۰
plusresetminus
تاریخ انتشارجمعه ۱ خرداد ۱۳۹۴ - ۱۸:۴۶
کد مطلب : ۲۴۵۵۱

سال سخت پتروشیمی

دکتر مهدی آزادواری
سال سخت پتروشیمی
صنعت پتروشیمی کشور ، سال سختی را پشت سر گذاشت . از یکسو ، افزایش قیمت گاز در ابتدای سال و سوی دیگر کاهش قیمت در میانه سال ، به شدت بر عملکرد شرکت های پتروشیمی اثر گذار بود. افزایش قیمت گاز با هدف متعادل سازی آن صورت گرفت ، اما ارائه یک عدد ثابت ، سبب شد تا در اواخر سال و با تشدید سقوط قیمت نفت و به تبع آن برخی از محصولات با ارزش افزوده پایین ( مانند متانول ) به مرحله سر به سر و حتی زیان نیز برسند. اما در اوره ، با وجود کاهش 50% قیمت نفت ، کاهش قیمت خاصی را شاهد نبودیم . از سوی دیگر ، در شرکت های مبتنی بر خوراک مایع ، سیستم قیمت گذاری براساس متوسط قیمت ماه گذشته در ابتدای ماه و ثابت ماندن آن تا پایان ماه ، اساسا شرکت های پتروشیمی را تحت فشار شدیدی قرار داد. سقوط ماهانه قیمت نفت در ماه های مهر تا دی ماه هر ماه بیش از 10% بوده است و در حالی که ثابت ماندن قیمت خوراک ، منجر به خرید خوراک بالاتر از قیمت جهانی و منطقه ای گردید. شرکت های پتروشیمی با موج کاهش قیمت روبرو شدند و در کنار کاهش نرخ فروش ، زیان موجودی کالا و همچنین زیان خوراک نیز متحمل شده اند. همچنین در چند ماه میانی سقوط قیمت نفت ، تقاضا در بازار پتروشیمی با شوک روبرو شد و عملا متوقف شد که در نتیجه تولیدات شرکت ها براساس نفت 100 دلاری و فروش براساس نفت 60 و 70 دلاری صورت گرفت. با این حال ، در محصولات با ارزش افزوده بالاتر از جمله الفین ها ، کاهش قیمت محصولات به مراتب کمتر از قیمت نفت و حتی برآوردهای خوش بینانه بود. امری که سبب شد تا بسیاری از شرکت ها از دوره بحران سقوط نفت ، با وضعیت متعادلی در مقایسه با متلاطم برآوردی عبور کنند. با این حال ، ابهامات در صنعت پتروشیمی همچنان پا برجاست. با وجودی که قیمت گذاری گاز طبق قانون به وزارت نفت سپرده شد ، اما تاکنون تصمیم گیری خاصی در خصوص آن نشده است و با وجود کاهش 50% قیمت LNG ژاپن که معیار قیمت گذاری گاز صادراتی ایران به ترکیه است و درخواست ترکیه برای کاهش 50% قیمت گاز ، اما شرکت های داخلی در ابهام به سر می برند. ابهامی که در نگاه اول خللی به تولید صنعت پتروشیمی کشور وارد نشاخته است ، اما آن چه تحت شعاع قرار گرفته است ، سرمایه گذاری و طرح های توسعه است. طرح های توسعه و پروژه ها و سرمایه گذاری های جدیدی از سوی فعالان اقتصادی و حتی هلدینگ ها و شرکت های پتروشیمی تعریف نشده است و صرفا طرح های قبلی در حال ادامه و اجراست. این بخشی از موضوع است. ورود فازهای جدید پارس جنوبی ، نیازمند ایجاد تقاضای پروژه های جدید است. ریسک های بلندمدت ، مانع ورود سرمایه گذاران به این حوزه است. از سوی دیگر ، صنعت پتروشیمی در جذب سرمایه از بازارهای اولیه به شدت ضعیف عمل کرده است. سرمایه سرگردان و غیر مولد در بازارهای پول و سرمایه ، می تواند به طور مستقیم به پروژه های پتروشیمی اختصاص یابد و براساس ریسک پذیری افراد اوراق مشارکت یا سهامداری یا ترکیبی از آن ارائه شود. البته در سوی مقابل ، مشکلات تحریم ها و تامین مالی خارجی بر این امر موثر بوده است که البته با توافق ژنو و لوزان و همچنین فاینانس چین ، بخش عمده ای از این مشکلات کاسته شده است. اما تجربه طرح های استانی که به جز یک مورد ، سایر موارد در کما بسر می برند ، یکی از دلایل عدم تمایل سرمایه گذاران در مشارکت ساخت پتروشیمی هاست. با این حال ، سرمایه گذاری در حوزه پتروشیمی تحت تاثیر ریسک های گاز شیل و سرمایه گذاری گسترده شرکت های ایالات متحده در صنعت پتروشیمی نیز قرار دارد. صنعت پتروشیمی ایالات متحده بعد از 2 دهه شاهد سرمایه گذاری صد ها میلیارد دلاری مبتنی بر تکنولوژی بالا ، بهره وری بالا و همچنین خوراک ارزان کمتر از 3 سنت در mmbtu ( معادل 8.4 سنت بر مترمکعب ) است. گاز شیل علاوه بر متان که خوراک اوره و متانول خواهد بود ، در برخی از مناطق تا 15% اتان دارد که با غنی ترین منبع گاز طبیعی جهان ( پارس جنوبی ) برابری می کند. این موضوع در کنار توسعه گسترده تبدیل متانول به اتیلن و پروپیلن ریسک های سرمایه گذاری در بلندمدت را ایجاد کرده است. از سوی دیگر ، تولید متانول مبتنی بر زغال سنگ بوده که در حال حاضر در کمترین سطح تاریخی خود در دهه اخیر قرار دارد. اکنون بازارهای جهانی نفت ، تحت تاثیر کاهش واردات نفت آمریکا و افزایش تولید شیل ، سقوط قیمت 50درصد تا 60درصد و کاهش قیمت نفت WTI به کمتر از قیمت برنت را دیده است. همچنین آمریکا صادرکننده LNG گشته و صادرات محموله های اتان را نیز در دستور کار دارد. انتظار می رود که بازار های جهانی پتروشیمی نیز تا دو تا سه سال آینده شاهد عرضه های محصولات پتروشیمی ایالات متحده باشد و بازارها چالش قابل توجهی را شاهد خواهند بود. مدیرعامل شرکت عمران و اقتصاد شهر  
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی


اکسیداسیون کاتالیزوری، روشی در حال تکامل جهت گوگرد زدایی
ساسان طالب نژاد/دکتری مهندسی شیمی و کارشناس توسعه کسب و کار در حوزه پتروشیمی و‌پالایش
پتروشیمی صنعت بی سردار!
عبدالرسول دشتی