم بازار نفت به شکل مسالمت آمیز که اعضا اوپک را دور یک میز گرد آورد و روسیه را به پای میز مذاکره کشانید تا با همراهی این تولید کننده بزرگ نفتی غیر اوپکی تاریخ بار دیگر تکرار شود و اوپکیها که بار اصلی مسئولیت کاهش تولید را بر گردن گرفته اند در کوتاه مدت قیمت بازار نفت را تنظیم کنند. اینبار ایران از این کاهش تولید مستثنی شد و قرار شد ایران بی انکه نقشی در این کاهش سطح تولید داشته باشد تولید خود را افزایش دهد این تولید که روزانه تا سقف ۹۰ هزار بشکه است ، قرار است تا زمانی که ایران به سطح تولید به پیش از تحریم برسد ادامه یابد.
بازی هایی با بوی نفت خاور میانه
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، که به گفته زنگنه تا یک سال هیچ محدودیتی برای این تولید مقرر نشده است. در حالی این استثنا شدن آنهم با افزایش تولید موجی از خوشحالی را در ایران ایجاد کرده کارشناسان را از سیاستهای پشت پرده نگران کرده است. آنها معتقدند این موضوع زنگ خطری برای حضور ایران در معادلات منطقه ای و فرا منطقه ای است.   وضعیت اقتصادی کشور های اوپک در شرایط کنونی سه کشور دیگر نیز همانند ایران از کاهش تولید مستثنی شده اند؛لیبی،نیجریه و عراق. اما عراق جزو بازیکنان اصلی خاور میانه نیست. به نظر می رسد جنگ نیابتی این کشور به نمایندگی از سایر کشور های جهان با داعش که به وضعیت اقتصادی نا بسامان این کشور دامن زده و عامل اصلی استثنا شدن این کشوراز کاهش سطح تولید نفت در نشست اخیر اوپک است. مهرداد عمادی مشاور عالی اقتصادی انگلیس در اتحادیه اروپایی در گفتگویی به "نفت ما" می گوید: عراق کشور ورشکسته ای است  که  اقتصادش به دلیل جنگ با داعش و  بی انضباطی و فساد شدید سیاسی – اقتصادی  که در بازه 2011 تا 2013 موجب سوئ استفاده های کلان مالی شد، فلج شده  به گونه ای که اگر این کشور تولید خود را به کمتر از4/5 میلیون بشکه در روز برساند نخواهد توانست هزینه های جاری  کشور را تامین کند؛ شاهد این موضوع صدور  اوراق قرضه به سرمایه گذاران و شرکت های بزرگ بین المللی برای باز پرداخت سرمایه  آنهاست.   در این بین ایران که خود را به دلیل تحریم ها مستحق مبرا شدن از کاهش سطح تولید می دانست وضعیتی به مراتب بهتر از عراق و لیبی و نیجریه دارد گرچه کاهش قیمت نفت از 135 دلار به زیر 50 دلار مشکلات مالی بسیاری را برای دولت این کشور فراهم ساخته  اما تک محصوله نبودن اقتصاد در ایران،  در زمان تحریم و شوک کاهش قیمت نفت مانع از رکود اقتصادی  آن به نسبت سایر کشور های تولید کننده نفت چون عراق و ونزوئلا شد.مهرداد عمادی معتقد است بدنه بزرگ دولتی ایران که تلاشهای چابک سازی سازمانی را دولت کنونی بی نتیجه  کرده عاملی به مراتب نگران کننده تر از شوک کاهش قیمت نفت است چرا که بزرگ شدن بدنه دولتی از شفافیت اقتصادی کاسته و موجب گسترش فساد و رانت می شود. با این همه حرکت به سمت مدیریت های کارشناسانه اقتصادی در سال های اخیر موجب شده است که ایران در بازه های بحران، کمتر از کشوری چون عراق متضرر شود. عربستان به عنوان بزرگترین  تولید کننده نفت اوپک و رقیب دیرینه ایران،وضعیتی به مراتب بهتر از  ایران و عراق دارد این کشور با ذخیره ارزی 500 میلیارد دلاری خود و بعد از مصرف 190 میلیارد دلار از ان در چند سال اخیر به دلیل کاهش قیمت نفت، بی تردید  بهتر از ایران می تواند کاهش قیمتهای نفت را تحمل کند. با ین حال فشار مالی در این کشور تا جایی بوده که این کشور را واداشته که برای جبران کسری بودجه ناشی از کاهش قیمت بازار نفت برای اولین بار قسمتی از بودجه اقتصادی از محل  مالیات دریافتی از مردم جبران کند. بی تردید وضعیت مناسب اقتصادی عربستان بیانگر انضباط اقتصادی  به مراتب بهتر  