مسوول حوادث در صنعت نفت کیست؟

حریق در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی ها می تواند بسیار ویرانگر و غیر قابل جبران باشد، به عنوان مثال می توان به حریق ایجاد شده در پایانه نفتی بریتانیا در سال 2005 اشاره کرد که بر اثر انفجار 20 مخزن بزرگ ذخیره نفت در معرض حریق قرار گرفت و در این حادئه حدود 244 نفر از نیروی انسانی از بین رفتند. متاسفانه طی روزهای گذشته اخباری در خصوص انفجار و آتش سوزی بزرگ و کوچک در مجموعه وزارت نفت منتشر می شود. این اخبار حکایت از نوعی کوتاهی یا سو مدیریت و یا کم اهمیت داشتن نظام HSE-MS دارد که اگر این روند به همین روش ادامه یابد باید انتظار حوادث جبران ناپذیری را کشید. به نظر می رسد حساسیت های حوادث مجموعه وزارت نفت در این خصوص بیشتر حالت نمایشی و منفعلانه دارد، در حالی که انتظار می رود این مجموعه بیشتر از آن به پیاده سازی هرچه دقیقتر نظام HSE-MS توجه کند. در این میان کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز نتوانسته است نقش موثری ایفا کند. بعضی از نمایندگان عضو کمیسیون انرژی به دلیل نداشتن تحصیلات آکادمیک و تجربه کافی در حوزه تخصصی و متاسفانه لابی گری های گسترده با دولتی ها نمی توانند ادعای پیگیری و بازخواست از متصدیان امور را داشته باشند. با توجه به حساسیت موضوع، کمیسیون انرژی مجلس با همکاری وزارت نفت باید یک تیم تخصصی و با تجربه که مطالعات زیادی در زمینه متدهای حفاظت از حریق و انفجار داشته اند، برای به حداقل رساندن عواقب ناشی از این دست فجایع تشکیل بدهد. یک نماینده باید صرفا به وظایف اصلی نمایندگی یعنی قانونگذاری و نظارت بپردازد، وظایف نمایندگی با نقش های پیمانکاری، مدیر اجرایی پروژه و ... در تعارض است؛ باید دریابد که یک عضو پارلمانی است و باید برای ایجاد قوانین موثر و نظارت بر حسن اجرای آن تلاش کند و نه چیز دیگر. مجلس شورای اسلامی محوری ترین نهاد اِعمال حاکمیت ملی تلقی می شود و تنها تریبون اِعمال رای و یگانه مرجع قانونگذاری برای کشور است، تسلط نمایندگان درحوزه توسعه و برنامه ریزی و داشتن نگرش سیستمی و اندیشه استراتژیک و قدرت رایزنی و مذاکره می تواند به عنوان عوامل مهم در موفقیت آنان برای توسعه صنعت باشد. اما سوال: چرا هیاتی از سوی کمیسیون انرژی، برای بررسی دقیق به پتروشیمی بوعلی سینا ماهشهر، بیستون اعزام نشد تا درنتیجه بی توجهی و عدم واکاوی این حادثه، در فاصله کمتر از یک ماه، چنین حادثه ای در خط انتقال 42 اینچ آغار به دالان و پتروشیمی بندر امام رقم خورد؟ دلیل تعلل و کم کاری کمیسیون انرژی چیست؟ چرا دیگر کمیسیونهای تخصصی مجلس شورای اسلامی هم چندان پیگیر این موضوع نیستند؟ چرا مسولیت این حادثه ها را ‏کسی نمی پذیرند ؟ آیا اعضای کمیسیون انرژی مجلس دانش کافی دارند؟ آیا کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی جای پیمانکاران است یا متخصصین نفت و انرژی؟ چرا در استقرار، توسعه و ارتقاء نظام HSE-MS تلاشی نمی شود؟ چرا دست متخصصین از صنعت کوتاه است و مدیران فامیلی و پروازی در این مجموعه ها وجود دارند؟ چرا مسایل ایمنی به عنوان تشریفات نگاه می شود؟ چرا کارکنان صنعت نفت از تکنولوژی روز دنیا در مواقع اضطراری نباید برای حفظ جان و سرمایه ملی استفاده کنند؟ چرا حق، حقوق و دیه خانواده شهرام محمدی پرداخت نشد؟ سوالاتی از این دست نشان می دهد که در همه ابعاد اقتصادی و اجتماعی پاسخی روشن به اذهان عمومی داده نشده وانتظار می رود با توجه به نقش نفت در اقتصاد و امنیت ملی کشور در پسابرجام، کمیسیون انرژی بعنوان بازوی سیاستگذار، تاثیر بی بدیل خود را در توسعه و روشنگری صنعت نفت بگذارد.