فرآیند صدور گواهی کیفیت در انجمن نفت ایران آغاز می شود

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ،بحث حمایت از ساخت داخل با مطرح شدن طرح بومی سازی ١٠ گروه کالاها و تجهیزات پرمصرف صنعت نفت و پیگیری مجدانه آن از سوی وزارت نفت، ابعاد تازه‎تری یافته است؛ طرحی که علاوه بر افزایش اتکای صنعت نفت به سازندگان داخلی، گام را فراتر نهاده و با هدف‎گذاری اعطای گواهینامه کیفیت به سازندگان ممتاز، در پی اعتماد سازی به توانمندی‌های داخلی در ابعاد ملی و حتی بین‌المللی برآمده است. بر اساس اعلام وزارت نفت، در آینده ای نه چندان دور تنها سازندگانی می توانند طرف قرارداد این وزارتخانه شوند که موفق به کسب گواهینامه کیفیت شده باشند و این امر، اهمیت دریافت گواهینامه را دوچندان می کند. مهدی میرمعزی، رئیس هیئت مدیره انجمن نفت ایران به عنوان مرجع صادرکننده گواهینامه کیفیت سازندگان داخلی در این باره بیشتر توضیح می دهد و می گوید: «با ایجاد ساختار مرتبط در انجمن نفت که امیدواریم تا پایان سال عملیاتی شود، امکان ارائه تقاضای دریافت گواهی کیفیت از سوی سازندگان فراهم می شود». این گفتگو با توجه به تغییرات اخیر در ساختار و اساسنامه انجمن نفت، به بررسی این تغییر ساختار نیز پرداخته و در پایان گریزی هم به قراردادهای جدید نفتی زده است. آقای میرمعزی؛ پیش از آنکه درباره فرایند اعطای گواهینامه کیفیت صحبت کنیم، سوالم این است: آیا صدور گواهی کیفیت برای سازندگان داخلی از سوی انجمن نفت، عاملی برای تغییر ساختار این انجمن شد یا پس از تصمیم گیری نسبت به تغییر ساختار، این مسئولیت برای انجمن نفت در نظر گرفته شد؟ صدور گواهینامه کیفیت، یکی از دلایل تغییر ساختار انجمن بود. این تصمیم از جایی شروع شد که وزارت نفت به این نتیجه رسید جایی مانند موسسه API آمریکا در ایران خالی است. بنابراین ساختار اولیه ای برای مرجع صادرکننده گواهی کیفیت مطابق با استانداردهای ایزو پیشنهاد و مقرر شد سازوکاری برای گواهینامه کیفیت تدوین شود تا این گواهینامه تنها در مجموعه نفت معتبر نباشد؛ بلکه اعتبار ملی و حتی بین المللی پیدا کند و سازنده داخلی دارنده آن بتواند از اعتبارش برای حضور در بازارهای جهانی هم بهره مند شود. به دنبال آن، تصمیم گرفته شد انجمن نفت ایران با تغییر ساختار و اساسنامه و فعالیت در قالب انجمنی خصوصی و در نتیجه بی طرف، مسئولیت صدور گواهی کیفیت را به عهده گیرد. انجمن برای چه سازندگانی گواهی کیفیت صادر می کند؟ با اعلام فراخوان در پی جذب کارشناسان ارشد و زبده ای هستیم که باید در این زمینه مدیریت کار را بر عهده گیرند و به این منظور، بانک اطلاعاتی جامعی از مشخصات کارشناسان گردآوری شده است. ما در صدد ایجاد ساختاری برای صدور گواهی کیفیت و بکارگیری کارشناسان به صورت تمام وقت و پاره وقت هستیم. پس از آنکه این ساختار شکل گیرد که امیدواریم تا پایان سال عملیاتی شود، امکان ارائه تقاضای دریافت گواهی کیفیت از سوی سازندگان فراهم می شود. بنابراین ساختاری مجزا برای این کار در نظر گرفته اید؟ بله. ساختاری مجزا و به‎طور کامل مستقل که زیر نظر انجمن نفت فعالیت می کند و جز در زمینه صدور گواهی کیفیت، در دیگر فعالیت های انجمن ورود نخواهد کرد. بی طرفی و استقلال نهاد صادرکننده گواهی کیفیت بسیار حائز اهمیت است. این ساختار در شمای کلی تدوین شده که بر اساس آن، واحد صدور گواهی کیفیت زیر نظر دبیر انجمن نفت و در قالب سه کمیته مختلف فعالیت می کند. کمیته نخست، کمیته ارزیابی است و کمیته دوم، نتایج کار کمیته اول را با هدف حصول اطمینان بازبینی می کند و تصمیم گیری نهایی در کمیته سوم صورت می گیرد. تمام سعی انجمن نفت بر آن است که بررسی‎ها به طور کاملا دقیق، جامع و تخصصی انجام شود و به این منظور علاوه بر مشخصات محصول، خط تولید هم بررسی می شود تا اطمینان از کار به میزان کافی حاصل و مشخص شود کیفیت یک محصول اتفاقی نبوده و از فرایند تولید اصولی و زیربنایی مناسب نشات گرفته است. وزارت نفت پیشتر اعلام کرد که در آینده تنها سازندگانی طرف قرارداد این وزارتخانه خواهند بود که موفق به اخذ گواهی کیفیت از انجمن نفت ایران شوند. با توجه به این که تاکنون در قالب طرح بومی سازی ١٠ گروه کالاها و تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت بیش از ٥٠ قرارداد منعقد شده، سازندگان طرف این قراردادها به طور خودکار در فهرست متقاضیان دریافت گواهی کیفیت قرار می گیرند؟ بله. مقرر شده است که روال کار به این شکل باشد. یعنی از تاریخی که انجمن نفت ایران آمادگی لازم برای ارزیابی سازندگان و صدور گواهی کیفیت را پیدا کند، وزارت نفت به سازندگان طرف قرارداد خود اعلام می کند که فرایند لازم برای صدور گواهی کیفیت را طی کنند. این گواهی به غیر از این که برگ برنده شرکت سازنده کالا برای همکاری با وزارت نفت است، چه مزیت دیگری برای سازندگان داخلی به همراه دارد؟ امکان محدودسازی واردات کالای ساخت این دسته از سازندگان وجود دارد؟ بله. البته این در دایره مسئولیت های انجمن نفت نیست. وزارت نفت باید با وزارت صنعت، معدن و تجارت رایزنی کند و با همکاری ٢ وزارتخانه، واردات این دست از کالاهای ساخت داخل محدود شود. ضمن این که با توجه به هماهنگی‎های به‎عمل آمده با سازمان ملی استاندارد و اعتباربخشی گواهینامه های صادره انجمن نفت از سوی این سازمان، سازندگان دارنده گواهی کیفیت می توانند در خارج از کشور هم از این گواهینامه استفاده کنند. مشکل صدور گواهی از سوی موسسه API برای شرکت های ایرانی، پس از برجام رفع نشده است؟ تاکنون خیر؛ اما حتی اگر این مشکل رفع شود باز هم وجود نهاد و سازوکار تعریف شده ای برای صدور گواهی کیفیت معتبر در داخل کشور ضروری به نظر می رسد. تا به حال مواردی زیادی به ویژه در کشورهای آسیای میانه پیش آمده است که از سازندگان ایرانی خواسته‎اند حداقل در شرایطی که برای دریافت گواهی از API آمریکا با مشکلاتی روبرو هستند، گواهی ملی و مورد تائید ایران را ارائه دهند. البته رفع مشکل صدور گواهی API هم در دست اقدام است. از بحث صدور گواهی کیفیت که بگذریم، چه اهداف دیگری در سایه تغییر ساختار انجمن دنبال می شود؟ همانطور که می دانید ساختار انجمن نفت از حالت کاملا دولتی به ساختاری با اکثریت بخش غیردولتی تغییر کرده است و انجمن به سمتی حرکت می کند که با مشارکت نمایندگان انجمن‎ها و اتحادیه های فعال در صنعت نفت، به پایگاهی برای تبادل نظر و همکاری بین بخش خصوصی با وزارت نفت و دیگر نهادهای دولتی تبدیل شود. بنابراین یکی از مهم‎ترین ماموریت های انجمن نفت در ساختار جدید، همفکری با وزارت نفت و دست اندرکاران صنایع گاز، نفت پتروشیمی و پالایش در تعیین اهداف، سیاست‎ها، برنامه‎ها، آیین نامه‎ها، دستورعمل‎ها و .... است. حتی انجمن نفت می تواند در این باره با نهادهای تصمیم گیر کشور مانند مجلس شورای اسلامی، مجمع تشخیص مصلحت نظام و ... در تعامل باشد. افزایش تعامل بخش خصوصی با دولت ایده آل است؛ اما معمولا خیلی دست یافتنی نیست. آیا سازوکار قانونی و الزام‎آوری برای بهره مندی از ظرفیت های فکری انجمن نفت وجود دارد؟ خواستگاه تغییر اساسنامه انجمن بسیار مهم است. امید ما این است چون وزارت نفت، خود نسبت به تغییر ساختار انجمن اقدام کرده و با عزم جدی بانی این کار بوده و حدود یکسال برای این فرایند زمان سپری کرده است، از دستاوردهای این اقدام به نحو مطلوب بهره مند شود. در ساختار جدید، سه نماینده از وزارت نفت در هیئت مدیره انجمن نفت حضور دارند. درست است؟ بله. اعضای هیئت مدیره ٩ نفر هستند شامل ٦ نفر غیردولتی و سه نماینده از وزارت نفت. از سال ١٤٠٠ نیز تعداد نمایندگان وزارت نفت به ٢ نفر کاهش می یابد. عضویت در انجمن نفت، چه منافعی برای اعضا دارد؟ اعضای انجمن، به‎طورعمده انجمن‎ها و سندیکاها هستند نه شرکت های حقوقی. این اعضا می توانند از طریق انجمن نفت به عنوان یک کانال رسمی و نزدیک به وزارت نفت، مشکلات، چالش‎ها و پیشنهادهای خود را منعکس کنند. هم اکنون ساختار انجمن در حال تکمیل و آئین نامه‎ها در دست تدوین است. پیشتر اعلام شد انجمن نفت در راه اندازی صندوق‎های پژوهش و فناوری غیردولتی نیز ایفای نقش می کند. ما به موازات فعالیت‎هایی که برای ساماندهی صدور گواهینامه کیفیت در دستور کار داریم، معاونتی تحت عنوان معاونت پژوهش و فناوری نیز در انجمن نفت ایجاد کرده ایم و موضوع صندوق های پژوهش و فناوری غیردولتی نیز در این معاونت که زیر نظر دبیر کل انجمن فعالیت می کند، پیگیری خواهد شد. بخشی از بودجه این صندوق‎ها از محل بودجه پژوهشی شرکت های زیرمجموعه وزارت نفت تامین می شود و شرکت های وابسته به انجمن هم آمادگی دارند در مسیر ارتقا فناوری های خود، مبالغی بپردازند. در مجموع، این طرح باید پخته تر شود و سپس به طور جدی در دستور کار قرار گیرد. همچنین معاونت آموزش هم در ساختار انجمن نفت دیده شده و انجمن آمادگی دارد به عنوان نهادی کاملا مستقل به عنوان مرجع حل اختلاف هم به صنعت نفت کمک کند. پرسش آخرم درباره قراردادهای جدید نفتی است. با توجه به تصویب نهایی الگوی مدل جدید قراردادها و آغاز فرایند اجرایی کار، به عنوان عضو کمیته بازنگری قراردادهای نفتی، آینده این قراردادها را چگونه ارزیابی می کنید؟ نفت و سیاست در همه جای دنیا به هم گره خورده و در کشور ما هم اظهارنظرهای صورت گرفته نسبت به قراردادها بیشتر سیاسی بوده است. با این حال معتقدم این اظهارنظرها مشکلات احتمالی پیش روی قراردادها را رفع و زمینه های اجرایی شدن آن را بیشتر فراهم کرد. طولانی مدت بودن قرارداد با هدف صیانت از مخزن و انتقال فناوری در بلندمدت از چارچوب های اصلی قراردادهای جدید است که می تواند در بهبود ضریب بازیافت از مخازن بسیار موثر باشد. همانطور که بسیار عنوان شده، افزایش ضریب بازیافت مخازن در مقطع فعلی ضروری است؛ چرا که صحبت از منافع ملی است و منافع ملی را نمی توان با هیچ چیز دیگری جایگزین کرد. فکر می کنم با اجرایی شدن قراردادها، طی چند سال آینده شاهد تحولات خوبی در زمینه افزایش ضریب بازیافت و انتقال فناوری به صنعت نفت کشور باشیم. منبع: شانا