ایران در جمع صادرکنندگان فرآورده های نفتی جهان

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ،با نگاهی به آمار مصرف انواع فرآورده‌های نفتی از ابتدای سال جاری تاکنون می‌توان گفت که مصرف چهار فرآورده نفتی اصلی شامل گازوئیل، گاز مایع، نفت سفید و نفت کوره در کشور روندی کاهشی داشته، به طوری‌که متوسط مصرف گاز مایع با ثبت 1.5 درصد کاهش به حدود پنج هزار و 290 تن در روز رسیده است. بر این اساس متوسط مصرف روزانه گازوئیل هم با ثبت بیش از 9 درصد کاهش به 72.5 میلیون لیتر رسیده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته مصرف این فرآورده استراتژیک نفتی کاهشی حدود هفت میلیون لیتری در روز را داشته است. در طول این مدت متوسط مصرف نفت سفید هم با ثبت کاهشی حدود 7.5 درصدی به 3.5 میلیون لیتر و در نهایت نفت کوره با ثبت بیشترین کاهش مصرف از ابتدای سال جاری تاکنون با ثبت کاهشی 65.4 درصدی به حدود 9.1 میلیون لیتر در روز رسیده است. متوسط مصرف روزانه نفت کوره در کشور در طول پنج ماهه نخست سال جاری تاکنون به 9 میلیون لیتر رسیده که این میزان در مدت مشابه سال گذشته حدود 26.4 میلیون لیتر بوده است و در مجموع مصرف این فرآورده روزانه حدود 17 میلیون لیتر کاهش یافته است. سقوط آزاد مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌ها همزمان با اجرای طرح‌های بهینه‌سازی مصرف، افزایش تولید گاز طبیعی و توسعه حجم گازرسانی به نیروگاه‌های برق و سایر بخش‌های مصرف، ایران با یک ظرفیت مازاد تولید انواع فرآورده‌های نفتی به ویژه گازوئیل و نفت کوره همراه شده است. آمارهای رسمی نشان می‌دهد که از ابتدای سال جاری تاکنون با وجود افزایش اوج مصرف برق در کشور و حتی ثبت رکوردهای جدید پیک مصرف برق در فصل تابستان اما در مجموع مصرف دو فرآورده نفتی در نیروگاه‌های برق کشور نه تنها افزایش نیافته که یک سقوط تاریخی را تجربه کرده است. در مجموع در طول حدود پنج ماهه نخست سال جاری حدود سه میلیارد و 700 میلیون لیتر نفت کوره و گازوئیل کمتری در کشور مصرف شده است که سهم نیروگاه ها حدود 2 میلیرد لیتر بوده است. کاهش مصرف این دو فرآورده نفتی علاوه بر ایجاد یک ظرفیت مازاد برای صادرات و ارزآوری برای اقتصاد کشور زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را به همراه داشته که یک دستاورد زیست محیطی برای کشور به شمار می رود. رکورد صادرات گازوئیل ایران شکسته شد با افزایش ظرفیت مازاد تولید نفت کوره، گاز مایع و گازوئیل، از ابتدای سال جاری حجم صادرات این فرآورده‌های نفتی با جهش قابل توجهی همراه شده به طوری‌که به طور متوسط روزانه ایران بیش از 400 هزار بشکه فرآورده نفتی شامل گازوئیل، نفت کوره، گاز مایع و انواع سوخت مایع به بازارهای جهانی صادر کرده است. از این رو از ابتدای امسال تاکنون حجم صادرات گازوئیل ایران با ثبت رشدی بیش از 430 درصدی از حدود 3.5 میلیون لیتر در مدت مشابه سال گذشته به حدود 13 میلیون لیتر افزایش یافته است. علاوه بر این پیش بینی می‌شود با توجه به برنامه‌های مدیریت مصرف این فرآورده نفتی در داخل کشور و اجرای طرح‌هایی همچون تخصیص گازوئیل بر اساس میزان پیمایش، روند کاهشی مصرف گازوئیل ایران ادامه یابد که در صورت تحقق برنامه‌های در دست اجرا حتی ظرفیتی برای صادرات روزانه 20 میلیون لیتر گازوئیل در کشور وجود دارد. در کنار صادرات گازوئیل، در شرایط فعلی ایران به یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت کوره هم تبدیل شده است و آمارها از صادرات روزانه حدود 50 میلیون لیتر از این فرآورده نفتی به بازارهای منطقه‌ای و جهانی حکایت دارد. از سوی دیگر افزایش ظرفیت مازاد تولید نفت کوره و تخصیص بخش عمده ای از این سوخت به مراکز بانکرینگ ایران در منطقه خلیج فارس علاوه بر ارزآوری می‌تواند منجر به توسعه بازار عرضه سوخت به کشتی‌ها و شناورهای عبوری در منطقه استراتژیک خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان شود که در کنار دستاوردهای اقتصادی، مزیت‌های متعدد بین‌المللی و حاکمیتی برای جمهوری اسلامی ایران به همراه دارد. گاز مایع نیز از دیگر محصولات صادراتی پالایشگاه‌های نفت کشور از ابتدای سال جاری تاکنون بوده و با توسعه شبکه گاز شهری و روستایی، ظرفیت جدیدی برای صادرات این فرآورده به عنوان یک محصول با تقاضای بالا در بازار ایجاد شده است. از ابتدای سال جاری تاکنون روزانه به طور متوسط حدود 640 تن گاز مایع از دو مسیر خشکی و دریایی به کشورهای همسایه و بازارهای جهانی توسط ایران صادر شده است. در مجموع در کنار این سه فرآورده نفتی، ایران برنامه های دیگری برای صادرات سایر سوخت های مایع از جمله سوخت هواپیماهای مسافربری، باری، آموزشی دارد که پیش بینی می‌شود با بهره برداری از طرح های جدید پالایشگاهی همچون پالایشگاه ستاره خلیج فارس، حجم صادرات انواع فرآورده‌های نفتی کشور هم با افزایش بیشتری همراه شود. منبع:فارس