اتحادیه اروپایی به دنبال متنوع سازی منابع تامین انرژی خود است و بر اساس برآوردهای موسسات استراتژیک آینده پژوه، ایران می تواند یک بازیگر عمده در این حوزه باشد. البته باید تاکید کرد که در شرایط کنونی، صادرات گاز ایران به اروپا در درجه اول به خاطر قانون تحریم واردات گاز ایران توسط اروپا، و همچنین به دلایل فنی، حقوقی، سیاسی و امنیتی امکانپذیر نیست.
۰
تاریخ انتشارجمعه ۱۷ مهر ۱۳۹۴ - ۲۳:۴۶
کد مطلب : ۳۰۱۶۹
اختصاصی «نفت ما»:
گزارش یک نشست: «امنیت انرژی اروپا، نقش و جایگاه ایران»
نادعلی بای- دبیر گروه بین الملل و دیپلماسی انرژی
نیاز انرژی اروپا در چند سال آینده هم در میان مدت و هم در بلند مدت رو به رشد خواهد بود، قاره ای که با توجه به پایان رسیدن و کاهش تولید بومی نفت و گاز خود، نیاز به واردات آن افزایش خواهد یافت. در حال حاضر 28 کشور عضو اتحادیه اروپایی بیش از 58 درصد تامین انرژی شان وابسته به وارادات می باشد که این میزان همچنان رو به فزونی است، در حالی که تولید داخلی نفت و گاز و ذغالسنگ و لیگنیت به خاطر ملاحظات سخت گیرانه زیست محیطی در حال کاهش بیشتر است.
برای تامین این نیاز در بلندمدت، واردات انرژی در زمینه گاز مهمتر از همه جلوه کرده و یک معضل بسیار مهم برای برنامه های سیاستمداران اروپایی به شمار می رود.به گزارش نفت ما، با توجه به موضع قاطع این سیاستمداران، بروکسل به خاطر دلایل سیاسی نمی خواهد که افزایش فروش گاز روسیه به اروپا را شاهد باشد، به گونه ای که سقف کنونی آن 150 میلیارد متر مکعب در سال است و با توجه به توانایی محدود بیشتر کشورهای عضو اتحادیه برای وارد کردن و انتقال گاز طبیعی مایع شده به عنوان یک منبع تامین اصلی، کمیسیون اروپا (شورای اروپایی) مجبور است استراتژی تامین گاز را برای بلند مدت در پیش بگیرد. یک بعد این استراتژی، توسعه مسیر جنوب South Corridor است که یکی از بخشهایش سامانه خط لوله تاناپ-تاپ (ترانس‌آناتولی-ترانس آدریاتیک TANAP-TAP ) است که با تاسف باید گفت که تنها قادر به انتقال حجم و مقادیر محدودی از گاز به اروپاست، به عبارت دیگر 10 میلیارد متر مکعب در سال (به اضافه 6 میلیارد متر مکعب که به ترکیه منتقل می شود). گزیینه دیگر، خط لوله مدیرترانه شرقی (گاز قبرس و اسرائیل East Med ) است که این خط لوله هم با توجه به چالشهای فنی قابل توجه در مقابل این پروژه، مقادیر محدودی از گاز را در منطقه یعنی 8 تا 10 میلیارد متر مکعب در سال می تواند منتقل کند. ثالثا، کمیسیون اروپایی (European Commission-EC) فعالانه به دنبال کشف احتمال افزایش عظیم تواناییهای کشورهای عضو اتحادیه در رابطه با گاز طبیعی مایع شده است (در واقع تنها در هفته گذشته موسسه انرژی جنوب شرق اروپا IENE در مشاوره های عمومی کمیسیون اروپا شرکت کرد).
به گزارش نفت ما،با توجه به مطالب فوق و در نظر گرفتن بهبودی روابط اقتصادی و تجاری بین ایران و اتحادیه اروپایی پس از توافقنامه 14 جولای 2015 (برجام)، طبیعتا این سوال مطرح می شود که آیا ایران می تواند یکی از تامین کنندگان جایگزین گاز به بازارهای گاز اروپا بشود. از این پس، سوال فوق برای عمده ترین کشورهای مصرف کننده انرژی اروپا که از سمت سوختهای فسیلی به مصرف گاز طبیعی حرکت می کنند، از حالت نظری خارج شده است و عموما پذیرفته اند که گاز طبیعی یک سوخت دوستدار محیط زیست است. مباحث بر روی تواناییهای پیش بینی شده (برنامه ریزی شده) برای برآورده ساختن شکاف پیش بینی شده تامین گاز اروپا (تولید داخلی و واردات) و بهترین راه دستیابی به آن، متمرکز شده است. در عین حال، معانی (مشارکت) پیامدهای ژئوپلیتیکی گسترده چنین حرکتی مورد بحث و پرسش قرار خواهد گرفت.
در ارزیابی این نشست باید گفت که اتحادیه اروپایی به دنبال متنوع سازی منابع تامین انرژی خود است و بر اساس برآوردهای موسسات استراتژیک آینده پژوه، ایران می تواند یک بازیگر عمده در این حوزه باشد. البته باید تاکید کرد که در شرایط کنونی، صادرات گاز ایران به اروپا در درجه اول به خاطر قانون تحریم واردات گاز ایران توسط اروپا، و همچنین به دلایل فنی، حقوقی، سیاسی و امنیتی امکانپذیر نیست. شایان ذکر است که اتحادیه اروپایی در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۰ «سرمایه‌گذاری جدید، کمک فنی و انتقال فناوری، تجهیزات و خدمات مربوط به صنعت نفت و گاز» ایران را تحریم و در ۱۶ اکتبر ۲۰۱۲ نیز «واردات گاز از ایران» را ممنوع کرده است. لذا انجام مطالعات و رایزنی‌های «دوجانبه» و «قوت گرفتن احتمال ایجاد خط لوله صادرات گاز و ال ان جی »، مستلزم اطمینان از وجود عزمی جدی در طرف اروپایی برای لغو تحریمهای گازی ایران است؛ که بر اساس شواهد این اراده به صورت فوق العاده وجود دارد.گزارش نفت ما حاکیست، با توجه به اینکه ایران دارای بیشترین ذخایر اثبات شده گاز جهان است و اتحادیه اروپا در سال 2030 باید 600 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی را از خارج وارد کند (حدود 70 درصد نیاز مصرفی)، ایران می‌تواند نقشی بی بدیل در این زمینه ایفا کند.