این کشور نسبت به سایر تولید کنندگان نفت اوپک است. عمادی می گوید: با نگاهی به افق بودجه درون اوپک می توان دریافت انضباط مالی  در کشورها ی الجزایر و عربستان  به مراتب بیشتر از ایران و عراق  است به  این معنی که بحران موجود در عراق نشان می دهد که این کشور تا چه حد در مورد تامین انضباط  مدیریت سیاسی و اقتصادی ضعیف عمل کرده است که البته باید گفت که ایران نیز در ده سال اخیر کارنامه مثبتی نداشته و هنوز با همه تلاشهای دولت فعلی بی انضباطی مالی شدیدی در این کشور موجود است.   دلیل موافقت عربستان با استثنا شدن ایران سه سناریو برای این موضوع مطرح است؛ تغییر نگاه کاخ سفید به هم پیمان سیاسی خود در خاورمیانه و تغییر رویکرد امریکا به انرژی این منطقه است. عربستان به خوبی می داند که دیگر کارت برنده کاخ سفید در خاورمیانه نیست بنابراین  لازم است که قدرت خود را به گونه دیگری در حوزه سیاست بین الملل به نمایش بگذارد. از طرفی حضور ایران و روسیه به عنوان دو هم پیمان در جنگهای نیابتی سوریه و یمن ، با توجه به کاهش حمایت امریکا از عربستان  موجب شد که اینبار عربستان از حربه نفتی برای دست یابی به دست آورد های سیاسی در حوزه  منطقه ای و فرا منطقه ای بهره بگیرد. بنابراین به نظر می رسد همراهی عربستان برای مستثنی شدن ایران از بازی کاهش سطح تولید نفت تعامل در رقابت بوده باشد. و به نظر می رسد که بازی اخیر عربستان شبیه باج نفتی روسیه به عربستان است که عربستان در مورد ایران به کار گرفته است. پیشتر شیکاگو تریبون مدعی شده بود؛ کرملین با حربه نفت توانسته عربستان سعودی را به بی‌راهه کشانده و از این فرصت برای برنده شدن در زمین‌هایی مانند سوریه استفاده کند. موافقت روسیه با فریز نفتی پیشنهادی عربستان را در نخستین مرحله موجب افزایش قیمت نفت خام در بازارهای جهانی و تغییر پیش‌بینی‌های مالی شد که پس از این جنگ روانی شرکت های روسی اعلام کردند که حاضر نیستند از میزان تولید خود بکاهند. در این بین عربستان سعودی که به دلیل جنگ یمن پایگاه‌های بین‌المللی خود را از دست داده و افت قیمت نفت دست این کشور را در هزینه‌ها بسته ، با ولع زیادی به دنبال نقش‌آفرینی در همکاری میان اوپک و روسیه است و قول مساعد پوتین و وزیر نفتش را معتبر می‌پندارد در حالی‌که روسیه در یک چشم برهم‌زدن می‌تواند بخشی از تولید نفت عربستان که کاسته شود را جایگزین کرده و مشتریان این بخش را از آن خود کند. این خبر گزاری، روسیه را تنها تولید کننده نفت دانسته که قابلیت این جانشینی را دارد و به احتمال زیاد این کار را خواهد کرد. با این وجود، مشخص نیست پوتین برای اینکه بتواند از برگ سوری نفت در بازی با ریاض بهره بگیرد، چه سیاست تازه‌ای را در پیش خواهد گرفت و تا چه زمانی موفق خواهد شد سعودی‌ها را به امید سراب در صحرای سوریه بدواند. حال عربستان نیز سعی دارد با استفاده از برگ برنده ایران مانع از این تاخت و تاز روسیه  شود.   نگاه کاخ سفید به انرژی منطقه خاور میانه  مشاور عالی اقتصادی انگلیس در اتحادیه اروپا می گوید: پس از دهه 80 میلادی نگرش امریکا و دو کشور اروپایی  نسبت به خاور میانه تغییر کرد وآن تلاش برای  کاهش نیاز به انرژی خاور میانه  و یا قطع آن بود که به نظرفصل اجرای این سناریو فرا رسیده است. با توجه به افرادی که دونالد ترامپ رییس جمهور منتخب امریکا برای کابینه خود انتخاب کرده به وضوح می توان دریافت که امریکا در اندیشه کاهش توان قدرتهای منطقه ای است.  امریکا با کاستن از توان ؛ ترکیه به عنوان  هم پیمان  نظامی  و عربستان اقتصادی و سیاسی  درصدد است  که اتفاقات مهمی را در منطقه رقم زند.