عدم سرمایه گذاری خارجی و تحریمهای احتمالی؛ سرعت گیر تولید نفت ایران
اشتراک گذاری :
ایران دیگر تهدیدی به شمار نمیآید. نشانهای وجود ندارد که ایران قادر به افزایش تولید نفت باشد، و با قیمتهای پایین کنونی، ایران قادر به رقابت بر سر قیمت برای گرفتن سهم بیشتری در بازار از رقبای خود نیست.
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، پس از افزایش ناگهانی تولید و صادرات نفت ایران پس از برجام، هم اکنون گزارشهای نشان می دهد که نه تنها شتاب افزایش تولید نفت متوقف شده است، بلکه صادرات آن نیز تا حدودی کاهش داشته است.
کاهش قیمت نفت در سال گذشته تا اندازه به خاطر نگرانی از بازگشت ایران و افزلیش تولید این کشور در پساتحریم بود. در شرایط تحریم، ایران به خاطر تحریم فروش نفت خود مشتریان محدودی داشت و مجبور به کاهش تولید نفتش شد. اما در دوران پساتحریم، به تدریج صادرات نفت خود را افزایش داد که موجب نگرانی سرمایه گذاران و کاهش قیمت نفت شد. کارشناسن بازار پیش بینی می کنند که دست کم چند سال طول می کشد تا ایران بتواند تولدیش را به میزان قبل از تحریم افزایش دهد. اما این پیش بینیها محقق نشد.
اویل پرایس» در همین زمینه نوشت در واقع تولید نفت ایران بسیار زودتر از آنچه کارشناسان و تحلیلگران بازار پیشبینی می کردند، افزایش یافت و به سطح پیش از تحریمها رسید. با این توضیح، احتمالا ایران دیگر افزایش تولیدی نخواهد داشت. این موضوع که تولید نفت ایران تاثیر زیادی بر سهم دیگر تولید کنندگان عمده نفت در بازار داشته باشدف خلاف باور عمومی است.
ایران ادعا دارد که می تواند تولیدش را از ۳.۵ میلیون بشکه درروز در ماه می گذشته به ۴.۸ میلیون بشکه در روز تا سال ۲۰۲۱ برساند، اما برای دستیابی به این هدف نیازمند سرمایه گذاری 70 میلیارد دلاری خارجی است.
در واقع، احتمالا این میزان سرمایه مورد نیاز ایران جذب نخواهد شد. چین در زمینه سرمایه گذاری مشکلات خاص خودش را دارد و اروپا نیز هنوز در معامله با ایران بسیار محتاطانه عمل میکند.
آژانس بین المللی انرژی پیش بینی کرده است که در بهترین حالت تولید نفت ایران به ۴.۱ میلیون بشکه در روز خواهد رسید تازه این وضعت د صورتی رخ خواهد داد که بتواند به سرمایه و تکنولوژی خارجی دسترشی داشته باشد و تحریمهای احتمالی نیز دوباره علیه این کشور اجرایی نشوند.
کاهش تولید نفت ایران بر تولید دیگر اعضای اوپک نیز تاثیر گذاشته است، به طوری که تولید نفت این سازمان در ماه می کاهش یافت و این کاهش در ماه ژوئن نیز ادامه داشت.
ایران در زمینه تولید مشکلات دیگری نیز دارد. خرید نفت ایران به وسیله اروپا هنوز بسیار کمتر از حجم خرید پیش از تحریمهاست. ایتالیا، که زمانی بزرگترین خریدار نفت ایران در اروپا بود، پنج ماه طول کشید تا نخستین محموله نفتیاش را از ایران وارد کند. خرید نفت به وسیله اسپانیا و یونان نیز بسیار کمتر از سطح خرید پیش از تحریمها قرار دارد
در عوض، نفت ایران در حال حاضر عمدتا به کشورهای آسیایی چین، هند، ژاپن، و کره جنوبی فروخته میشود. مشکل ایران با این کشورها اینست که آنها در مقایسه با مشتریان اروپایی به دنبال خرید با تخفیف و قیمتهای پایینتر هستند.
اگرچه پالایشگرهای نفتی در چین و هند متعلق به بخش خصوصی هستند اما واقعیت اینست که نظارت دولتی در هر دو کشور به این معنی است که ایران در عمل قیمت فروش نفت را با آن کشورها مذاکره میکند و آنها در صورت عدم رضایت بر سر قیمت به راحتی نفت را از فروشنده دیگری خریداری میکنند.
نتیجه کلی برای سرمایه گذاران نفتی اینست که ایران دیگر تهدیدی به شمار نمیآید. نشانهای وجود ندارد که ایران قادر به افزایش تولید نفت باشد، و با قیمتهای پایین کنونی، ایران قادر به رقابت بر سر قیمت برای گرفتن سهم بیشتری در بازار از رقبای خود نیست.
خبرگزاری بلومبرگ نیز در گزارشی اعلام کرد که صادرات نفت ایران، که از ۲ میلیون بشکه درروز در ماههای آوریل و می فراتر رفت، در ماه ژوئن تقریبا ۲۰ درصد کاهش داشت. هرچند برخی این کاهش را مربط به ماه رمضان اعلام کردند اما تاثیر مشابهی بر صادرات کشور مسلمان و همسایه عراق نداشت. دلیل دیگر میتواند برنامه پهلوگیری کشتیهای حمل نفت در بنادر ایران باشد. ایران قبل از تحریمها روزانه ۲. ۲ میلیون بشکه صادرات نفت خام داشت که ۸۰۰ هزار بشکه آن راهی اروپا میشد. بر اساس برآوردهای خبرگزاری بلومبرگ، ایران در ماه ژوئن تنها روزانه ۲۸۵ هزار بشکه نفت به اروپا صادر کرده است، این رقم در ماه می حدود ۳۵۰ هزار بشکه در روز بود.
مهدی قدیری/نفت ما