تلاش دولت روحانی برای خروج از اقتصاد نفتی

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ،همواره یکی از موضوعات صد ساله اخیر کشور بحث تنوع بخشیدن به منابع بودجه بوده است. حتی در دوره قبل از مدرن ایران که اقتصاد اش مالیات محور بود. پس از آنکه قرارداد دارسی وارد اقتصاد سیاسی ایران شد، این قرارداد به تدریج سهم نفت در منابع مالی دولت را افزایش داد و سیر بیمارگونه‌ای در اقتصاد ایران تاکنون شکل گرفته است و بلای رانتیر در اقتصاد ایران را به شدت برجسته کرده است .. سهل‌الوصولی این درآمدها، متاسفانه دولت‌های گذشته را نسبت به استفاده حداکثری از نفت در بودجه، که آن هم اغلب صرف امور جاری و بوروکراسی می‌شده است، حریص‌تر کرده است. در واقع تحریم‌های نفتی در ادوار گذشته و کنونی ثابت کرد که نفت منبع درآمد خطرناکی است که می‌تواند به همه حوزه‌های کشور آسیب برساند. در سال 1385 سهم نفت در بودجه به بیشترین میزان خود رسیده بود. با این حال تلاش‌های سال‌های اخیر سبب شده است سهم نفت در بودجه‌های چند سال اخیر به تدریج کاهش یابد. به گونه‌ای که این میزان در بودجه 98 به گفته آقای جهانگیری معاون اول رئیس جمهور، خیلی بالاتر از 25 درصد نیست. فروش بشکه‌ای نفت 54 دلار نیز این آسیب پذیری را بیشتر می‌کند. چرا که با ورود آمریکا، کانادا و روسیه به تولید و فروش نفت خارج از اوپک، این سازمان چندان نمی‌تواند در تعیین قیمت بالای نفت موثر باشد تا به سود اعضا باشد. بنابراین هرچه این وابستگی بیشتر باشد، تهدید کسری بودجه و تلاش برای تامین کسری از سایر حوزه‌ها بیشتر خواهد بود که این وضعیت معیشت عمومی مردم و اقتصاد در سایر حوزه‌ها تهدید می‌کند. جدول زیر ویژگی‌های بودجه 98 را ترسیم کرده است. مبلغ کل بودجه 350 میلیارد دلار منابع بودجه بودجه ایران از طریق نفت، مالیات، افزایش اوراق قرضه و حذف کمک های نقدی یا یارانه ها تامین می شود. افزایش نقش مالیات در تامین بودجه 11 درصد نسبت به بودجه قبل سهم مالیات‌ها در بودجه 55 میلیارد دلار سهم نفت در بودجه 27 درصد رشد بودجه عمرانی افزایش 5 درصدی نسبت به بودجه قبل-65 هزار میلیارد تومان