به گفته وی،  اگر آزاد سازی استفاده از منابع زغال سنگ و نفت شیلی درست باشد در سال های آینده بار دیگر امریکا به صادرکننده بزرگ  نفت مبدل خواهد شد  در نتیجه دیگر عربستان بازیکن اصلی منطقه نبوده و اعتبار این کشور در زرادخانه امریکا بسیار کاهش خواهد یافت  که  این خود یک دگرگونی بنیادی در منطقه به دنبال خواهد داشت  به این معنی که امریکا با تکیه بر تجربه مثبت خود در کشوری چون عربستان می تواند مانع از رشد سایر کشور ها از جمله ایران شود بنابراین به حاشیه رانده شدن عربستان از دیدگاه کاخ سفید  زنگ خطر بزرگی برای دیگر کشورها است. به نظر می رسد که رشته مصرف گرایی و در بند مصرف گرایی نگاه داشتن کشور های خاور میانه سر دراز دارد و هر دم از این باغ بری می رسد. تغییر نگرش قدر تهای بزرگ به خاور میانه نه تنها موجب شده آتش تنش های منطقه ای  به کندی خاموش شود بلکه  پای کشورهای دیگری به معادلات خاورمیانه باز خواهد شد که مسلحند بی تردید در این زمان زبان جنگ جای زبان  دیپلماسی را خواهدگرفت و  پیش بینی آینده سمت و سوی  انرژی خاور میانه را در هم خواهد تنید. مشاور عالی اقتصادی انگلیس در اتحادیه اروپایی تصریح می کند: پس از جنگ ایران و عراق فروش اسلحه به خاور میانه با یک جهش بزرگی رو برو شد. که این سوال را در پی دارد این اسلحه کجا مورد استفاده قرار خواهد گرفت؟ بی تردید این سلاح  ها قرار نیست به عنوان عامل بازدارنده جنگ یا مانور های نظامی کشور ها مورد استفاده قرار گیرد و تنش های منطقه ای را گسترده تر خواهد کرد اما باید دانست که جنگ های منطقه ای برنده و بازنده ندارد و در واقع هر دو بازنده خواهند شد چون هزینه گزافی خواهند پرداخت. وی می گوید: با نگاهی به سپرده ارزی کشور های عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس که چیزی معادل 2/5 تریلیون دلار است و ایران بزرگترین ذخایر گازی و چهارمین ذخایر نفتی را دارد. می توان دریافت مسابقه خرید اسلحه نشان می دهد سناریو های مختلفی برای آینده خاور میانه در اتاق های فکر در حال رقم خوردن است شاید  ادامه تنش و بحران های منطقه ای  بهترین شاهد این قضیه است بنابراین در این آشفته بازار تنها کاری که ایران می تواند انجام دهد این است که در این دام گرفتار نشود.عمادی معتقد است، فرخوانده شدن کشور هایی چون پاکستان به معادلات منطقه ان هم بصورت مسلح،  معادلات  و پیش بینی روند انرژی خاور میانه را پیچیده تر خواهد کرد. گفته می شود قرار است پاکستان تا 5 سال اینده چهارمین ذرات خانه بزرگ اتمی جهان را به خود اختصاص دهد.  اما آنچه درنشست اخیر اوپک از دیده ها پنهان مانده  اکتشاف میادین نفتی و گازی در  منطقه دریاچه وان ترکیه است که می تواند این کشور را وارد رقابتهای انرژی خاور میانه کند که به گفته کارشناسان زمین شناسی با ایران مشترکند. از این رو  ترکیه نیز برای این که از قافله عقب نماند با توسعه قلمرو خود قصد دارد قدرت نمایی کند. سه سناریو برای قدرت یابی این کشور در حوزه انرژی  منطقه قابل پیش بینی است: حیاط خلوتی به نام سوریه و شمال شرق موصل و نیز اکتشاف و بهره برداری از میادین نفت و گاز وان. به نظر میرسد که سال ها زمان خواهد برد که اقتصاد از سیاست در خاور میانه جدا شود چرا که موضع گیری های سیاسی همواره در تعامل کشور های این منطقه موجب شده که منافع اقتصادی به حاشیه رانده شود که این موضوع نیز دستاویز خوبی برای کشور هایی است که می خواهند از آب گل آلود منطقه ماهی بگیرند.
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی


امیر
باسلام
"زرادخانه" درست است نه "ذرات خانه"!
اکسیداسیون کاتالیزوری، روشی در حال تکامل جهت گوگرد زدایی
ساسان طالب نژاد/دکتری مهندسی شیمی و کارشناس توسعه کسب و کار در حوزه پتروشیمی و‌پالایش
پتروشیمی صنعت بی سردار!
عبدالرسول دشتی